Бераст

Бераст

Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Ulmus minor Mill., 1768


Сістэматыка
на Віківідах
Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  19054
NCBI  262084
EOL  5721404
GRIN  g:101699
IPNI  856890-1
TPL  kew-2448634
Насенне

Бе́раст[1][2], Вяз малы, Вяз грабалісты, Карагач[3], Вяз ліставаты (Ulmus minor ці Ulmus foliacea) — лістападнае дрэва ці куст роду Вяз (Ulmus) сямейства Вязавыя (Ulmaceae).

Батанічнае апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Дрэва вышынёй 10—30 (8—25[4]) м. Кара цёмна-шэрая, глыбока патрэсканая. Крона шырокацыліндрычная, густая. Лісце нераўнабокае, на доўгіх чаранках, цвёрдае, пілаватае, знізу на жылках пакрытае чырвонымі кропкавымі залозкамі. Кветкі ў густых пучках. Плод — крылатка.

Арэал і экалогія

[правіць | правіць зыходнік]
Батанічная ілюстрацыя з кнігі Яна Копса «Flora Batava», 1800—1934

Распаўсюджаны у Еўропе, Міжземнамор’і, на Каўказе, у Сярэдняй Азіі[4]. На тэрыторыі Беларусі бераст трапляецца ў Брэсцкай, Гродзенскай, Гомельскай абласцях. Расце ў мяшаных і шыракалістых лясах. Цвіце ў красавіку. Народныя назвы: лём, ільмак.

Святлолюбівая, засухаўстойлівая расліна. Поліморфны від[4]. Лёгка ўтварае гібрыды з іншымі відамі роду[4].

Сінонімы

[правіць | правіць зыходнік]
  • Ulmus campestris auct.
  • Ulmus carpinifolia Gled.
  • Ulmus foliacea Gilib. — Вяз ліставаты[1], вяз палявы, бераст, лём, вяз[5], ільмак[1]
  • Ulmus nitens Moench
  • Ulmus suberosa Moench

Выкарыстанне

[правіць | правіць зыходнік]

Кара бераста багатая дубільнымі і фарбавальнымі рэчывамі. Расліна прыдатная для замацавання схілаў. Вырошчваецца ў якасці дэкаратыўнага дрэва ў садах і парках. Драўніна (асабліва наплывы) выкарыстоўваецца ў сталярнай справе[4].

Зноскі

  1. ↑ а б в Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 135. — 160 с. — 2 350 экз.
  2. ↑ Беларуская навуковая тэрміналогія: слоўнік лясных тэрмінаў. — Мінск: Інбелкульт, 1926. — Т. Вып. 8. — 80 с. у крыніцы пад назвай Ulmus suberosa
  3. ↑ Вяз. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).
  4. ↑ а б в г д Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9.
  5. ↑ З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9. (руск.)

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Вяз малый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)