Бітва за Фао (2003)

Бітва за Фао (2003)
Асноўны канфлікт: Уварванне ў Ірак (2003)
Дэсант падымаецца з борта HMS Ark Royal для высадкі на паўвостраве Фао, 21 сакавіка.
Дэсант падымаецца з борта HMS Ark Royal для высадкі на паўвостраве Фао, 21 сакавіка.
Дата 20—24 сакавіка 2003
Месца Эль-Фао, Ірак
Вынік перамога ЗША і іх саюзнікаў
Праціўнікі
 ЗША
 Вялікабрытанія
 Аўстралія
 Польшча
Ірак Ірак
Сілы бакоў
3500 чалавек 1000 чалавек
Страты
19 забітых[1] 150 забітых
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Бітва за Фао — адна з першых ваенных аперацый ЗША падчас уварвання ў Ірак, праведзеная ў сакавіку 2003 года. Мэтай аперацыі быў захоп нафтавага раёна паўвострава Фао, перш чым нафтавыя ўстаноўкі будуць знішчаны іракскімі ўзброенымі сіламі[2]

20 сакавіка 2003 года ў 22:00 верталёты і знішчальнікі-бамбардзіроўшчыкі ВПС ЗША атакавалі пазіцыі праціўніка на паўвостраве. 40 амерыканскіх спецназаўцаў і марскіх пяхотнікаў высадзіліся з бартоў верталётаў, захапілі тры стратэгічныя мэты без страт і ўзялі ў палон больш за 200 іракскіх салдат. У той жа час паветраныя і марскія дэсанты забяспечылі кантроль над газавымі і нафтавымі платформамі ў моры. Амерыканскія і польскія спецназаўцы занялі нафтавыя тэрміналы Міна Аль-Бакр і Хор Аль-Амая.

У 22:25 пачалася другая фаза аперацыі. Пад прыкрыццём дальнабойнай артылерыі, размешчанай на востраве Бубіян, і агню караблёў HMS Richmond, HMS Marlborough, HMS Chatham і HMAS Anzac марскія пяхотнікі, пры падтрымцы верталётаў Bell AH-1 Cobra, высадзіліся на поўнач ад горада Эль-Фао і знішчылі іракскую артылерыю, якая магла б пагражаць нафтавым платформах.

Высадка праходзіла ва ўмовах дрэннай бачнасці з пажарамі і пяском. Штабны верталёт Boeing Vertol CH-46 Sea Knight разведкі брыгады ЗША разбіўся ва ўмовах страты гарызонту, загінулі 12 афіцэраў і салдат[3]. З пагаршэннем бачнасці высадка была перапыненая і аднавілася толькі праз 6 гадзін.

Раніцай 21 сакавіка 15-ы экспедыцыйны атрад ЗША перасёк іракска-кувейцкую мяжу ў абыход Ум-Касра і захапіў тэрыторыю порта і пачалі прасоўванне ўздоўж заходняга берага праліва Абдулах. На бераг былі высаджаны брытанскія марпехі, якія пачалі займаць пазіцыі на саланчаках на поўдзень ад Басры.

22 сакавіка байцы Садама Хусейна аказалі ўпартае супраціўленне ў раёне Ум-Касра. Два верталёты ВМС Boeing Vertol CH-46 Sea Knight сутыкнуліся, загінулі 7 чалавек.

23 сакавіка англа-амерыканскія войскі высадзілі дэсант на паўвостраве, што абвергла шматлікія запэўніванні амерыканскіх і брытанскіх вайскоўцаў аб пераходзе паўвострава пад кантроль войскаў антыіракскай кааліцыі яшчэ двое сутак таму[4], пасля чаго ўступілі ў разлютаваны бой з іракскімі войскамі[5].

24 сакавіка іракская танкавая брыгада контратакавала кааліцыйныя войскі ў Эль-Фао, але была адбіта спецназам са шматлікімі іракскімі стратамі ў бранятэхніцы[6].

Толькі 25 сакавіка кааліцыі ўдалося захапіць паўвостраў цалкам, пасля чаго пачалося размініраванне акваторыі Ум-Касра. Брытанская 7-я танкавая брыгада рушыла да Басры, а амерыканскія войскі пачалі наступленне на Багдад без пагрозы флангавага ўдару з боку іракскіх войскаў і іх нападу на лініі забеспячэння.

Зноскі

  1. Данные Ирака о потерях коалиции: 700 убитых и тысячи раненых // News.ru, 31 марта 2003
  2. Rossiter, Mike, Target Basra , Corgi, 2009 ISBN 978-0552157001
  3. Mark Ormrod, Man Down, Random House, 2009, p.145
  4. На побережье иракского полуострова Фао высадился десант
  5. [1](недаступная спасылка)
  6. Operations In Iraq – First Reflections, British Ministry of Defence, 7 July 2003