Валадушка круглалістая

Валадушка круглалістая
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Парасонакветныя Сямейства:  Парасонавыя Падсямейства:  Apioideae Трыба:  Bupleureae Род:  Валадушка Від:  Валадушка круглалістая
Міжнародная навуковая назва
Bupleurum rotundifolium L., 1753
Сінонімы
Bupleurum perfoliatum Lam. Bupleurum perfoliatum var. rotundifolium (L.) Desv. Bupleurum rotundifolium var. alpinum Lapeyr. Bupleurum rotundifolium f. oblongum Bornm. ex H.Wolff Diatropa rotundifolia (L.) Dumort.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   29608 NCBI   90446 EOL   581711 GRIN   t:316596 IPNI   38361-2 TPL   kew-2687113

Валаду́шка круглалістая^[3][4] (Bupleurum rotundifolium) — від кветкавых раслін сямейства Парасонавыя (Apiaceae), тыпавы від роду Валадушка (Bupleurum).

Назва

Валадушка круглалістая, валодаўнік, заяча капуста^[5].

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі А. Маскле «Atlas des plantes de France», 1891

Аднагадовая травяністая шызавата-зялёная расліна вышынёй 25—150^[4] (15—75^[6]) см. Сцябло прамастойнае, круглае, простае або слаба галінастае ў верхняй частцы. Лісце чаргаванае па даўжыні сцябла, простае, суцэльнае, з гладкім краем, сядзячае. Ніжняе лісце падоўжана-эліптычнае, звужанае да асновы, астатняе — круглавата-яйцападобнай формы, пранізанае сцяблом. Кветкі жоўтага колеру, з 5 пялёсткамі, у складаных парасоніках. Плод — віслаплоднік з ніткападобнымі рэбрамі, які пры выспяванні распадаецца на дзве палавінкі.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліна распаўсюджана ў Еўропе, Міжземнамор’і, на Балканах, у цэнтральных і паўднёвых рэгіёнах Еўрапейскай часткі Расіі, на Каўказе, у Заходняй Сібіры. Святлолюбівая, марозаўстойлівая расліна, ксерафіт. Расце ў стэпах, на сухіх лугах, пашах і агародах, пустках. Цвіце ў маі—ліпені, пладаносіць у чэрвені—жніўні^[6].

Лекавая расліна.

Крыніцы

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 8. — 160 с. — 2 350 экз.
4. ЭПБ 1983.
5. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. м- Горы-Горки, 1927
6. Линчевский И. А. Володушка — Bupleurum L. // Флора СССР. — М.; Л.: Изд-во АН СССР, 1950, Т. 16. — С. 283—284. (руск.)

Літаратура

• Сімановіч Л. Г. Валаду́шка // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 399. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
• 12. Bupleurum L. — Володушка // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 197, 202. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

• Володушка круглолистная — Bupleurum rotundifolium: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Bupleurum rotundifolium L.: звесткі пра назву таксона на сайце The Plant List (version 1.1, 2013). (англ.)
• Володушка круглолистная, ласкавцы — Bupleurum rotundifolium L. // «Мегаэнциклопедия Кирилла и Мефодия» megabook.ru (руск.)
• BiolFlor. Datenbank biologisch-ökologischer Merkmale der Flora von Deutschland Архівавана 11 ліпеня 2021. (ням.)