Камодскі варан або камодскі цмок (Varanus komodoensis) — гіганцкі варан, найбуйны прадстаўнік не толькі варанаў, але і ўсіх сучасных яшчарак. Жыве варан на астравах Камода, Рынджа, Гілі-Матанг і Флорэс, дзе знаходзіцца пад аховай. Раней таксама насяляў востраў Падар.
Вучоныя ўстанавілі, што камодскі цмок родам з Аўстраліі. Для гэтага яны павялі аналіз скамянелых рэштак аўстралійскіх яшчараў узростам ад 300 тысяч гадоў да 4 мільёнаў гадоў. Сярод іх апынулася некалькі, якія нагадваюць сучасных камодскіх цмокаў. Па словах даследчыкаў, параўнаўшы рэшткі з цяпер існымі асобінамі, існуе «ідэальнае падабенства». Адгэтуль даследчыкі зрабілі выснову, што комодский цмок, верагодна, развіўся ў Аўстраліі, пасля чаго перасяліўся на найблізкія астравы прыкладна 900 тысяч гадоў назад.
Самыя буйныя асобіны дасягаюць даўжыні 4,5 метра і важаць да 150 кг. Звычайная даўжыня цела з хвастом каля 3 метраў, а вага каля 70 кілаграм. Чэрап варана звычайна каля 21 см даўжынёй. Зубы ў жывёл загнутыя назад, дзякуючы ім варан лёгка адкусвае цэлыя кавалкі з цела здабычы. Ежу не жуе, будынак сківіц і глоткі дазваляе глынаць адразу вялікія кавалкі.
Выкопвае норы глыбінёй да 5 метраў. Добра плавае. Сілкуецца дзікімі свіннямі, козамі, аленямі малпамі, сабакамі, а таксама падлай. Палюе з засады кідаючыся на ахвяру з невялікай адлегласці. Павеліўшы здабычу ўспорвае ёй жывот і першым чынам выядае вантробы.
Лічыцца, што ў сліне гэтай жывёлы ўтрымоўваецца шмат бактэрый, таму яго ўкусы лёгка выклікаюць заражэнне, не рэдка смяротнае. Аднак нядаўнія даследаванні аўстралійскіх вучоных выявілі, што камодскія вараны маюць яд некалькі падобны на змяіны, які вызывае згортванне крыві і змяншае ціск, з прычыны чаго ахвяра хутка слабее. Вядомыя выпадкі нападу на людзей.
У маі самка адкладае ў нару да 25 яйкаў, кожнае важыць каля 200 грам. Інкубацыйны перыяд — 8-8,5 месяцаў, дзіцяняты даўжынёй да 30 сантыметраў. Працягласць жыцця варанаў звычайна не перавышае 50 гадоў.
Для аховы камодскага варана створаны Нацыянальны парка Камода.
