Васіль Міхайлавіч Севяргін

Васіль Міхайлавіч Севяргін
руск.: Василий Михайлович Севергин
Дата нараджэння	8 (19) верасня 1765[1]
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя
Дата смерці	17 (29) лістапада 1826[1] (61 год)
Месца смерці	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя
Месца пахавання	Смаленскія праваслаўныя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род дзейнасці	геолаг, хімік, натураліст
Навуковая сфера	хімія і мінералогія
Месца працы	Пецярбургская акадэмія навук
Альма-матар	Акадэмічны ўніверсітэт Пецярбургскай акадэміі навук^[d] Гётынгенскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Іван Іванавіч Ляпёхін^[d] і Іаган Фрыдрых Гмелін
Член у	Пецярбургская акадэмія навук Шведская каралеўская акадэмія навук
Узнагароды
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Васіль Міхайлавіч Севяргі́н^[2] (руск.: Василий Михайлович Севергин; 19 красавіка 1765 — 29 лістапада 1826) — расійскі мінералог, хімік, асветнік. Прафесар і член Імператарскай акадэміі навук (1793).

Біяграфія

В. М. Севяргін нарадзіўся ў Санкт-Пецярбургу. Атрымаў хатнюю адукацыю і ў 1776 годзе паступіў у Акадэмічную гімназію. Гімназію скончыў у 1784 годзе і паступіў у Акадэмічны ўніверсітэт. У 1785 годзе па рэкамендацыі К. Р. Дашкавай і І. І. Ляпёхіна быў накіраваны на вучобу ў Гётынгенскі ўніверсітэт, дзе вывучаў мінералогію, горную справу, хімію, фізіку і геаграфію пад кіраўніцтвам прафесара І. Ф. Гмеліна. У 1789 годзе вярнуўся ў Саект-Пецярбург і паспяхова здаў экзамены. Быў абраны ад'юнктам па мінералогіі Імператарскай Акадэміі навук і мастацтваў у Санкт-Пецярбургу, з 1792 года чытаў лекцыі па мінералогіі. У 1796—1803 гадах выкладаў у Медыка-хірургічным вучылішчы і ў 1798—1801 гадах у Горным вучылішчы.

Навуковая дзейнасць

Асноўныя навуковыя працы В. М. Севяргіна прысвечаны мінералогіі, агульнай і неарганічнай хіміі, хімічнай тэхналогіі. Развіў хімічны напрамак у мінералогіі, сфармуляваў (у 1798 годзе) паняцце аб парагенезісе (сумежнасці мінералаў), прапанаваў спосаб колькаснага аналізу, заснаваны на параўнанні інтэнсіўнасці афарбоўкі раствораў. Прымаў удзел у распрацоўцы рускай навуковай тэрміналогіі па хіміі, батаніцы, мінералогіі. Займаўся апісаннем ўласцівасцей руд, будаўнічых матэрыялаў, крыніц мінеральных вод. Перакладаў з замежных моў публікацыі аб арганізацыі горна-металургічных прадпрыемстваў. Правёў вялікую працу па сістэматызацыі мінералагічных калекцый Акадэміі навук і Вольнага эканамічнага таварыства, склаў вопіс усіх мінералаў Кунсткамеры^[3]. Дзякуючы намаганням В. М. Севяргіна ў 1820 годзе быў адкрыты мінералагічны кабінет Кунсткамеры^[3].

Аўтар каля 250 навуковых прац^[3].

Уваходзіў у склад навуковых таварыстваў Гётынгенскага (1795), Енскага (1798) універсітэтаў, Шведскай акадэміі навук (1801)^[3]. Стваральнік і галоўны рэдактар часопіса «Технологический журнал»^[3].

Узнагароды і званні

• Ордэны Святой Ганнны 2-й ступені (1801, 1808)
• Ордэн Святога Уладзіміра 4-й ступені (1805)
• Ганаровы член Імператарскага Маскоўскага таварыства выпрабавальнікаў прыроды (1805), Імператарскага мінералагічнага таварыства ў Санкт-Пецярбургу (1817), Імператарскага Маскоўскага ўніверсітэта (1819).

Памяць

Імем В. М. Севяргіна названы вулкан, бухта і праліў Вялікай Курыльскай грады, мінерал з групы аксініту.

Зноскі

1. https://old.bigenc.ru/chemistry/text/3543287
2. БелЭн 2002.
3. Севергин Василий Михайлович // Информационная система «История геологии и горного дела» (руск.)

Літаратура

• Севяргін Васіль Міхайлавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 291. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• Севяргін Васіль Міхайлавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
• Профіль Василия Михайловича Севергина на афіцыйным сайце РАН
• Малахова И. Г. Севергин Василий Михайлович // Информационная система «История геологии и горного дела» (руск.)