Верабейнік

Верабейнік
Верабейнік лекавы (Lithospermum officinale)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Надпарадак:  Asteranae Парадак:  Бурачнікакветныя Сямейства:  Бурачнікавыя Падсямейства:  Бурачнікавыя Трыба:  Lithospermeae Род:  Верабейнік
Міжнародная навуковая назва
Lithospermum
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   31937 NCBI   21634 EOL   39078 IPNI   4651-1

Верабейнік^[3] (Lithospermum) — род кветкавых раслін сямейства бурачнікавых.

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя шурпатаваласістая травяністыя расліны з прамастойным, у верхняй частцы злёгку разгалінаваным сцяблом. Лісце простае, сядзячае, ланцэтнае. Кветкі дробныя, двухполыя, белаватыя, у верхавінкавых або бакавых аблісцелых завітках, сабраных у агульнае паўпарасонікападобнае суквецце. Плод — чатырохарэшак.

Арэал

Адрозніваецца больш за 60 відаў. Пашыраны пераважна ў краінах Міжземнамор’я. На Беларусі вядомы верабейнік лекавы (Lithospermum officinale).

Сістэматыка

Згодна шэрагу баз даных, налічваецца ад 50^[4] да 77^[5] відаў. Некаторыя з іх:^[4][6][7]

• Lithospermum arvense — Верабейнік палявы (syn. Buglossoides arvensis)
• Lithospermum azuayensis^[8]
• Lithospermum bolivariensis^[8]
• Lithospermum californicum
• Lithospermum calycosum
• Lithospermum canescens
• Lithospermum caroliniense
• Lithospermum cobrense
• Lithospermum confine
• Lithospermum cuzcoensis^[8]
• Lithospermum erythrorhizon
• Lithospermum hancockianum
• Lithospermum incisum
• Lithospermum latifolium
• Lithospermum leymebambensis^[8]
• Lithospermum macbridei
• Lithospermum matamorense
• Lithospermum mirabile
• Lithospermum multiflorum
• Lithospermum obtusifolium
• Lithospermum officinale — Верабейнік лекавы
• Lithospermum parksii
• Lithospermum prostratum
• Lithospermum purpurocaeruleum
• Lithospermum rodriguezii^[8]
• Lithospermum ruderale
• Lithospermum tuberosum
• Lithospermum viride

Значэнне і выкарыстанне

Лекавыя (мачагонны, слабіцельны і болепатольны сродак), тэхнічныя (насенне мае тлусты алей, выкарыстоўваецца ў лакафарбавай прамысловасці) і фарбавальныя (у каранях ёсць фарбавальнае рэчыва — літаспермін) расліны.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 76. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Lithospermum Linnaeus, Sp. Pl. 1: 132. 1753 (нявызн.). Flora of China.
5. Lithospermum. The Plant List.
6. GRIN Species Records of Lithospermum. Архівавана 24 верасня 2015. Germplasm Resources Information Network (GRIN).
7. Lithospermum. USDA PLANTS: North American species.
8. Weigend, M., et al. (2010). Five new species of Lithospermum L.(Boraginaceae tribe Lithospermeae) in Andean South America: another radiation in the Amotape-Huancabamba zone. Taxon 59(4), 1161-79.

Літаратура

• Верабейнік // БЭ ў 18 т. Т. 4. — Мн.: БелЭн. 1997.