Вэбтун

Вэбтун
Прыклад вэбтуна другога пакалення
Раманізацыя Мак-К’юна — Райшаўэра	Wept'un
Новая раманізацыя карэйскай мовы	Weptun
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Параўнанне афішы дарамы і вокладкі аднайменнага вэбтуна «Што здарылася з сакратаром Кім?»

Вэбтун (кар.: 웹툰) — паўднёвакарэйскі лічбавы комікс, звычайна прызначаны для чытання на смартфонах. Вэбтун можна назваць манхвай  (руск.) — тэрмінам, выкарыстоўваным для характарыстыкі карэйскіх коміксаў.

Усплёск папулярнасці вэбтунаў за межамі краіны адбыўся шмат у чым дзякуючы таму, што манхву вельмі зручна чытаць на смартфонах^[1]. Паколькі лічбавая манхва стала папулярнай, друкаваная публікацыя манхвы зменшылася. Колькасць матэрыялаў, апублікаваных у выглядзе вэбтунаў, ужо на 2007 год дасягнула той жа колькасці, што і апублікаваных на фізічным носьбіце^[2].

Фармат

Усе вэбтуны звычайна маюць некалькі агульных рыс: кожны выпуск публікуецца на адной доўгай вертыкальнай паласе (з выкарыстаннем бясконцага палатна, а не некалькіх старонак, каб яго было лягчэй чытаць на смартфоне або камп’ютары); у адрозненне ад мангі, яны часцей за ўсё каляровыя, а не чорна-белыя, паколькі рэдка публікуюцца ў фізічнай форме; а некаторыя маюць музыку і анімацыю, якія прайграваюцца падчас кожнай главы. У выпадку Паўднёвай Карэі таксама маюць месца іншыя законы аб цэнзуры для матэрыялаў, што публікуюцца ў Інтэрнэце, чым у друкаваных медыя, што прывяло да таго, што ўсё больш манхвы, якая носіць парнаграфічны характар, вырабляецца і публікуецца ў выглядзе вэбтунаў.

Мадэль даходу

Вэб-сайты, на якіх размяшчаюцца вэбтуны, выкарыстоўваюць розныя мадэлі аплаты. Некаторыя прапануюць абмежаваны набор глаў бясплатна, а астатнія платна. Іншыя дазваляюць чытаць толькі пэўную колькасць глаў у дзень без аплаты.

Стваральнікі вэбтунаў могуць зарабляць грошы на рэкламе, якая адлюстроўваецца ў іх творах. Да 2019 года стваральнікі-аматары маглі зарабляць грошы за кошт крэдытаў, прадастаўленых іх фанатамі. Грошы, якія атрымліваюць прафесійныя і аматарскія аўтары, залежаць ад колькасці праглядаў старонкі^[3].

Гісторыя

Карэйскі вэб-партал Daum стварыў у 2003 годзе аддзел вэбтунаў, вядомы як Daum Webtoon, а затым, услед за ім, Naver запусціў Naver Webtoon у 2004 годзе^[4]. Гэтыя службы рэгулярна выпускаюць вэбтуны, якія даступныя бясплатна. Па словах Дэвіда Уэлша з Bloomberg, коміксы складаюць чвэрць усіх продажаў кніг у Паўднёвай Карэі, больш за 3 мільёны карэйскіх карыстальнікаў заплацілі за доступ да інтэрнэт-манхваў, а 10 мільёнаў карыстальнікаў чытаюць бясплатныя вэбтуны^[5].

Па стане на ліпень 2014 года Naver апублікаваў 520 вэбтунаў, а Daum — 434. З пачатку 2010-х гадоў такія сэрвісы, як TappyToon і Spottoon, пачалі афіцыйна перакладаць вэбтуны на англійскую мову, а некаторыя карэйскія выдаўцы, такія як Lezhin, Toomics і TopToon, пачалі самастойна перакладаць свае творы^[6][7][8]. Прыклады папулярных вэбтунаў, перакладзеных на англійскую мову: «Лукізм», «Недатыкальны», «Клеткі Юми», «Гук твайго сэрца», «Тагасветныя гісторыі», «Забіць сталкера», «Гулец», «Цар Гары», «Шалёныя дзяўчынкі», «Дваранства» і «Вежа Бога». У апошнія гады гэтыя вэбтуны набіраюць папулярнасць на заходніх рынках, канкурыруючы з японская мангай^[9].

Раней творы былі падзеленыя на два рэйтынгі: «Усе» (вэбтун падыходзіць для ўсіх узростаў) і 18+ (ніхто маладзейшы за 18 гадоў не можа чытаць гэты вэбтун). З мая 2019 года ўкаранёна рэйтынгавая сістэма вэбтунаў. Паведамляецца, што ў ёй возьмуць удзел 10 платформаў, уключаючы Naver і Daum. Чакаецца, што цяпер будуць наступныя рэйтынгі: Усе, 12 гадоў і старэйшыя, 15 гадоў і старэйшыя, 19 гадоў і старэйшыя^[10].

Нулявое пакаленне

Макет ранняга вэбтуна

Самыя раннія вэбтуны былі адсканаванымі арыгінальнымі коміксамі, загружанымі ў Інтэрнэт, звычайна ў фармаце аднастаронкавага макета.

Першае пакаленне

З развіццём тэхналогій аўтары змаглі выкарыстоўваць эфекты флэш-анімацыі.

Другое пакаленне

Палепшаная папярэдняя загрузка дазволіла пазнейшым аўтарам выкарыстоўваць вертыкальную кампаноўку з пракруткай. У адрозненне ад коміксаў са шчыльнай кампазіцыяй панэляў, пры прагортцы з’яўляюцца новыя панэлі. Гэта робіць вэбтуны падыходнымі для паступовага і бесперапыннага прадстаўлення, дазваляючы чытаць вэбтуны больш плаўна^[11].

Трэцяе пакаленне

Са з’яўленнем смартфонаў і планшэтаў вэбтуны таксама перайшлі на новыя платформы, такія як прыкладанні. Таксама былі ўведзеныя гукі, што прадугледжваюць дадатковыя выразы і тоны, а таксама інтэрактыўныя рухі, каб выклікаць хваляванне і прыцягнуць увагу гледачоў да пэўных аб’ектаў^[12].

Да 2014 года большасць вэбтунаў была даступна толькі на англійскай мове праз неафіцыйныя пераклады фанатаў. У ліпені 2014 года даччыная кампанія Naver Line пачала публікацыю перакладаў папулярных вэбтунаў на англійскую мову праз сэрвіс WEBTOON^[13][14].

Зноскі

1. Millions in Korea are obsessed with these revolutionary comics — now they’re going global
2. [Noh, Sueen. «„To Be or Not to Be, That Is the Question“: What Is Happening with Korean manga, (Manhwa), Today?» International Journal of manga Art (IJOCA) 9.2 (2007): n. pag. International Journal of manga Art (IJOCA). John A. Lent, Sept. 2007. Web. 3 Dec. 2015.]
3. WEBTOON CANVAS Creator Rewards Program (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
4. Korean webtoons going global (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 чэрвеня 2016. Праверана 14 лістапада 2021.
5. Forget Manga. Here's Manhwa (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 28 красавіка 2016. Праверана 14 лістапада 2021.
6. Startup Battles Naver in English Webtoons (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
7. Rolling Story takes Korean webtoons to global audience (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 12 кастрычніка 2016. Праверана 14 лістапада 2021.
8. Toptoon Global to begin services for English-speaking countries in full swing as the members surpass 200,000 in number (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
9. (다시 도전이다) 미생·스틸레인 웹툰작가들, 美·中 독자도 웃고 울린다 (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
10. 웹툰 속 ‘극단적 선택’ 표현…네이버·다음 등 '웹툰 등급제' 시행 예정 (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
11. [Han, Chang-wan (2012-06-30). 애니메이션 연구6(Animation studies6). 한국 애니메이션 학회(Korean cartoon and animation studies). стр. 124—139.]
12. Webtoon as a New Korean Wave in the Process of Glocalization (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2021. Праверана 14 лістапада 2021.
13. Popular Mobile Webcomic Service, WEBTOON, Debuts in the United States and Worldwide (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2018. Праверана 14 лістапада 2021.
14. Korea's webtoon market experiences exponential growth over past 10 years (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 чэрвеня 2016. Праверана 14 лістапада 2021.