Гартэнзія

Гартэнзія
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Кізілакветныя Сямейства:  Hydrangeaceae Род:  Гартэнзія
Міжнародная навуковая назва
Hydrangea L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   24194 NCBI   23109 EOL   40082 IPNI   30010546-2 FW   54631

Гартэ́нзія, гідрангія^[3] (Hydrangea) — род кветкавых раслін сямейства Гартэнзіевыя (Hydrangeaceae).

Батанічнае апісанне

Кусты вышынёй 1—3 м, некаторыя віды — невялікія дрэвы і ліяны. Лісце простае, чаргаванае, на чаранках, эліпсоіднай або яйцападобнай формы, даўжынёй 5—20 см. Кветкі белага колеру, у шчыткападобных або мяцёльчатых суквеццях. Плод — шматнасенная каробачка.

Расліны ядавітыя.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліны роду распаўсюджаны на тэрыторыі Паўднёвай і Усходняй Азіі, у Паўднёвай і Паўночнай Амерыцы. Вільгацелюбівыя расліны. Цвітуць у чэрвені—жніўні. Размнажаюцца насеннем, садовыя формы — адводкамі, чаранкамі, атожылкамі, дзяленнем куста. Усе часткі расліны з'яўляюцца атрутнымі^[4].

Віды

Род налічвае 35^[3] (52^[5]) відаў. Некаторыя з іх:

• Hydrangea arborescens L. — Гартэнзія дрэвападобная
• Hydrangea bretschneideri Dippel — Гартэнзія Брэтшнейдэра
• Hydrangea macrophylla (Thunb.) Ser. — Гартэнзія буйналістая
• Hydrangea paniculata Siebold — Гартэнзія мяцёльчатая
• Hydrangea xanthoneura Diels

Існуе шэраг садовых форм, у тым ліку гартэнзія стэрыльная (Hydrangea arborescens sterilis)^[3].

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
4. Сергей Бесараб Ядовитые декоративные растения в саду и огороде. Справочник // Хабр — habr.com, 23 ліпеня 2021, 14:58
5. Hydrangea (англ.) // The Plant List

Літаратура

• Кудрашова М. г., Пашына Г. В. Гартэнзія, гідрангія // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 568.

Спасылкі

• Гортензия — род Hydrangea: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Hydrangea (англ.) // The Plant List
• Genus: Hydrangea Gronov. // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) (англ.)