Гафолія

Гафолія
іўр.: עתליה[1]
Нараджэнне	каля 898 да н.э.[2] Самарыя, Ізраільскае царства
Смерць	каля 835 да н.э.[2] Іерусалім, Іудзейскае царства
Род	Амрыд^[d]
Бацька	Ахаў[3][4]^[…]
Маці	Іезавель^[d][5]
Муж	Іярам, цар іудзейскі[3][4]^[…]
Дзеці	Ахозія, цар іудзейскі[3][4]^[…]
Веравызнанне	Canaanite religion^[d] і Яхвізм^[d][6]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гафолія (іўр.: עֲתַלְיָה, Аталія), дачка ізраільскага цара Ахава — царыца Іўдзейскага царства (842—837 да н.э.), жонка Іярама.

Паўстаўшы народ забівае Гафолію

Біяграфія

Даведаўшыся пра смерць свайго брата, ізраільскага цара Іярама, а таксама свайго сына Ахозіі, забітых па загадзе военачальніка Іуя падчас знішчэння роду Ахава ў Ізраілі, Гафолія са свайго боку загадала забіваць нашчадкаў Давіда ва ўсёй Іўдзеі. Паводле Бібліі, Гафолія вырашыла знішчыць «усё царскае племя дому Іудзіна» (2Хрон. 22:10), аднак малодшы сын Ахозіі — Іяас здолеў выратавацца: немаўля схаваў і выхаваў у сябе першасвятар Іядай.

Праз шэсць гад пасля гэтых падзей маленькі Іаяс быў памазаны на валадарства і абвешчаны Іядаем у Храме пры вялікай колькасці народа новым царом Іўдзеі. Для Гафоліі такія падзеі былі поўнай нечаканасцю, яна была схоплена, адведзена да патоку Кедрона і там пакарана смерцю (2Хрон. 23:21).

Гафолія ў мастацтве

У 1691 французскі драматург Жан Расін напісаў п’есу паводле біблейскага сюжэта, якую назваў «Гафолія». Нямецкі кампазітар Фелікс Мендэльсон напісаў музыку для п’есы Расіна, якая была выканана ў Берліне ў 1845. У 1733 англійскі кампазітар Георг Фрыдрых Гендэль напісаў араторыю, заснаваную на гісторыі жыцця царыцы.

Зноскі

1. מְלָכִים
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q216383"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4224666"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19786"></a>
2. http://timeline.biblehistory.com/event/athaliah
3. Аталия // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — Сент-Питерсберг: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. II. — С. 410.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892889"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22670398"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q49236"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>
4. Аѳалія // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 3. — С. 530.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22670725"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282454"></a>
5. Аталия // Еврейская энциклопедия — СПб.: 1909. — Т. 3. — С. 379.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4173137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22670399"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21096039"></a>
6. https://bibleinterp.arizona.edu/articles/2008/12/isb288001