Георг Пурбах

Георг Пурбах
Georg von Peuerbach
Дата нараджэння 30 мая 1423[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 красавіка 1461[1][2][…] (37 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Род дзейнасці астраном, матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера астраном і матэматык
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Іаган Гмундэн
Вядомыя вучні Рэгіямантан
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Тытульны ліст «Эпітомы Альмагеста Пталамея» Пурбаха-Рэгіямантана.
Венецыя, 1496

Георг Пурбах[5] , таксама Георг Поербах (ням.: Georg von Peuerbach, Пурбах пад Лінцам, 30 мая 1423 — Вена, 4 красавіка 1461) — аўстрыйскі астраном і матэматык, старэйшы таварыш і настаўнік Рэгіямантана. Прафесар Венскага ўніверсітэта (1450)[6].

Сонечныя гадзіннікі на паўднёвым боку сабора Св. Стэфана ў Вене, сканструяваныя Пурбахам

Георг Пурбах паступіў у Венскі ўніверсітэт вясной 1446 г., у досыць познім узросце, у 23 гады. Выдатныя здольнасці дазволілі яму праз паўтары гады зрабіцца бакалаўрам, двума гадамі пазней — ліцыенатам, а ў лютым 1453 г. ён быў удастоены ступені магістра. Яго настаўнікам матэматыкі быў, верагодна, Іаган Гмундэн. Падчас навучання Пурбах некалькі гадоў правёў у Германіі, Францыі і Італіі. У Італіі Пурбах пазнаёміўся з Мікалаем Кузанскім і Джавані Б'янкіні. Вярнуўшыся на радзіму, Пурбах некаторы час знаходзіўся ў вельмі благім матэрыяльным становішчы, пакуль не стаў прыдворным астролагам. Неўзабаве ён пачаў выкладаць у Венскім універсітэце, дзе чытаў лекцыі як па астраноміі і матэматыцы, так і па гуманітарных прадметах.

Навуковая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Займаўся складаннем і ўдасканаленнем астранамічных табліц, даследаваннямі па трыганаметрыі. Першым у Заходняй Еўропе выклаў тэорыю эпіцыклаў Пталемея ў трактаце «Новая тэорыя планет», выданым у 1472 годзе[6]. Працаваў над удасканаленнем твораў Пталемея. Разам са сваі вучням І. Рэгіямантанам напісаў кнігу «Кароткае выкладанне вялікага твора Пталемея» (выдана ў 1543 годзе)[6].

Працы

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
  2. ↑ а б Georg von Purbach // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  3. ↑ а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  4. ↑ Find a Grave — 1996.
  5. ↑ Варыянты напісання прозвішча Пурбах і Поербах у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.13., Мн., 2001, С.125.
  6. ↑ а б в Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 125. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 125. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
  • Aiton E. J. Peurbach’s 'Theoricae novae planetarum', Osiris, 3, 1987, p. 4-43.
  • Dobrzycki J., Kremer R. L. Peurbach and Maragha astronomy? The 'Ephemerides' of Johannes Angelus and their implications. Journal for History of Astronomy, 27, 1996, p. 187-237.
  • Langermann T. Y. Peurbach in the Hebrew tradition. Journal for History of Astronomy, 29, 1998, p. 137-150