Грушанка малая

Грушанка малая
Агульны выгляд расліны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Верасакветныя Сямейства:  Верасовыя Падсямейства:  Monotropoideae Трыба:  Грушанкавыя Род:  Грушанка Від:  Грушанка малая
Міжнародная навуковая назва
Pyrola minor L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   23760 NCBI   93826 EOL   585655 GRIN   t:465408 IPNI   331828-1 TPL   kew-2410543

Грушанка малая^[1][2], Грушніца^[3] (Pyrola minor) — від кветкавых раслін роду Грушанка (Pyrola) сямейства Верасовыя (Ericaceae).

Сінонімы

У сінаніміку лацінскай назвы расліны ўваходзяць^[4]:

• Braxilia minor (L.) House
• Erxlebenia minor (L.) Rydb.

Распаўсюджанне і экалогія

У прыродзе арэал віду ахоплівае арктычныя і ўмераныя раёны Еўразіі і Паўночнай Амерыкі.

Расце ў цяністых лясах рознага складу, часцей у цёмнахвойных і іглічна-драбналістых, на глебах ад сярэднесухіх да вільготных, аддае перавагу кіслым глебам.

Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Батанічнае апісанне

Шматгадовая травяністая расліна з доўгім, галінастым у вузлах карэнішчам, усеяным шматлікімі даданымі каранямі, і з тонка-рабрыстым сцяблом вышынёй 12—30 см, часам некалькі скручаным.

Лісце сабранае пры аснаванні сцеблаў, яйкападобнае, шырока эліптычнае, радзей круглявае або круглява-авальнае, па краі ледзь прыкметна тупа-гародкава-пілаватае, жарсткаватае; пласцінка ліста даўжынёй 2,5—6 см, шырынёй 1—5 см, трохі даўжэй або амаль роўная хвосціку, часам карацей яго. Вышэй на сцябле маюцца 1—2 вузкіх, лінейных, завостраных, лускападобных, бураватых лістка.

Кветкі ніцыя, сабраныя па 7—20 у даволі густую гронку даўжынёй 2—8,5 см. Чашачка з шырока-трохкутнымі або шырока-яйкападобнымі, завостранымі або тупаватымі долямі. Вяночак белы або ружовы, шарападобны, амаль замкнёны, дыяметрам 6-7 мм, раскрыты — не больш за 13 мм. Пялёсткі ўвагнутыя, даўжынёй каля 5 мм, шырынёй 3—3,5 мм. Слупок прамастаячы, даўжынёй 1—2 мм, акружаны тычынкамі; лычык шырокі, дыяметрам 1,5—2 мм, пяцілопасцевы.

Плод — каробачка даўжынёй 3—5,5 мм і шырынёй 3,5—7 мм.

Таксанамія

Від Грушанка малая ўваходзіць у род Грушанка (Pyrola) трыбы Pyroleae падсямейства Monotropoideae сямейства Верасовыя (Ericaceae) парадку Верасакветныя (Ericales).

яшчэ 25 сямействаў (па Сістэме APG II)

яшчэ 2 трыбы (па Сістэме APG II)

яшчэ да 20 відаў

парадак Верасакветныя

падсямейства Monotropoideae

род Грушанка

аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя

сямейства Верасовыя

трыба Pyroleae

від Грушанка малая

яшчэ 44 парадкі кветкавых раслін (па Сістэме APG II)

яшчэ 7 падсямействаў (па Сістэме APG II)

яшчэ 3 рода

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 107. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
3. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927.
4. По данным сайта ITIS (см. карточку растения).

Літаратура

• Сімановіч Л. Г. Грушанка // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 135—136.
• Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редакторы тома Б. К. Шишкин и Е. Г. Бобров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1952. — Т. XVIII. — 802 с. — 3 000 экз.
• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — ISBN 5-87317-163-7.

Спасылкі

• Грушанка малая: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)