Гісторыя Паўночнай Македоніі

Гісторыя Паўночнай Македоніі.

Македонія ў старажытнасці.

Старажытнасць

У старажытнасці большая частка тэрыторыі, якая цяпер з’яўляецца Паўночнай Македоніяй, была ўключана ў царства Пеонія, якое было заселена пеанцамі, народам фракійскага паходжання ^[1], але таксама часткамі старажытнай Ілірыі,^[2][3] Старажытнай Македонцы засялілі тэрыторыю на поўдні, жывучы сярод многіх іншых плямёнаў і Дарданіі ^[4], населенай рознымі ілірыйскімі народамі ^[5][6], а таксама Лінкесты і Пелагоніі, населеных старажытнагрэцкімі плямёнамі маласаў ^[7] . Ні адна з іх не мела фіксаваных межаў; яны часам падпарадкоўваліся каралям Македоніі, а часам адрываліся.

У канцы VI стагоддзя да нашай эры ахеменідскія персы пад кіраўніцтвам Дарыя Вялікага заваявалі пеанцаў, уключыўшы ў свае шырокія тэрыторыі тэрыторыю сённяшняй Паўночнай Македоніі.^[8][9][10] Пасля страты падчас Другога персідскага ўварвання ў Грэцыю ў 479 годзе да нашай эры персы ў рэшце рэшт сышлі са сваіх еўрапейскіх тэрыторый, у тым ліку з тэрыторыі сённяшняй Паўночнай Македоніі.

У 336 г. да н.э. Філіп II Македонскі цалкам анексаваў Верхнюю Македонію, уключаючы яе паўночную частку і паўднёвую Пеонію, якія цяпер знаходзяцца ў межах Паўночнай Македоніі.^[11] Сын Філіпа Аляксандр Македонскі заваяваў большую частку астатняй часткі рэгіёну, уключыўшы яго ў сваю імперыю, за выключэннем Дарданіі . Рымляне ўключылі большую частку рэспублікі ў сваю правінцыю Македонія, але самыя паўночныя часткі (Дарданія) ляжалі ў Мезіі; да часу Дыяклетыяна яны былі падзеленыя, і рэспубліка была падзелена паміж Македоніяй Салютарыс і Мезіяй прымай.^[12] Пра славян да V ст.

Сярэднявечча

Сучасная Паўночная Македонія змешчана на тэрыторыях Вардарскай Македоніі, часткі гістарычнай зямлі Македоніі. У старажытнасці паўднёвая частка сучаснай Паўночнай Македоніі ўваходзіла ў склад Старажытнай Македоніі.

Гісторыю Вардарскай Македоніі і гістарычнай вобласці Македонія наогул да пач. 20 ст. гл. у адпаведных раздзелах Гісторыі Рыму, Гісторыі Візантыі, Гісторыі Балгарыі, Гісторыі Сербіі, Гісторыі Турцыі.

Новы час

Пасля Балканскіх войнаў, у 1913—1918, Вардарская Македонія належала Сербіі.

Найноўшы час

1918—1991

У 1918 увайшла ў Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў. Гл. Гісторыя Югаславіі.

Пасля 1991

У верасні 1991 на рэферэндуме насельніцтва Македоніі выказалася за суверэнітэт і дзяржаўную самастойнасць. 17.11.1991 прынята канстытуцыя. Член ААН (1993).

Гл. таксама

• Народна-вызваленчая барацьба ў Македоніі
• Торбешы

Крыніцы

1. Bauer, Susan Wise: The History of the Ancient World: From the Earliest Accounts to the Fall of Rome (2007), ISBN 0-393-05974-X, page 518: «… Italy); to the north, Thracian tribes known collectively as the Paeonians.»
2. Wilkes, John: The Illyrians, Wiley-Blackwell, 1996, ISBN 0-631-19807-5, p. 49.
3. Sealey, Raphael, A history of the Greek city states, ca. 700—338 B.C., p. 442]. University of California Press, 1976. ISBN 0-520-03177-6.
4. Evans, Thammy, Macedonia, Bradt Travel Guides, 2007, ISBN 1-84162-186-2, p. 13
5. Borza, Eugene N., In the shadow of Olympus: the emergence of Macedon, Princeton University Press, 1992, ISBN 0-691-00880-9, pp. 74-75.
6. Lewis, D.M. et al. (ed.), The Cambridge ancient history: The fourth century B.C., Cambridge University Press, 2000, ISBN 0-521-23348-8, pp. 723—724.
7. The Cambridge Ancient History Volume 3, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries BC by John Boardman and N. G. L. Hammond, 1982, ISBN 0-521-23447-6, page 284
8. Timothy Howe, Jeanne Reames. «Macedonian Legacies: Studies in Ancient Macedonian History and Culture in Honor of Eugene N. Borza» Regina Books, 2008 Originally from the Indiana University. Digitalised 3 Nov 2010 ISBN 9781930053564. p 239
9. A Companion to Ancient Macedonia. Праверана 17 December 2014.
10. Persian influence on Greece (2) (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 ліпеня 2020. Праверана 19 сакавіка 2022.
11. Poulton, Hugh, Who are the Macedonians? C. Hurst & Co. Publishers, 2000, ISBN 1-85065-534-0, p. 14.
12. Encyclopædia Britannica — Scopje

Літаратура

• Смалякоў Г. С., Чарота А. І. Македонія // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 533—535. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).