Двухпялёснік

Двухпялёснік
Двухпялёснік парыжскі (Circaea lutetiana)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Міртакветныя Сямейства:  Скрыпнёвыя Падсямейства:  Onagroideae Трыба:  Circaeeae Род:  Двухпялёснік
Міжнародная навуковая назва
Circaea L. (1753)
Наменклатурны тып
Circaea lutetiana L. — Двухпялёснік парыжскі
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   27562 NCBI   13010 EOL   71213 IPNI   60436661-2

Двухпялёснік^[3][4] (Circaea) — род кветкавых раслін сямейства Скрыпнёвыя (Onagraceae).

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя травяністыя расліны вышынёй 25—35^[5] см, з паўзучым карэнішчам. Сцябло прамое або ўзыходнае, простае ці галінастае. Лісце суцэльнае, супраціўнае, з чаранкамі. Кветкі дробныя, сабраныя ў канцавыя простыя або галінастыя гронкі. Колер кветак белы, ружаваты ці бэзаваты. Плод арэшкападобны, укрыты кручкаватымі валаскамі.

Распаўсюджанне і экалогія

Род налічвае 12^[4] (15^[6]) відаў, распаўсюджаных ва ўмераных і халодных зонах Паўночнага паўшар’я^[4]. Рэлікты тургайскіх лясоў^[5]. Растуць у вільготных і цяністых лясах, у ярах, хмызняках, на пнях і калодах^[4].

Віды

Двухпялёснік альпійскі (Circaea alpina). Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

• Circaea alpina L. — Двухпялёснік альпійскі
• Circaea cordata Royle
• Circaea × decipiens Boufford
• Circaea × dubia H.Hara
• Circaea erubescens Franch. & Sav.
• Circaea glabrescens (Pamp.) Hand.-Mazz.
• Circaea × intermedia Ehrh. — Двухпялёснік прамежкавы (гібрыдная форма)^[4]
• Circaea lutetiana L. typus — Двухпялёснік парыжскі, ці Вядзьмак-трава, ці Літпа^[4]
• Circaea × mentiens Boufford
• Circaea mollis Siebold & Zucc. — Д
• Circaea × mentiens (Honda) Boufford
• Circaea repens Wall. ex Asch. & Magnus
• Circaea × skvortsovii Boufford
• Circaea × sterilis Boufford
• Circaea × taronensis H.Li

Гаспадарчае значэнне

Лекавыя і дэкаратыўныя расліны.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 38. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6.
5. Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 543. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)
6. Circaea (англ.) // The Plant List

Літаратура

• Вынаеў Г. У. Двухпялёснік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — С. 82. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
• Цирцея // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 543. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)

Спасылкі

• Двулепестник — род Circaea: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Circaea (англ.) // The Plant List
• Circaea // ИАС «ООПТ России» (руск.)