Джэймс Уотсан Кронін

Джэймс Уотсан Кронін
James Watson Cronin
Амерыканскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі
Дата нараджэння	29 верасня 1931(1931-09-29)[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Чыкага, акруга Кук, Ілінойс, ЗША
Дата смерці	25 жніўня 2016(2016-08-25)[3][4]^[…] (84 гады)
Месца смерці	Сент-Пол, акруга Рамсі^[d], Мінесота, ЗША[3]
Грамадзянства	ЗША
Род дзейнасці	фізік, вучоны-ядзершчык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	ядзерная фізіка[5]
Месца працы	Чыкагскі ўніверсітэт Калеж дэ Франс Універсітэт Юты Прынстанскі ўніверсітэт
Альма-матар	Паўднёвы метадысцкі ўніверсітэт^[d] Чыкагскі ўніверсітэт Highland Park High School^[d]
Навуковы кіраўнік	Samuel King Allison^[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Расійская акадэмія навук Амерыканскае фізічнае таварыства[6] Сусветная акадэмія навук^[d][7] Славенская акадэмія навук і мастацтваў Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti^[d]
Узнагароды	медаль Джона Прайса Ветэрыла^[d] (1976) ганаровы доктар Універсітэта П'ера і Марыі Кюры^[d] (1994) член Амерыканскага фізічнага таварыства^[d] honorary doctorate of the University of Santiago de Compostela^[d] (2009) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства^[d] (2007) грант Гугенхайма doctor honoris causa from the University of Franche-Comté^[d] (20 лістапада 1998)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джэймс Уотсан Кронін (анг. James Watson Cronin; 29 верасня 1931, Чыкага, ЗША — 25 жніўня 2016, Сент-Пол, ЗША) — амерыканскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1980), сумесна з Валам Логсдэнам Фічам, «за адкрыццё парушэнняў фундаментальных прынцыпаў сіметрыі ў распадзе нейтральных K-мезонаў».

Біяграфія

Нарадзіўся 29 верасня 1931 года ў Чыкага (ЗША). У 1951 годзе скончыў Паўднёвы метадысцкі ўніверсітэт і працягнуў адукацыю ў Чыкагскім універсітэце, дзе ў 1955 г. атрымаў ступень доктара філасофіі. Пасля гэтага ён працаваў у Брукхэвенскай нацыянальнай лабараторыі. З 1958 г. па 1971 г. працаваў у Прынстанскім універсітэце, пасля чаго стаў прафесарам у Чыкагскім універсітэце.

Кронін працаваў над распадам гіперонаў і вытворчасцю мюонаў. Ён вызначыў поўнае эфектыўнае сячэнне рассеяння піонаў на пратоны і ўдасканаліў іскравыя камеру, якую ён першым з фізікаў пачаў ужываць для рэгістрацыі часціц па фатаграфіях іскраў.

Да самай смерці працаваў у галіне фізікі элементарных часціц над эфектам Кроніна.

Зноскі

1. Encyclopædia Universalis — Encyclopædia Britannica, 1968.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2743906"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1340194"></a>
2. https://global.britannica.com/biography/James-Cronin
3. James Cronin, Nobel laureate who overturned long-accepted beliefs about the fundamental symmetry of laws of physics , dies at 84 // The Washington Post / M. Murray — Washington: Fred Ryan, 2016. — ISSN 0190-8286; 2641-9599
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q166032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5496202"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54917992"></a>
4. James Watson Cronin // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
5. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
6. NNDB — 2002.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>
7. twas.org
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107214566"></a>

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 477. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)