Дрэвавыя шчытнікі

Дрэвавыя шчытнікі
Cyphostethus tristriatus
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Атрад:  Паўцвердакрылыя Падатрад:  Блашчыцы Інфраатрад:  Pentatomomorpha Надсямейства:  Pentatomoidea Сямейства:  Дрэвавыя шчытнікі
Міжнародная навуковая назва
Acanthosomatidae Signoret, 1864
Падсямействы
Acanthosomatinae  Signoret, 1863 Blaudusinae  Kumar, 1974 Ditomotarsinae  Signoret, 1863
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   108538 NCBI   236378 EOL   541 FW   249339

Elasmucha grisea

Самка, якая ахоўвае яйцы

Элазмуха чарнічная (Elasmucha ferrugata)

Дрэвавыя шчытнікі (Acanthosomatidae) — сямейства клапоў, якое налічвае 57 родаў і 317 відаў.

Апісанне

Цела блашчыц падоўжанае, шырокае ў вобласці сярэдняспінкі і звужаецца да канца цела. Каля асновы брушка адыходзіць шып, накіраваны наперад. Прадстаўнікі сямейства невялікіх памераў, у даўжыню дасягаюць ад 5 да 35 мм. У самак на брушку маюцца шчаціністыя ўчасткі, званыя органамі Пендэрграста. Яны труцца аб іх заднімі лапкамі падчас яйцакладкі, а затым прымацоўваюць яйцы да месца адкладкі^[1].

Мацярынскі клопат (паводзіны аховы яец і німфаў) быў зафіксаваны ў некаторых родаў Acanthosomatidae, такіх як Elasmucha (Elasmucha grisea), Sastragala, кілевікі (Acanthosoma) (Acanthosoma firmatum), Sinopla (Sinopla perpunctatus). Іншы спосаб рэпрадукцыі сустракаецца ў відаў, якія не клапоцяцца аб нашчадках — іх самкі абмазваюць яйцы перад выхадам з іх. Яны валодаюць парамі складаных органаў на брушку (органы Пендэрграста) і наносяць выдзяленні гэтага органа на кожнае яйцо заднімі нагамі, што, як мяркуецца, забяспечвае ахоўную функцыю ад ворагаў. Набыццё мацярынскага клопату карэлюе з памяншэннем або стратай органа Пендэрграста, што прадугледжвае эвалюцыйны кампраміс паміж гэтымі двума прыкметамі ў выніку фізіялагічных выдаткаў^[2].

Экалогія і месцапражыванні

Жывуць у кронах дрэў і кустоў. Сустракаюцца ў лясных месцапражываннях, садах і парках. Высмоктваюць сокі з пладоў і бутонаў дрэвавых раслін. Зіму праводзяць у імагінальнай стадыі пад апалым лісцем або бярвёнамі. Яйцы самка адкладае вясной.

Этымалогія

Навуковая назва «Acanthosomatidae» паходзіць ад стар.-грэч.: άκανθα — «шып» або " рог " і стар.-грэч.: σώμα — «цела», што звязана з пласціністым атожылкам на сярэднегрудзях і накіраваным наперад шыпом на аснаванні брушка. Беларуская назва «Дрэвавыя шчытнікі» апісвае іх месцапражыванні.

Распаўсюджанне

У сусветнай фаўне налічваецца 57 родаў і 317 відаў гэтага сямейства^[3]. У Паўночнай Амерыцы жывуць 5 відаў з 2 родаў.

Сістэматыка

Віды сямейства раней уключаліся ў склад сямейства шчытнікі (Pentatomidae). Цяпер да Acanthosomatidae адносяць наступныя падсямействы і роды^[4]:

• Acanthosomatinae  Signoret, 1863
  • Acanthosoma Curtis, 1824 — Кілевікі
  • Ameenocoris Ahmad & Moizuddin, 1990
  • Amphaces Dallas, 1851
  • Anaxandra Stål, 1876
  • Catadipson Breddin, 1903
  • Cyphostethus Fieber, 1860
  • Elasmostethus Fieber, 1860
  • Elasmucha Stål, 1864
  • Eupolemus Distant, 1910
  • Grossaria Kumar, 1974
  • Lindbergicoris Leston, 1953^[5][6]
  • Mahea Distant, 1909
  • Microdeuterus Dallas, 1851
  • Oncacontias Breddin, 1903
  • Platacantha Lindberg, 1934
  • Proctophantasta Breddin, 1903
  • Rhopalimorpha Dallas, 1851
  • Sastragala Amyot & Serville, 1843
• Blaudusinae  Kumar, 1974
  • Andriscus Stål, 1876
  • Abulites Stål, 1876
  • Acrophyma Bergroth, 1917
  • Anischys Dallas, 1851
  • Bebaeus Dallas, 1851
  • Blaudus Stål, 1872
  • Duadicus Dallas, 1851
  • Ea Distant, 1911
  • Galgacus Distant, 1899
  • Hellica Stål, 1867
  • Hiarchas Distant, 1910
  • Lanopis Signoret, 1863
  • Mochus Distant, 1910
  • Monteithiessa Kumar, 1974
  • Noualhieridia Breddin, 1898
  • Panaetius Stål, 1865
  • Phorbanta Stål, 1867
  • Sinopla Signoret, 1863
  • Sniploa Signoret, 1863
  • Stauralia Dallas, 1851
  • Xosa Kirkaldy, 1904
• Ditomotarsinae  Signoret, 1863
  • Aesepus Stål, 1876
  • Agamedes Stål, 1876
  • Cylindrocnema Mayr, 1864
  • Ditomotarsus Spinola, 1850
  • Esbenia Jensen-Haarup, 1931
  • Hyperbius Stål, 1867
  • Ibocoris Roche, 1947
  • Laccophorella Horváth, 1904
  • Mazanoma Rolston & Kumar, 1975^[7]
  • Nopalis Signoret, 1863
  • Planois Signoret, 1863
  • Praesus Stål, 1872
  • Rolstonus Froeschner, 1997
  • Sangarius Stål, 1865
  • Tolono Rolston & Kumar, 1975
  • Uhlunga Distant, 1892

Зноскі

1. Fischer C. The biological context and evolution of Pendergrast’s organs of Acanthosomatidae (Heteroptera, Pentatomoidea) // Hug the bug – For love of true bugs. Festschrift zum 70. Geburtstag von Ernst Heiss. Denisia. 19th ed. / Rabitsch W, editor.. — 2006. — С. 1041–1054.
2. Tsai J.F., Kudo Si., Yoshizawa K. Maternal care in Acanthosomatinae (Insecta: Heteroptera: Acanthosomatidae) — correlated evolution with morphological change(англ.) // BMC Evolutionary Biology : Журнал. — 2015. — Vol. 15. — № 258. — P. 1—13. — ISSN 2730-7182. — DOI:10.1186/s12862-015-0537-4
3. Insect biodiversity: science and society / R. Foottit, Peter H. Adler. — Second edition. — Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc, 2017. — ISBN 978-1-118-94553-7, 978-1-118-94557-5.
4. R Kumar A revision of world Acanthosomatidae (Heteroptera : Pentatomidae): Keys to and descriptions of subfamilies, tribes and genera, with designation of types(англ.) // Australian Journal of Zoology Supplementary Series. — 1974. — В. 34. — Т. 22. — С. 1. — ISSN 0310-9089. — DOI:10.1071/AJZS034
5. Zheng, Le-Yi, & and Hong-Jian Wang. (1995). Contribution to the taxonomy of Lindbergicoris Leston (Hemiptera: Acanthosomatidae). Entomologica Scandinavica, Vol. 26, No. 1.
6. Liu, G.Q. & D. Ding 2008. The new species of the genus Lindbergicoris and the first record of Acanthosoma forfex Dallas from China (Hemiptera, Acanthosomatidae) Acta Zootaxonomica Sinica. 33: 768—774.
7. Rolston, L. H. and R. Kumar. 1975. Two new genera and two new species of Acanthosomatidae (Hemiptera) from South America, with a key to the genera of the Western Hemisphere. Journal of the New York Entomological Society 82: 271—278

Спасылкі

• Зоологические экскурсии по Байкалу Фауна в картинках