Жывакост лекавы

Жывакост лекавы
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Надпарадак:  Asteranae Парадак:  Бурачнікакветныя Сямейства:  Бурачнікавыя Падсямейства:  Бурачнікавыя Род:  Жывакост Від:  Жывакост лекавы
Міжнародная навуковая назва
Symphytum officinale L., 1753[3]
Сінонімы
Consolida major Garsault Consolida major Gilib. Symphytum peregrinum Ledeb.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   32027 NCBI   278672 EOL   582578 GRIN   t:36020 IPNI   120815-1 TPL   kew-2475636

Жывако́ст лекавы^[4][5] (Symphytum officinale) — від кветкавых раслін з роду Жывакост (Symphytum) сямейства Бурачнікавыя (Boraginaceae).

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Шматгадовая травяністая расліна вышынёй 30—100^[5] см, шурпатая ад валаскоў на бародаўках. Сцябло прамастойнае, граністае, галінастае ў верхняй частцы. Лісце простае, падоўжана-ланцэтнай формы, з сеткай жылак знізу. Прыкаранёвае і ніжняе сцябловае лісце звужаецца ў крылаты чаранок, верхняе — сядзячае. Кветкі пурпурова-фіялетавага колеру, зрэдку ружова-чырвоныя, знаходзяцца на канцах сцябла і галінак. Плод — бліскучы арэшак шаравата-чорнага колеру.

Расліна ядавітая.

Падвіды

Паводле сайта The Plant List існуе падвід Symphytum officinale subsp. uliginosum (A.Kern.) Nyman^[6].

Распаўсюджанне і экалогія

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Еўропы і ўмераных абласцей Азіі. Расце на сырых месцах, па берагах вадаёмаў і ўскрайках балот, у садах і парках, на агародах і пустках. Цвіце ў маі—чэрвені. Святлолюбівая расліна, якае добра пераносіць цень, мезафіт, гіграфіт і эўтроф^[7].

Выкарыстанне

Лекавая расліна. У каранях маецца шмат цукру, крухмалу, дубільных рэчываў^[5]. Выкарыстоўваецца ў якасці абвалакальнага, змякчальнага, вяжучага, супрацьзапаленчага, кроваспыняльнага сродку^[5].

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Linnaeus C. Species Plantarum: Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas — 1753. — Т. 1. — С. 136.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856106"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856050"></a>
4. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 128. — 160 с. — 2 350 экз.
5. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
6. Symphytum officinale: звесткі пра назву таксона на сайце The Plant List (version 1.1, 2013). (англ.)
7. Окопник лекарственный — Symphytum officinale: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура

• Дзмітрыева С. А., Кухарава Л. В. Жывакост // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 293. — 522 с. — 10 000 экз.
• Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редактор тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1953. — Т. XIX. — С. 289—291. — 752 с. — 3 000 экз.

Спасылкі

• Окопник лекарственный — Symphytum officinale: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Живокость // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.