Зюзнік еўрапейскі

Зюзнік еўрапейскі
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Ясноткавыя Падсямейства:  Nepetoideae Трыба:  Мятныя Падтрыба:  Lycopinae Род:  Зюзнік Від:  Зюзнік еўрапейскі
Міжнародная навуковая назва
Lycopus europaeus L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   32260 NCBI   260603 EOL   579749 GRIN   t:423463 IPNI   449641-1 TPL   kew-115904

Зю́знік еўрапейскі^[1][2] (Lycopus europaeus) — шматгадовая травяністая расліна з роду Зюзнік (Lycopus) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae). Тыпавы від роду.

Назвы

Зюзнік еўрапейскі, балотная крапіва, сардэчная трава, дзікі матачнік^[2].

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Кветкі расліны

Квітнеючая расліна

Сцябло баразнаватае, прамое, простае або галінастае, 30—120 см вышынёй. Лісце на кароткіх чаранках, яйкападобна-ланцэтнае або ланцэтнае, з вялікімі зубцамі па краі; ніжняе і сярэдняе — ля асновы рассечанае. Кветкі зігаморфныя, сабраны ў несапраўдныя кольцы, размешчаныя ў пазухах сярэдняга і верхняга лісця; вяночак званочкападобны, 4-лопасцевы, белы, з чырвонымі плямамі. Плод — арэшак. Цвіце ў ліпені — верасні^[3].

Распаўсюджанне і экалогія

Еўраазіяцкі від. Святлолюбівая і ценевынослівая расліна^[4]. Мезафіт, гіграфіт і эўтроф^[4].

Расце, у тым ліку па ўсёй тэрыторыі Украіны, на балотах, пойменных лугах, па берагах вадаёмаў, у альшаніках.

Выкарыстанне

Лекавая, дубільная і фарбавальная расліна^[2].

Лекавыя ўласцівасці

Для лекавых патрэб нарыхтоўваюць траву падчас цвіцення.

Трава змяшчае гліказіды (лікапін), горычы, смолы, вітаміны, кававую і урсолавую кіслоты, мінеральныя рэчывы. Расліна багата на ёд.

Галенавыя прэпараты праяўляюць антыгіпаксічнае і антызобагеннае дзеянне.

Ужываюць пры неўрозах, тырэатаксікозе (базедавай хваробе) з прыступамі сэрцабіцця, для памяншэння зобагеннага эфекту, пры ацёках, маткавых крывацёках.

Прымаюць унутрана^[3].

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 79. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
3. Вовконіг європейський — Lycopus europaeus — Зюзник европейский
4. Зюзник европейский: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура

• Кудрашова М. Г. Зюзнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 382.

Спасылкі

• Зюзник европейский: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Верес, вероніка лікарська, вовконіг європейський, вовчуг польовий: опис рослин
• Корисні властивості зюзника європейського