Каласоўнік

Каласоўнік
Каласоўнік аржаны — тыпавы від роду
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Аднадольныя Парадак:  Метлюжкакветныя Сямейства:  Метлюжковыя Род:  Каласоўнік
Міжнародная навуковая назва
Bromus L., nom. cons., 1753
Секцыі
Bromopsis Bromus Ceratochloa Genea Neobromus
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   40478 NCBI   4501 EOL   108079 GRIN   g:1727 IPNI   30000273-2

Каласоўнік, Касцёр^[1] (Bromus) — род кветкавых раслін сямейства метлюжковых. Іншая назва — гірса.

Батанічнае апісанне

Аднагадовыя травяністыя расліны вышынёю 15—100 см. Сцябло — саломіна. Лісце з замкнёнымі пазухамі. Суквецце — мяцёлка з буйных шматкветкавых (6—20 кветак) каласкоў. Плод — зярняўка.

Арэал

Адрозніваецца каля 25 відаў. Пашыраны ў краінах Міжземнамор’я, у нетрапічных паясах Еўразіі і Афрыкі. На тэрыторыі Беларусі 6 дзікарослых відаў: каласоўнік аржаны (Bromus secalinus), каласоўнік мяккі (Bromus mollis), каласоўнік палявы (Bromus arvensis), каласоўнік гронкавісты (Bromus commutatus), каласоўнік растапыраны (Bromus squarrosus), каласоўнік японскі (Bromus japonicus); інтрадукаваны каласоўнік дрыжнікападобны (Bromus briziformis). Растуць на палях, лугах, уздоўж дарог.

Класіфікацыя

Асноўны артыкул: Віды роду Каласоўнік

Паводле ацэнак ў навуковай літаратуры, колькасць відаў вар’іравалася ад 100 да 400, але ў цяперашні час большасць сістэматыка прызнаюць каля 170^[2] відаў, якія ўключаны ў род. Таксанамія роду складаная, паколькі некаторыя віды вельмі нязначна адрозніваюцца адзін ад аднаго. Некаторыя віды:

• Bromus aristatus (K.Koch) Steud.
• Bromus arvensis L. — Каласоўнік палявы, ці Аўсюг, ці Касцюлькі
• Bromus benekenii (Lange) Trimen — Каласоўнік Бенекена
• Bromus biebersteinii Roem. & Schult.
• Bromus briziformis Fisch. & C.A.Mey. — Каласоўнік дрыжнікападобны
• Bromus bromoideus (Lej.) Crép.
• Bromus catharticus Vahl
• Bromus ciliatus L.
• Bromus commutatus Schrad. — Каласоўнік пераменлівы
• Bromus danthoniae Trin.
• Bromus diandrus Roth
• Bromus erectus Huds.
• Bromus gracillimus Bunge
• Bromus grossus Desf. ex DC.
• Bromus haussknechtii Boiss.
• Bromus hordeaceus L. — Каласоўнік мяккі, ці Кацец
• Bromus induratus Hausskn. & Bornm.
• Bromus inermis Leyss. — Каласоўнік безасцюковы
• Bromus interruptus (Hack.) Druce
• Bromus japonicus Thunb. — Каласоўнік японскі
• Bromus kopetdagensis Drobow
• Bromus lanceolatus Roth
• Bromus madritensis L.
• Bromus moeszii Pénzes
• Bromus nepalensis Melderis
• Bromus oxyodon Schrenk
• Bromus paulsenii Hack.
• Bromus polyanthus Scribn. ex Shear
• Bromus pseudodanthoniae Drobow
• Bromus pumilio (Trin.) P.M.Sm.
• Bromus pumpellianus Scribn.
• Bromus racemosus L.
• Bromus ramosus Huds.
• Bromus riparius Rehmann
• Bromus rubens L.
• Bromus sclerophyllus Boiss.
• Bromus scoparius L.
• Bromus secalinus L. typus^[3] — Каласоўнік аржаны, ці Гірса, ці Авясец, ці Заячы авёс, ці Аўсец, ці Гірс
• Bromus sewerzowii Regel
• Bromus squarrosus L. — Каласоўнік растапыраны
• Bromus sterilis L. — Каласоўнік бясплодны
• Bromus tectorum L. — Каласоўнік дахавы
• Bromus tomentellus Boiss.
• Bromus tomentosus Trin.
• Bromus turcomanicus H.Scholz
• Bromus tytthanthus Nevski
• Bromus tyttholepis (Nevski) Nevski
• Bromus variegatus M.Bieb.

Значэнне

Кармавыя, дэкаратыўныя расліны. Каласоўнік аржаны (Bromus secalinus) — пустазелле пасеваў азімых культур.

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 26. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Bromus (англ.)(недаступная спасылка). The Plant List. Version 1.1. (15 лютага 2013). Архівавана з першакрыніцы 4 верасня 2017. Праверана 17 верасня 2016.
3. NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Bromus L. (англ.) (Праверана 21 ліпеня 2010)

Літаратура

• Каласоўнік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
• 17. Bromus — Костер // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 393, 397. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

• Костёр — род Bromus: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)