Канстанцін Ласкарыс

Канстанцін Ласкарыс
грэч. Κωνσταντίνος Λάσκαρης
Канстанцін Ласкарыс, партрэтная фантазія канца XVIII ст.
Канстанцін Ласкарыс, партрэтная фантазія канца XVIII ст.
Дата нараджэння 1434[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 15 жніўня 1501[2]
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці філолаг, гісторык
Вядомыя вучні П'етра Бемба, Giorgio Valla[d], Urbano Bolzanio[d] і Francesco Faraone[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Канстанцін Ласкарыс (грэч. Κωνσταντίνος Λάσκαρης, 1434—1501) — візантыйскі навуковец і граматык, адзін з ініцыятараў адраджэння выкладання грэчаскай мовы ў Італіі.

Нарадзіўся ў Канстанцінопалі ў знатным віфінскім родзе Ласкарысаў, да якога належалі некалькі імператараў. Пасля падзенні Канстанцінопаля ў 1453 годзе ён знайшоў прытулак на востраве Родас, а затым у Італіі, дзе быў прызначаны на пасаду настаўніка дачкі Франчэска Сфорцы, герцага міланскага. Тут у 1476 годзе была апублікавана яго знакамітая «Грэчаская граматыка» (Grammatica Graeca, sive compendium octo orationis partium); гэта была першая друкаваная грэчаская кніга.

Пасля ад'езду з Мілана ў 1465 годзе Ласкарыс выкладаў у Неапалі, куды ён быў запрошаны Фердынандам I для чытання курсу лекцый пра Грэцыю. У наступным годзе ён абгрунтаваўся ў Месіне на в. Сіцылія па запрашэнні мясцовых жыхароў. Па рэкамендацыі кардынала Вісарыёна Нікейскага ён быў прызначаны вучыць грэчаскай мове манахаў-базыльян і працягваў выкладаць на Сіцыліі да самай смерці. Сярод яго шматлікіх вучняў былі П’етра Бемба, Франчэска Джыянелі, Нікола Вала. Ласкарыс завяшчаў сваю бібліятэку каштоўных рукапісаў у Сенат Месіны; пасля гэта калекцыя была перавезена ў Іспанію і ў наш час знаходзіцца ў Нацыянальнай бібліятэцы Іспаніі ў Мадрыдзе.

Граматыка, якая часта перавыдавалася, з'яўляецца выключна значнай працай Ласкарыса. Яго імя было пазней вядома чытачам рамана Абеля-Франсуа Вільмена «Ласкарыс, або грэкі XV стагоддзі» (1825).

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #119546035 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 14 кастрычніка 2015.
  2. ↑ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Constantine Lascaris у Каталіцкай энцыклапедыі
  • Vassileiou, Fotis & Saribalidou, Barbara, Short Biographical Lexicon of Byzantine Academics Immigrants in Western Europe, 2007.
  • J.M. Fernandez Pomar, La coleccion de Uceda y los manuscritos griegos de Constantino Lascaris, Emerita xxxiv (1966) 211—288.