Канцлер

Выканаўчая ўлада
Партал:Палітыка · правіць

Канцлер (ням.: Kanzler, лац.: cancellarius) — дзяржаўная, адукацыйная, або царкоўная пасада ў многіх краінах свету. Пасада канцлера існуе з часоў старажытнага Рыму і да нашых дзён.

Паняцце канцлера ў розных краінах

[правіць | правіць зыходнік]
  • Начальнік канцылярыі вялікага князя ВКЛ, хавальнік вялікай дзяржаўнай пячаткі, член паноў-рады. Пасада ўведзена ў XV ст. Назначаўся пажыццёва з феадальнай знаці. Дакладваў вялікаму князю і радзе пра дзяржаўныя справы, рэдагаваў статуты і рашэнні рады, замацоўваў афіцыйныя дакументы пячаткай і падпісваў іх, вёў перагаворы з замежнымі дзяржавамі, захоўваў копіі дзяржаўных дакументаў. Пасля Люблінскай уніі 1569 г. канцлер ВКЛ — член сената Рэчы Паспалітай, займаўся замежнымі справамі разам з каронным (польскім) канцлерам. Лічыўся другім пасля маршалка міністрам. У якасці жалавання атрымліваў ад караля староства. Займаў іншыя кіруючыя пасады (ваявода, гетман). Фактычна выконваў функцыі міністра унутраных і замежных спраў.
  • Галава кіраўніцтва Германіі і Аўстрыі (Бундэсканцлер).
  • У Вялікабрытаніі канцлер казначэйства — міністр фінансаў, лорд-канцлер — старшыня палаты лордаў.
  • У Швейцарыі канцлер Саюза — кіраўнік секратарыята вышэйшых федэральных органау улады і кіравання (Саюзнага сходу і Саюзнай рады).