Рыба сярэдніх памераў. Цела кароткае, высокае, сціснутае з бакоў, пакрытае залацістага адцення луской. Рот канечны, без вусікаў. Брушына звычайна не пігментаваныя. Спінны плаўнік доўгі, глотачныя зубы аднарадныя. Апошнія негалінастыя прамяні спіннога і анальнага плаўнікоў у выглядзе калючкі, па заднім краі з дробнымі шчарбінамі.
Памеры зменлівыя: у бедных на корм прыродных вадаёмах на другім годзе жыцця даўжыня цела 4—5 см, маса некалькі грамаў, у багатых на корм — да 250—300 г; у азёрах трапляюцца экзэмпляры даўжынёю да 59 см, масай да 4—5 кг.
Шырокі арэал ў Еўропе і Сібіры. У Еўропе сустракаецца ад Вялікабрытаніі і Скандынавіі на поўначы да Македоніі і Паўночнай Італіі на поўдні. У рэках басейна Паўночнага Ледавітага акіяна (да 68° пн.ш.) распаўсюджаны ад Паўночнай Дзвіны і Пячоры на ўсход да Індыгіркі і Калымы, ёсць у Закаўказзі, нізоўях Волгі, сустракаецца ў Урале і Эмбе. На Беларусі водзіцца ў рэках, азёрах, малых поймавых вадаёмах, сажалках, затопленых кар'ерах. Найбольш распаўсюджаны ў ціністых, зарослых травой месцах з стаячай вадою.
Карась жыве ў добра праграваемых вадаёмах са стаячай вадой і мяккім дном; у рэках ён рэдкі, трымаецца на ўчастках з запаволеным цячэннем. У праточных азёрах сустракаецца рэдка. Аддае перавагу зарослым участкам. Сустракаецца ў старых рачных пратоках, ціхіх затоках, глыбокіх ямах і затопленых кар'ерах, у сажалках. Непатрабавальны да дэфіцыту кіслароду, таму можа жыць у забалочаных вадаёмах, якія добра выграваюцца летам і прамярзаюць да дна зімой. Большай часткай трымаецца ля дна. Добра пераносіць прамярзанне і часовае перасыханне вадаёмаў, зарываючыся глыбока ў глей.
Корміцца лічынкамі насякомых (у т.л. матылём), дробнымі малюскамі, чарвякамі, водарасцямі, дэтрытам. Пры неспрыяльных умовах карасі часта драбнеюць, выраджаюцца, утвараючы карлікавыя форму.
Палавая спеласць наступае на 4-5-м годзе жыцця. Нераст парцыённы, у траўні—ліпені пры тэмпературы вады не ніжэй 17-18 °С. Нерастуе на мелкаводдзі ў зарасніках падводных раслін, у 3-4 прыёмы з перапынкамі ў 10 дзён. Пладавітасць 137-300 тыс. ікрынак. Ікра светла-жоўтага колеру, прыляпляецца на расліннасць. Інкубацыйны перыяд доўжыцца каля 6 сут. Лічынкі спачатку маюць даўжыню 6 мм, падвешваюцца да раслін, а пасля 2 сутак пераходзяць у пелагіяль і пачынаюць харчавацца зоапланктонам.
Аб'ект аматарскага лову. На Беларусі шмат карася залатога ловяць у Нарачанскіх, Палескіх, Браслаўскіх азёрах, у рэках басейна Дняпра, Заходняй Дзвіны, Нёмана.