Карл Тэадор Дальберг | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Friedrich Karl Joseph von Erthal[d] | ||||||
Пераемнік | Joseph Ludwig Colmar[d] | ||||||
|
|||||||
Дыяцэзія | Канстанцкае біскупства[d] | ||||||
Папярэднік | Maximilian Christoph von Rodt[d] | ||||||
|
|||||||
Дыяцэзія | archdiocesis of Tarso[d] | ||||||
|
|||||||
Дыяцэзія | Рэгенсбургская дыяцэзія[d] | ||||||
Папярэднік | Josef Conrad of Schroffenberg-Mös[d] | ||||||
Пераемнік | Johann Nepomuk von Wolf[d] | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
8 лютага 1744[1][2][…] |
||||||
Смерць |
10 лютага 1817[1][2][…] (73 гады) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Род | Dalberg[d] | ||||||
Бацька | Francis Henry of Dalberg[d] | ||||||
Веравызнанне | Каталіцкая Царква[5] | ||||||
Член у | |||||||
Аўтограф | |||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Карл Тэадор фон Дальберг (ням.: Carl Theodor Anton Maria Reichsfreiherr von Dalberg; 8 лютага 1744, Мангейм — 10 лютага 1817, Рэгенсбург) — апошні князь-біскуп і дзяржаўны дзеяч Свяшчэннай Рымскай імперыі. Прадстаўнік баронскага роду Дальбергаў. Першы і апошні архібіскуп Рэгенсбурга, адзіны вялікі герцаг Франкфурта.
Дальберг, кіруючы з 1772 года эрфуртскай епархіяй, прыцягваў туды лепшых пісьменнікаў, мастакоў, вучоных і рамеснікаў; быў сябрам Віланда і Гётэ; шмат клапаціўся пра народную асвету і дабрабыт насельніцтва. У 1787 годзе ён блізка сышоўся з імператарам Іосіфам II і вёў з ім перапіску; дзякуючы яго заступніцтву атрымаў месца каад’ютара архібіскупа майнцкага.
У 1800 годзе Дальберг заняў месца біскупа ў Канстанцы, а праз два гады стаў архібіскупам і курфюрстам майнцкім. Спрабаваў па меры сіл спрыяць аб’яднанню Германіі калі не ў палітычным, то, прынамсі, у рэлігійным стаўленні, ускладаючы ў гэтым плане надзеі спачатку на прускую карону, а потым на Напалеона. У 1802—1803 гг. займаў вормсскую кафедру.
Калі зарэйнская частка яго ўладанняў адышла да Францыі, а астатняя была секулярызавана (1803), Дальберг захаваў званне архіканцлера і мітрапаліта ўсёй Германіі за выключэннем Прусіі і Аўстрыі. У 1804 годзе Дальберг ездзіў у Парыж, каб абмеркаваць з Папам Піем VII справы германскай царквы.
Калі Свяшчэнная імперыя была скасавана, Дальберг у якасці архібіскупа рэгенсбургскага далучыўся да Рэйнскага саюза з тытулам князя-прымаса і прэзідэнта. У 1810 годзе яму прыйшлося саступіць Рэгенсбург Баварыі, наўзамен чаго ён атрымаў графствы Ганау і Фульду. Напалеон I зрабіў яго вялікім герцагам франкфурцкім.
Калі Напалеон паў, прэлат выдаліўся ў Рэгенсбург, дзе і памёр. Частку яго ўладанняў атрымаў у спадчыну пляменнік — герцаг Эмерых Іозеф фон Дальберг.