Касем Сулеймані

Касем Сулеймані
перс.: قاسم سلیمانی
Касем Сулеймані з ордэнам Золфагара.
Касем Сулеймані з ордэнам Золфагара.
Дата нараджэння 11 сакавіка 1957(1957-03-11)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 3 студзеня 2020(2020-01-03)[3][4][…] (62 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Дзеці Zeinab Soleimani[d] і Narjes Soleimani[d]
Грамадзянства
Прыналежнасць Іран
Род войскаў Корпус Вартавых Ісламскай рэвалюцыі
Званне генерал-лейтэнант
Камандаваў 41st Tharallah Division[d] і Кодс
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
Hero of the Republic Order of Fath Order of Zolfaghar
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Касем Сулейманi (перс.: قاسم سلیمانی; 11 сакавіка 1957 — 3 студзеня 2020) — іранскі ваенны дзеяч, генерал-маёр і камандзір спецпадраздзялення «эль-Кудс» у складзе Корпуса Вартавых Ісламскай рэвалюцыі (КВІР), прызначанага для правядзення спецаперацый за межамі Ірана[6]. Атрад пад яго кіраўніцтвам аказваў ваенную падтрымку групоўкам ХАМАС і Хезбала ў Палесціне і Ліване, а таксама сыграў важную ролю ў фарміраванні палітычнай сітуацыі ў Іраку пасля вываду адтуль амерыканскіх войск. Пачынаючы з 2012 года Сулеймані меркавана дапамог ураду Башара Асада пераламаць ход грамадзянскай вайны ў Сірыі і адбіць стратэгічныя гарады і тэрыторыі. Ён таксама ўдзельнічаў у аказанні дапамогі ўраду Ірака ў барацьбе супраць тэрарыстаў «Ісламскай дзяржавы» (2014—2015)[7][8]. 3 студзеня 2020 быў забіты ў Багдадзе ў выніку авіяўдару ВПС ЗША[9].

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Раннія гады

[правіць | правіць зыходнік]

Касем Сулейманi нарадзіўся ў 1957 годзе ў беднай сялянскай сям’і ў горнай вёсцы Канат-е Малек акругі Рабор іранскай паўднёва-ўсходняй правінцыі Керман[10]. Яго бацька, які атрымаў зямельны надзел па шахскай рэформе, быў абцяжараны істотным крэдытам у 100 туманаў. Таму скончыўшы толькі пяць класаў пачатковай школы, 13-гадовы Касем са сваім сваяком адправіліся на заробкі ў правінцыйны цэнтр Керман, дзе змаглі ўладкавацца як рознарабочыя на будаўнічай пляцоўцы школы на вуліцы хаджу, на ўскраіне горада. Па словах Сулейманi, ім плацілі па два туману ў дзень. Пасля выплаты крэдыту Касем уладкаваўся ў мясцовы водаачышчальны дэпартамент, дзе праз некаторы час стаў памочнікам інжынера[11].

Малады Сулейманi падтрымаў ідэі ісламскай рэвалюцыі 1979 года і з першых яе дзён запісаўся ў Корпус Вартавых Ісламскай рэвалюцыі (КВІР), які пасля ператварыўся ў элітнае падраздзяленне, што падпарадкоўвалася асабіста вярхоўнаму кіраўніку Ірана Алі Хаменеі. Прайшоўшы 45-дзённыя курсы, арганізаваныя для новых байцоў, Касем стаў выконваць неваенныя задачы. Яму было даручана забеспячэнне бесперабойнага водазабеспячэння правінцыі Керман[11].

У 1980-м годзе атрымаў першы ваенны вопыт падчас падаўлення КВІР курдскага сепаратызму, хоць ключавой ролі ў гэтай аперацыі не гуляў[10].

Ваенная кар’ера

[правіць | правіць зыходнік]

Калі Садам Хусейн 22 верасня 1980 года ўварваўся ў Іран, Касем Сулейманi быў лейтэнантам у шэрагах КВІР. Аднак з пачаткам баявых дзеянняў ён хутка праславіўся, шмат у чым дзякуючы смелым разведвальным аперацыям у тыле ворага. Дзякуючы гэтаму хуценька падняўся у чынах і да 30 гадоў ужо кiраваў 41-й пяхотнай дывізіяй «Таралах».

У 1999 годзе пасля падаўлення студэнцкіх хваляванняў у Тэгеране ён быў адным з 24 афіцэраў КВІР, якія напісалі ліст прэзідэнту Махамаду Хатамі, выказаўшы сваю заклапочанасць тым, што адбылося і незадаволенасць тым, што да падаўлення выступленняў была прыцягнута армія[12].

У 1990-х гадах камандаваў часцямі КВІР на паўднёвым усходзе Ірана, у горадзе Керман. Праз гэты рэгіён уздоўж межаў Афганістана пралягаў наркатрафік да Турцыі і далей у Еўропу. Але ваенны вопыт Сулейманi дапамог яму наладзіць паспяховую барацьбу з наркагандлем.

У 2000 годзе быў прызначаны камандуючы сіламі спецыяльнага прызначэння КВІР — брыгадай «эль-Кудс» («Ерусалім»).

Лічыўся адным з магчымых пераемнікаў на пасаду камандуючага КВІР, калі ў 2007 годзе генерал Ях’я Рахім Сафаві пакінуў свой пост.

У 2008 годзе ўзначаліў групу іранскіх следчых, якія павінны былі высветліць абставіны гібелі старэйшага члена і начальніка спецслужбаў ліванскай шыіцкай арганізацыі «Хезбала» Імада Фаіза Мугнія.

24 лістапада 2015 года стаў арганізатарам і кіраўніком пошукава-выратавальнай аперацыі па пошуку і эвакуацыі Канстанціна Мурахціна, расійскага пілота збітага Су-24М[13][14][15].

Яго імя было ўключана ў так званы «чорны спіс» ААН з 15 высокапастаўленых ваенных і палітычных дзеячаў Ірана, якія падазраваліся ў датычнасьці да распрацоўкі ядзернай і ракетнай праграм Ірана[16].

Гібель

[правіць | правіць зыходнік]
Асноўны артыкул: Авіяўдар па міжнародным аэрапорце Багдаду 3 студзеня 2020 года

3 студзеня 2020 года быў забіты ў выніку авіяўдару ВПС ЗША. Смерць Сулейманi пацвердзілі тэлеканалу PressTV у Корпусе вартавых ісламскай рэвалюцыі[17][18]. Па заяве Пентагона, спецаперацыя па знішчэнні генерала была праведзена па асабістым распараджэнні прэзідэнта ЗША Дональда Трампа[19][20], пры гэтым Кангрэс не быў апавешчаны загадзя аб нанясенні ўдару[21][22]. Газета The New York Times паведаміла, што аўтамабіль Сулейманi быў знішчаны ракетамі, запушчанымі з беспілотніка[23][24].

Па даных выдання The New York Times, акрамя Сулейманi былі забіты яшчэ чатыры чалавекі, якія прыбылі ў сталіцу Ірака на самалёце з Сірыі; ракеты пабілі мэты падчас ад’езду машын з тэрыторыі аэрапорта Багдада. Пры гэтым ракетны ўдар быў другім па ліку, а першы нанеслі некалькі гадзін раней: было выпушчана тры ракеты, але яны не прывялі да ранення або гібелі людзей. Паводле паведамлення тэлеканала Fox News, Сулейманi апазналі па кольцы на руцэ[25][26]; афіцыйны прадстаўнік Пентагона паведаміў, што Міністэрства абароны ЗША чакала правядзення аналізу ДНК, каб канчаткова пацвердзіць факт смерці генерала[27][28].

Ацэнкі

[правіць | правіць зыходнік]

У Іране Касема Сулейманi шануюць як нацыянальнага героя, пра якога здымаюць фільмы, пішуць песні і да г.д. Сярод палітыкаў Сулеймані лічыўся выбітным стратэгам і арганізатарам спецыяльных аперацый, а таксама стваральнікам шырокай агентурнай сеткі на Блізкім Усходзе з апорай на шыіцкія абшчыны. На думку Джона Магуайра, Сулейманi з’яўляўся найбольш уплывовай і магутнай фігурай у рэгіёне, нягледзячы на ​​тое, што «ніхто нічога пра яго не чуў»[29].

Памяць

[правіць | правіць зыходнік]
  • На месцы гібелі Сулеймані Міністэрствы культуры Ірана і Ірака плануюць устаноўку помніка[30].
  • У Бейруце (Ліван) імем генерала названа адна з вуліц[31]. У гэтай рэспубліцы ўстаноўлены і паўнавартасны помнік, які быў узведзены па ініцыятыве партыі «Хезбала»[32].

Зноскі

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Arrêté du 23 juillet 2014 portant application des articles L. 562-2 et suivants du code monétaire et financier - ANNEXE IILISTE DES PERSONNES PHYSIQUES FAISANT L'OBJET D'UN GEL DES AVOIRS — Légifrance.
  2. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  3. ↑ а б Qasem Soleimani: US kills top Iranian general in Baghdad air strike — BBC News Online.
  4. ↑ Les Etats-Unis tuent le puissant général iranien Ghassem Soleimani dans une frappe en Irak — Le Monde.
  5. ↑ U.S. Strike in Iraq Kills Qassim Suleimani, Commander of Iranian Forces — The New York Times, 2020.
  6. ↑ Iran’s Spymaster Counters U.S. Moves in the Mideast
  7. ↑ From the east, Iran-backed force advances on Tikrit Архівавана 3 красавіка 2015.
  8. ↑ Iranian Military Mastermind Leading Battle to Recapture Tikrit From ISIS
  9. ↑ "Иранский генерал Касем Сулеймани убит при ударе ВВС США в Багдаде". Новости BBC. 2020-01-03.
  10. ↑ а б Баранова, Мария.. Иранец, который привел Россию в Сирию. Кто такой Касем Сулеймани, иранский «архитектор» российской операции в Сирии(недаступная спасылка). Gazeta.Ru. «Газета.Ru», АО (30 верасня 2016). Архівавана з першакрыніцы 9 кастрычніка 2018. Праверана 9 кастрычніка 2018.
  11. ↑ а б Панкратенко, Игорь.. Бригадный генерал Касем Сулеймани: Рай там, где поле битвы. Iran.Ru. Iran.Ru, российское информационное агентство (23 сакавіка 2015). Архівавана з першакрыніцы 4 красавіка 2018. Праверана 9 кастрычніка 2018.
  12. ↑ Letter from the Revolutionary Guards commanders(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 12 кастрычніка 2012. Праверана 18 студзеня 2010.
  13. ↑ Iranian General Soleimani Supervised Operation to Save Russian Su-24 Pilot
  14. ↑ Report: Iran General Saved Russian Pilot
  15. ↑ Iran: Injured general oversaw daring rescue of downed Russian pilot (англ.). The Times of Israel (26 лістапада 2015). Праверана 29 лістапада 2015.
  16. ↑ Резолюция 1747 (2007), принятая Советом Безопасности на его 5647-м заседании 24 марта 2007 года (PDF)(недаступная спасылка). Сайт ААН. Архівавана з першакрыніцы 24 снежня 2012. Праверана 4 студзеня 2013.
  17. ↑ Commander of Iran’s Quds Force, PMU deputy head martyred in US strike(нявызн.)(недаступная спасылка). PressTV. Архівавана з першакрыніцы 3 студзеня 2020. Праверана 3 студзеня 2020.
  18. ↑ СМИ: КСИР подтвердил убийство лидера «Аль-Кудс» в Багдаде. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  19. ↑ Statement by the Department of Defense (англ.). U.S. DEPARTMENT OF DEFENSE. Праверана 3 студзеня 2020.
  20. ↑ Пентагон подтвердил гибель лидера «Аль-Кудс» Сулеймани в результате ракетного удара США. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  21. ↑ Конгресс США не был уведомлен заранее о нанесении США удара по Сулеймани. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  22. ↑ Администрация США не уведомила конгресс об операции против Сулеймани (руск.). РИА Новости (3 студзеня 2020). Праверана 3 студзеня 2020.
  23. ↑ Crowley, Michael (2020-01-02). "Top Iranian General Qassim Suleimani Is Killed on Trump's Orders, Officials Say". The New York Times. 0362-4331. Праверана 2020-01-03.
  24. ↑ NYT: лидера "Аль-Кудс" устранили с помощью американских БПЛА. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  25. ↑ Frank Miles. Trump orders attack that kills Iranian Gen. Qassim Soleimani, other military officials in Baghdad, Pentagon says (англ.). Fox News (2 студзеня 2020). Праверана 3 студзеня 2020.
  26. ↑ Fox: лидера "Аль-Кудс" опознали по кольцу. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  27. ↑ Tom O'Connor, James LaPorta On 1/2/20 at 7:34 PM EST. Trump orders U.S. drone strike killing Iranian general who had "plans to attack" American diplomats and military (англ.). Newsweek (2 студзеня 2020). Праверана 3 студзеня 2020.
  28. ↑ СМИ: в Пентагоне ждут результата теста ДНК для подтверждения смерти лидера «Аль-Кудс». ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
  29. ↑ Иранец, который привел Россию в Сирию. Праверана 3 кастрычніка 2016.
  30. ↑ Минкульт Ирана одобрил установку памятника Сулеймани
  31. ↑ Одна из улиц Бейрута названа в честь шахида Касема Сулеймани
  32. ↑ Памятник иранскому генералу Сулеймани установлен на юге Ливана

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]