Касталом

Касталом
Касталом лекавы (Cynoglossum officinale)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Надпарадак:  Asteranae Парадак:  Бурачнікакветныя Сямейства:  Бурачнікавыя Падсямейства:  Бурачнікавыя Род:  Касталом
Міжнародная навуковая назва
Cynoglossum L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   31885 NCBI   181188 EOL   49137 GRIN   g:3284 IPNI   126301-3

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Касталом (значэнні).

Кастало́м^[1][2] (Cynoglóssum) — род кветкавых раслін сямейства Бурачнікавыя (Boraginaceae).

Навуковая лацінская назва Cynoglossum паходзіць ад грэч. κύων (сабака) і γλῶσσα (язык) ад шурпатага навобмацак і прадаўгаватага лісця расліны.

Батанічнае апісанне

Аднагадовыя, двухгадовыя і шматгадовыя травяністыя расліны вышынёй 35—100 см. Корань тоўсты, верацёнападобнай формы. Маюцца 2—3 баразнаватыя сцяблы, густа аблісцелыя. Лісце чаргаванае, суцэльнае, апушанае. Кветкі з пяццю пялёсткамі, бура-чырвонага колеру з сінім, блакітным, фіялетавым адценнем, паніклыя, у мяцёльчатых суквеццях. Плод — чатырохарэшак.

Расліны ядавітыя.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліны распаўсюджаны ва ўмераных, трапічных і горных раёнах Паўночнага паўшар’я. Растуць па берагах рэк, у ярах, на засмечаных месцах.

Віды

Касталом лекавы (Cynoglossum officinale). Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Род налічвае каля 60 відаў (83^[3] віды). Некаторыя з іх:

• Cynoglossum amabile
• Cynoglossum apenninum
• Cynoglossum australe
• Cynoglossum boreale
• Cynoglossum castellanum
• Cynoglossum cheirifolium
• Cynoglossum clandestinum
• Cynoglossum columnae
• Cynoglossum creticum
• Cynoglossum dioscoridis
• Cynoglossum furcatum
• Cynoglossum germanicum
• Cynoglossum glochidiatum
• Cynoglossum grande
• Cynoglossum hungaricum
• Cynoglossum magellense
• Cynoglossum microglochin
• Cynoglossum nervosum
• Cynoglossum occidentale
• Cynoglossum officinale — Касталом лекавы, ці Сабачы язык, ці Багун, ці Касталомнік, ці Касталом, ці Шалянец
• Cynoglossum reverchonii
• Cynoglossum rotatum
• Cynoglossum sphacioticum
• Cynoglossum tehranicum
• Cynoglossum virginianum
• Cynoglossum zeylanicum

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 43. — 160 с. — 2 350 экз.
2. БелЭн 1999.
3. Cynoglossum // The Plant List (англ.)

Літаратура

• Касталом // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 153. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
• Дзмітрыева С. А. Касталом // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 513. — 522 с. — 10 000 экз.

Спасылкі

• Чернокорень — род Cynoglossum: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Cynoglossum // The Plant List (англ.)
• Genus Cynoglossum Архівавана 17 снежня 2012.
• Genus: Cynoglossum L. // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) (англ.)
• Касталом на сайце USDA NRCS (англ.) Праверана 13 лістапада 2008 г.