Каталіцкі храм | |
Касцёл Святой Гертруды | |
---|---|
Šv. Gertrūdos bažnyčia | |
54°53′50″ пн. ш. 23°54′05″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Літва |
Месцазнаходжанне | Каўнас |
Канфесія | Рымска-Каталіцкая царква |
Епархія | Каўнаская архідыяцэзія |
Благачынне | Q12659968? |
Архітэктурны стыль | Позняя готыка, цагляная готыка |
Дата заснавання | XV стагоддзе |
Матэрыял | цэгла |
Стан | дзеючы храм |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Касцёл Святой Гертруды (літ.: Šv. Gertrūdos bažnyčia) — каталіцкі храм у Старым горадзе Каўнаса. З'яўляецца адным з найстарэйшых прыкладаў цаглянай готыкі ў Літве і яскравым помнікам гатычнай архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага.
Дакладны год будаўніцтва храма невядомы, прыкладнае датаванне — XV стагоддзе. У 1503 годзе вялікі князь літоўскі Аляксандр зрабіў яго фарным касцёлам. У сярэдзіне XVI стагоддзя да будынка была прыбудавана званіца. Падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў, у 1655 годзе, храм быў пашкоджаны і адноўлены толькі да 1680 годзе. Прыкладна ў 1750 годзе да касцёла прыбудавалі драўляны шпіталь. У 1782 годзе пачаліся гады забыцця, калі ў касцёле жыло толькі 5 манахаў Ордэна Святога Роха. У 1794 годзе касцёл быў паўторна асвячоны, а ў 1796 праведзена яго абнаўленне: у ім усталявалі арган і стварылі жылыя памяшканні для настаяцеля.
У 1812 годзе ў Каўнасе адбыўся буйны пажар, падчас якога пацярпеў і Касцёл Святой Гертруды. Шпіталь прыйшоў у непрыдатнасць, і ў 1824 годзе храм быў перададзены сёстрам Ордэна дочак міласэрнасці. Пасля паўстання 1863 года кляштар быў зачынены ў 1864 годзе. У 1880 годзе знесены рэшткі шпіталя, а ў 1921 годзе касцёл перададзены марыянам, якія заснавалі побач з ім свой кляштар.
У гады савецкай улады, касцёл не дзейнічаў. У ім размяшчаўся склад медыцынскага абсталявання. У 1988 годзе будынак планаваўся знесці, аднак гэтаму запрацівілася грамадскасць[1].
У 1991 годзе, пасля аднаўлення незалежнасці Літвы, храм быў вернуты манахам. Аднавіліся імшы, у 1992 годзе была праведзена рэстаўрацыя кляштара і касцёла. У 1997 годзе мастак Вайдотас Квашы стварыў у храме скульптурную выяву хроснага шляху[2].
Вельмі просты па форме і выкананні касцёл добра захаваўся да нашага часу. Па сваім плане — невялікі кафалікон аднанефны з далучанай да яго невялікай чатырохграннай апсідай касцёл Св. Гертруды найбольш нагадвае віленскі касцёл Св. Ганны. Як і віленскі касцёл ён мае познегатычны характар, аднак нашмат прасцейшы ў выкананні і аздабленні.