Кнышын

Горад Кнышын польск.: Knyszyn Герб Краіна  Польшча Ваяводства Падляскае Павет Манецкі Гміна Кнышын Каардынаты 53°18′47″ пн. ш. 22°55′03″ у. д.^HGЯO Плошча 23,68 км² Вышыня цэнтра 158,5 м Водныя аб’екты Jaskrzanka^[d] Насельніцтва 2 758 чалавек (2008) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код +48 +48 85 Паштовы індэкс 19-120 TERC 2008044 Афіцыйны сайт [http://Афіцыйны сайт (польск.) Кнышын на карце Польшчы ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кнышын (польск.: Knyszyn) — горад у Польшчы, уваходзіць у склад Манецкага павета Падляскага ваяводства. Сядзіба вяскова-гарадской гміны Кнышын. Насельніцтва 2758 чал. (2008).

Знаходзіцца за 25 км на паўночны захад ад Беластоку, на аўтамабільных дарогах 65 і 671.

Гісторыя

Сяло заснавана ў пачатку XVI стагоддзя ў Бельскім намесніцтве (старостве) вялікім канцлерам літоўскім Мікалаем Радзівілам, які пабудаваў тут паляўнічы двор^[1]. З 1513 года ў Падляскім ваяводстве. У 1520 годзе Мікалай Радзівіл фундаваў у Кнышыне касцёл. У 1528 годзе Кнышын перайшоў да вялікага князя Жыгімонта Аўгуста, які меў тут паляўнічую рэзідэнцыю. З сярэдзіны XVI стагоддзя — цэнтр Кнышынскага староства. 18 кастрычніка 1568 года Кнышын атрымаў магдэбургскае права і герб «у залатым полі чорная галава зубра»^[2]. У 1569 годзе паводле ўмоў Люблінскай уніі перайшоў да Каралеўства Польскага. У 1571 годзе Жыгімонт Аўгуст заснаваў у месце Праабражэнскую царкву (пазней уніяцкую). 7 ліпеня 1572 года ў Кнышыне памёр Жыгімонт Аўгуст. У 1579 годзе Ян Замойскі фундаваў тут мураваны касцёл Св. Яна Евангеліста, асвячоны ў 1601, і шпіталь^[1]. З сярэдзіны XVII стагоддзя прыйшоў з заняпад пасля разбурэння шведамі.

Краявід горада, Н. Орда

У 1795 годзе ў выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай апынуўся ў складзе Прусіі, а з 1815 года — у Расійскай імперыі.

Рынкавая плошча ў Кнышыне з касцёлам і царквой, 1913 год.

У 1921 годзе паводле ўмоў Рыжскага мірнага дагавора, апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, цэнтр павета Беластоцкага ваяводства.

З 1939 года ў Беларускай ССР. У 1940 годзе стаў цэнтрам Кнышынскага раёна Беластоцкай вобласці. У 1941—1944 гадах знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй. 16 жніўня 1945 года ўлады СССР перадалі Кнышын Польшчы.

Славутасці

• Гістарычная забудова горада XVIII — пачатак XX стст.
• Касцёл Св. Яна Евангеліста (1520, 1710)
• Лямус (XIX ст.)

• 
  Касцёл Св. Яна Евангеліста
• 
  Помнік Жыгімонту Аўгусту
• 
  Могілкавая брама

Вядомыя асобы

• Саламон Танхелевіч Мілер (1889—1937) — дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі.

Крыніцы

1. ЭнцВКЛ 2005.
2. Геральдыка беларускіх местаў 1998.

Літаратура

• Пазднякоў В. Кнышын // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 114. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
• Цітоў А. Кнышын // Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.
• Knyszyn // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I: Aa — Dereneczna (польск.). — Warszawa, 1880. — S. 199—200.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кнышын
• Афіцыйны сайт