Крэмніцкі манетны двор

Крэмніцкі манетны двор
славацк.: Mincovňa Kremnica
Тып дзяржаўнае прадпрыемства
Заснаванне 1328
Заснавальнікі Карл I Роберт
Краіна
Размяшчэнне Сцяг Славакіі Крэмніца
Адрас
Ключавыя постаці старшыня праўлення Властыміл Калінец
Галіна манетны двор
Прадукцыя манеты еўра
Аперацыйны прыбытак €17,237 млн (2011)[1]
Чысты прыбытак €1,426 млн (2011)[1]
Матчына кампанія Міністэрства фінансаў Славакіі
Сайт mint.sk
Стары будынак манетнага двара

Дзяржа́ўнае прадпрые́мства «Крэ́мніцкі мане́тны двор» (славацк.: Mincovňa Kremnica, венг.: Körmöcbányai pénzverde) — дзяржаўны манетны двор Славакіі, знаходзіцца ў Крэмніцы. З'яўляецца адным з найстарэйшых дзейных прадпрыемстваў і найстарэйшым манетным дваром у свеце.

З 2008 года тут выпускаюцца славацкія еўра.

Гісторыя

[правіць | правіць зыходнік]
10 кройцэраў, адчаканеныя падчас рэвалюцыі (1848)
Памятны медаль у гонар папства Яна Паўла II (2005)

Разам са статусам вольнага каралеўскага шахцёрскага горада ад венгерскага караля Карла I Роберта 17 лістапада 1328 Крэмніца атрымала прывілей на працу манетнага двара. Першыя манеты чаканіліся паводле ўзору манетнага двара ў Фларэнцыі і называліся флорыны. У 1499 у Крэмніцы аднымі з першых пачалі чаканіць срэбныя талеры. Прыкладна гэты часам датаваныя першыя вядомыя крэмніцкія медалі.

Пазней пачалася чаканка дукатаў. Яны былі вельмі вядомыя ў Еўропе праз сваю высокую якасць, дакладную масу (3,49 г) і чысціню (986‰) золата. Паводле ацэнак, за час сваёй дзейнасці манетны двор адчаканіў 21,5 млн дукатаў[3].

Да пачатку XX стагоддзя абсталяванне манетнага двара значна састарэла, з'явіліся нават прапановы па пераносе яго ў Будапешт. Аднак да заканчэння Першай сусветнай вайны гэтага не адбылося. Пасля таго, як чэшскія войскі ўвайшлі ў Паўночную Венгрыю, урад Караі загадаў перавезьці абсталяванне і запас высакародных металаў у сталіцу. Венгерскі ўрад пачаў чаканіць першыя манеты на зношаных станках і штампах у Чэпелі (цяпер раён Будапешта).

Чэхаславацкаму ўраду давялося ствараць манетны двор з нуля, паколькі ў Крэмніцы засталіся адны пустыя будынкі. Абсталявання новага двара пачалося ў 1921. З таго часу Крэмніцкі манетны двор чаканіў манеты для патрэбаў чэхаславацкай дзяржавы і 25 іншых краін. Пад канец Другой сусветнай вайны нацысты ўзарвалі ўсё абсталяванне, аднаўленне адбывалася да лета 1946 года.

У 1955 годзе манетны двор занесены ў спіс нацыянальных культурных славутасцей. У 1986 годзе вытворчасць перанесена ў новы будынак па-за межамі горада, а ў старым будынку ў гістарычным цэнтры засталася вытворчасць медалёў.

Сучаснасць

[правіць | правіць зыходнік]

27 чэрвеня 1988 года Федэральнае міністэрства металургіі, механічнай і электроннай інжынерыі заснавала Дзяржаўнае прадпрыемства «Крэмніцкі манетны двор». З 31 снежня 1996 паўнапраўным уласнікам з'яўляецца Міністэрства фінансаў Славакіі[4].

Паколькі манетны двор быў адзіным на тэрыторыі Чэхаславакіі, пасля падзелу Чэхаславакіі незалежная Чэхія заснавала ў 1990-х гадах уласны манетны двор. З 23 студзеня 1993 на Крэмніцкім манетным двары пачалася чаканка славацкіх манет.

У цяперашні час манетны двор працягвае чаканіць манеты для некалькіх краін свету[5], славацкія еўра, памятныя манеты. Выпускае таксама медалі, значыкі і інш.

Зноскі

  1. ↑ а б Annual report 2011 (англ.) (pdf)(недаступная спасылка). Mincovňa Kremnica (19 студзеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 3 кастрычніка 2015. Праверана 19 кастрычніка 2014.
  2. ↑ https://data.gov.sk/dataset Праверана 26 сакавіка 2022.
  3. ↑ Ducat — the strongest currency in Central Europe(англ.) // Annual report 2011. — С. 9. Архівавана з першакрыніцы 3 кастрычніка 2015.
  4. ↑ Foundation Deed, founder and property participation(англ.) // Annual report 2011. — С. 21. Архівавана з першакрыніцы 3 кастрычніка 2015.
  5. ↑ References (англ.).

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
commons: Крэмніцкі манетны двор на Вікісховішчы