Ксаўе Бетэль

Ксаўе Бетэль
люкс.: Xavier Bettel
Deputy Prime Minister of Luxembourg[d]
з 17 лістапада 2023
Папярэднік François Bausch[d]
Нараджэнне 3 сакавіка 1973(1973-03-03)[1] (51 год)
Жонка Gauthier Destenay[d]
Партыя
Адукацыя
Узнагароды
Order of Merit of the Grand Duchy of Luxembourg Grand Cross of the Order of the Oak Crown камандор ордэна Ганаровага Легіёна Order of the Cross of Terra Mariana, 1st Class Order of Prince Yaroslav the Wise, 2nd class Grand Cross of the Order of the Crown Grand Cross of the Order of Honour вялікі афіцэр ордэна Аранскіх-Насау
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ксаўе Бетэль (люкс.: Xavier Bettel; нар. 3 сакавіка 1973 года, Люксембург) — люксембургскі палітык і юрыст, лідар Дэмакратычнай партыі, мэр горада Люксембурга (з 2011 года), Прэм’ер-міністр Люксембурга (з 2013 года).

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Ксаўе Бетэль нарадзіўся ў Люксембургу 3 сакавіка 1973 года. Яго бацька быў мясцовым гандляром віном, а яго маці была францужанкай рускага паходжання[2], траюраднай пляменніцай Сяргея Рахманінава.

Пасля заканчэння сярэдняй школы, Бетэль атрымаў ступень магістра па грамадскім і еўрапейскім праве і майстар (DEA) па паліталогіі і публічным праве ва ўніверсітэце Нансі II, Францыя. Ён таксама вывучаў марское права і царкоўнае права ва Універсітэце Арыстоцеля ў Салоніках, Грэцыя. Бетэль браў удзел у праграме Erasmus.[2][3][4]

Палітычная кар’ера

[правіць | правіць зыходнік]

Муніцыпальная палітыка

[правіць | правіць зыходнік]

У 1989 годзе ўступіў у Дэмакратычную партыю Люксембурга.

У 1999 годзе на муніцыпальных выбарах, якія адбыліся ў кастрычніку, Бетэль быў абраны ў Грамадскі савет горада Люксембурга, заняўшы шостае месца ў спісе Дэмакратычнай партыі. 12 ліпеня 2001 года ён атрымаў кваліфікацыю магістра права.

28 лістапада 2005 года пасля муніцыпальных выбараў, у якіх ён заняў чацвёртае месца ў спісе партыі, Бетэль быў прызначаны ў гарадскі ўрад Люксембурга ў якасці намесніка мэра па сацыяльных пытаннях.

Падчас выбараў 9 кастрычніка 2011 года ва ўзросце 38 гадоў Ксаўе Бетэль быў абраны мэрам Люксембурга (з 33,65 % галасоў), прыняўшы прысягу 24 лістапада 2011 года і заняўшы пасаду 1 студзеня 2012 года[5].

Нацыянальная палітыка

[правіць | правіць зыходнік]

Бетэль балатаваўся ў Палату дэпутатаў у 1999 годзе, заняўшы 10 месца ў спісе партыі па Цэнтральным рэгіёне пры 7 прахадных, што не дазваляла яму абрацца ў парламент. Аднак Дэмакратычная партыя абагнала на выбарах Сацыялістычную рабочую партыю ў якасці другой па велічыні парламенцкай фракцыі, што прывяло да фарміравання новай кіруючай кааліцыі з Хрысціянска-сацыяльнай народнай партыяй. У выніку частка дэпутатаў адмовіліся ад сваіх месцаў, каб прыняць удзел у працы ўрада, і Бетэль заняў крэсла, якое вызвалілася.

На выбарах у 2004 годзе Бетэль быў абраны ў Палату дэпутатаў, значна ўмацаваўшы свае пазіцыі і заняўшы чацвёртае месца (з пяці абраных членаў Дэмакратычнай партыі). Пераабіраўся ў 2009 годзе.

У 2013 годзе Бетэль быў абраны лідарам Дэмакратычнай партыі з 96,5 % галасоў. На парламенцкіх выбарах таго ж года яго партыя заняла трэцяе месца. 25 кастрычніка Вялікі герцаг Анры даручыў яму весці перамовы па фарміраванні кіруючай кааліцыі і будучага ўрада. 4 снежня 2013 года Бетэль заняў пасаду ў якасці прэм’ер-міністра Люксембурга, узначаліўшы кааліцыю Дэмакратычнай партыі, Сацыялістычнай партыі і Зялёных. Ён таксама займае ва ўрадзе партфелі дзяржаўнага міністра, міністра па сувязі і сродках масавай інфармацыі і міністра культуры[6].

Бетэль заявіў, што плануе ўзаконіць у Люксембургу аднаполыя шлюбы, замяніць рэлігійнае навучанне ў школе свецкай этыкай і скараціць расходы[7][8].

Асабістае жыццё

[правіць | правіць зыходнік]

Бетэль стаў трэцім у свеце нацыянальным лідарам, які не хаваў сваю гомасексуальную арыентацыю. Раней пасады прэм’ер-міністра дамагліся ў Ісландыі Ёўхана Сігюрдардоўтыр і ў Бельгіі Эліа дзі Рупо. Да гэтага ён быў трэцім дзеючым адкрытым геем-мэрам еўрапейскай сталіцы (пасля Бертрана Дэланаэ ў Парыжы і Клауса Воверайта ў Берліне).

«Мне часта задаюць пытанне, як гэта быць трэцім адкрытым мэрам-геем еўрапейскай сталіцы… Людзі выбіралі нас не за тое, што мы гомасексуалы… а за нашы прафесійныя і асабістыя якасці, — заявіў пасля абрання Бетэль у інтэрв’ю часопісу Têtu. — Выбаршчыкі бачаць, як я выконваю свае абавязкі… іх выбар — гэта прызнанне маёй працы»[9]. У маі 2015 года Бетэль узяў шлюб з бельгійскім архітэктарам Гацье Дэстэнеем[10], з якім быў у грамадзянскім саюзе[2][7].

Першы лідар-гей, які пабраўся шлюбам.

Узнагароды

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ Xavier Bettel // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б в Xavier Bettel, un jeune libéral pressé. Le Republicain Lorrain. Праверана 12 чэрвеня 2014.
  3. ↑ Xavier Bettel, un «fêtard» qui se remarquait. L'essentiel. Праверана 12 чэрвеня 2014.
  4. ↑ «Well-known Erasmus students — inspiring careers». Programma LLP. p. 7. Архівавана 13 снежня 2013.
  5. ↑ Мэрам Люксембурга абраны адкрыты гей Ксаўе Бетэль
  6. ↑ Xavier Bettel. Bettel, Xavier: Biographie. Gouvernement du Grand Duché de Luxembourg.. Праверана 12 чэрвеня 2014.
  7. ↑ а б Прэм’ер-міністрам Люксембурга стане адкрыты гей Ксаўе Бетэль Архівавана 5 лютага 2014.
  8. ↑ Europe Luxembourg gets first openly gay PM. Аljazeera. Праверана 12 чэрвеня 2014.
  9. ↑ Xavier Bettel devient le troisième maire gay d’une capitale européenne(недаступная спасылка). Têtu. Архівавана з першакрыніцы 24 кастрычніка 2014. Праверана 12 чэрвеня 2014.
  10. ↑ "Внук Сергея Рахманинова, люксембургский премьер Беттель сыграл гей-свадьбу". NEWSru.com. 2015-05-15. Праверана 2015-05-15.
  11. ↑ Xavier Bettel honoré par le Grand-Duc