Купена

Купена
Купена шматкветкавая
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Аднадольныя[2] Парадак:  Спаржакветныя Сямейства:  Спаржавыя Падсямейства:  Nolinoideae Род:  Купена
Міжнародная навуковая назва
Polygonatum Mill.
Даччыныя таксоны
Гл. тэкст
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   43005 NCBI   16195 EOL   33609 GRIN   g:9709 IPNI   24672

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Купена (значэнні).

Купе́на^[3][4], або Саламонава пячатка^[5] (Polygonátum) — род кветкавых раслін сямейства Спаржавыя (Asparagaceae). Відаў (па розных падліках) ад 30 да 50.

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя травяністыя расліны з тоўстым мясістым карэнішчам, на якім застаюцца круглыя ўціснутыя сляды леташніх парасткаў («пячаткі»), Лісце падоўжана-эліптычнае. Кветкі зеленавата-белыя, часам ружовыя, на звіслых кветаножках, адзіночныя ці ў гронках у пазухах лісця. Плод — ягада.

Распаўсюджанне і экалогія

Пашырана ва ўмераным і субтрапічным паясах Паўночнага паўшар’я. На тэрыторыі Беларусі 2 віды: купена духмяная (Polygonatum odoratum) (народныя назвы: зязюліны ручнікі, пупнік, грыжнік) і купена шматкветная (Polygonatum multiflorum). Трапляецца ў хваёвых, мяшаных лясах, сярод хмызняку.

Значэнне і выкарыстанне

Лекавыя, дэкаратыўныя расліны.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
3. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз.
4. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 100. — 160 с. — 2 350 экз.
5. Напісанне Купена, Саламонава пячатка у адпаведнасці з Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9.

Літаратура

• Купе́на, саламонава пячатка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 9. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
• Купе́на // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — С. 108. — 588 с., іл. — 10 000 экз.
• Купе́на, соломонова печать // Биологический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 306. — 831 с. — 100 000 экз.
• Купе́на, соломонова печать // Т. 14. Куна — Ломами. — М. : Советская энциклопедия, 1973. — С. 13. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — С. 483. — 563 с. (руск.)
• Polygonatum Mill. — Купена // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 340—341, 346. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

• Купена — род Polygonatum: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Polygonatum (англ.) // The Plant List