Купена шматкветная

Купена шматкветная
Агульны выгляд квітнеючай расліны. Батанічны сад у Познані, Польшча
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Аднадольныя[2] Парадак:  Спаржакветныя Сямейства:  Спаржавыя Падсямейства:  Nolinoideae Род:  Купена Від:  Купена шматкветная
Міжнародная навуковая назва
Polygonatum multiflorum (L.) All., 1785
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   504502 NCBI   45371 EOL   1014907 GRIN   t:410573 IPNI   540189-1 TPL   kew-284010

Купе́на шматкветная, Купена мнагакветкавая, Купена, Куп-купена^[3][4] (Polygonatum multiflorum) — шматгадовая травяністая расліна, від роду купена (Polygonatum) сямейства спаржавыя (Asparagaceae).

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Расліна 30—60 см вышынёй. Сцябло круглае, голае.

Лісце даўгаватае або эліптычнае, ля асновы трохі звужанае, голыя, з кароткімі хвосцікамі, 10—11 см даўжынёй і 4—4,5 см шырынёй ці ж ніжняе лісце 14—15 см даўжынёй, зверху зялёнае, знізу шаравата-зеленаватае.

Кветаножкі выходзяць з пазух лісця, з 3—5 кветкамі, голыя. Калякветнік звужаны над зяпай, дагары трохі пашыраны, з шасцю зелянявымі зубцамі, якія наверсе з унутранага боку коратка апушаныя. Тычынкавыя ніткі валасістыя. Цвіце ў маі — чэрвені.

Плод — сіне-чорная ягада.

Распаўсюджанне

Від апісаны з Еўропы.

Паўночная Еўропа: Данія, Фінляндыя, Нарвегія, Вялікабрытанія; Цэнтральная Еўропа: Аўстрыя, Бельгія, Чэхаславакія, Германія, Венгрыя, Нідэрланды, Польшча, Швейцарыя; Паўднёвая Еўропа: Албанія, Балгарыя, Югаславія, Грэцыя, Італія, Румынія, Францыя, Іспанія; тэрыторыя былога СССР: Каўказ (Перадкаўказзе), Еўрапейская частка Расіі, Беларусь, Украіна; Азія: Турцыя, Непал^[5].

Расце ў бярозавых і хваёвых лясах, сярод кустоў. Расліна ядавітая.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
3. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
4. Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
5. Паводле дадзеных GRIN.

Літаратура

• Кнорринг О. Э. Род 292. Купена — Polygonatum // Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор и редактор тома акад. В. Л. Комаров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1935. — Т. IV. — С. 466—467. — 760 + XXX с. — 5 175 экз.
• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 361. Polygonatum multiflorum (L.) All. — Купена многоцветковая // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2002. — Т. 1. Папоротники, хвощи, плауны, голосеменные, покрытосеменные (однодольные). — С. 471. — ISBN 8-87317-091-6.
• Купе́на // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — С. 108. — 588 с., іл. — 10 000 экз.
• Купе́на, соломонова печать // Биологический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 306. — 831 с. — 100 000 экз.
• Купе́на, соломонова печать // Т. 14. Куна — Ломами. — М. : Советская энциклопедия, 1973. — С. 13. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — С. 483. — 563 с. (руск.)
• Polygonatum Mill. — Купена // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 340—341, 346. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

• Купена многоцветковая: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)