Лазання

Лазання
італ.: lasagne
Уваходзіць у нацыянальныя кухні
Італьянская кухня
Краіна паходжання	Італія
Кампаненты
Асноўныя	лазанья^[d] рагу^[d] бешамель пармезан
Падача
Тып стравы	запяканка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лаза́ння^[1][2] (італ.: lasagne) — запяканка, традыцыйная страва італьянскай кухні, асабліва Балонні, прыгатаваная з аднайменных макаронных вырабаў, праслоеных начынкай і соусам (звычайна бешамель). Пласты начынкі могуць быць з мяснога рагу або фаршу, таматаў, шпінату, іншай гародніны, сыру Пармезан, мацарэлы, рыкоты.

Этымалогія

Слова «лазання» першапачаткова апісвала каструлю для прыгатавання ежы. Думаюць, што пачаткова ў Старажытнай Грэцыі laganon называлі плоскую хлебную ляпёшку; рымляне, пазычыўшы ад грэкаў, пачалі разразаць яе на тонкія скрылі, называныя lagani.

У ранняе Сярэднявечча страва трансфармавалася ў гатунак мучных клёцак, якія дадаваліся ў гаршчок з тушанымі мясам або садавіной.

У часы Марка Пола (XIII ст.) лазання ўжо ў асноўным была падобнай да сучаснай — тонкія плоскія шырокія кавалкі цеста (звычайна прамавугольныя; пры масавай вытворчасці пераважна гафрыраваныя), спачатку адварваліся як локшына, потым тушыліся ў пячы ці духоўцы з разнастайнымі дадаткамі (садавіной, мясам, грыбамі і г.д.).

У XVI ст. рэцэпт лазанні быў пазычаны і трансфармаваны польскай кухняй, так з’явіліся лазанкі.

Лазання

Сучасная кухня

Сучасная лазання гатуецца, звычайна, з шасці пластоў цеста, пры гэтым на кожны пласт кладуць мясны фарш, грыбы, гародніну, а зверху — цёрты сыр і некалькі кавалачкаў масла. Для лазанні італьянцы часцей за ўсё выкарыстоўваюць рыкоту і мацарэлу. Пармезан абавязковы толькі для класічнай лазанні баланьезэ, іншы гатунак сыру ў гэтай страве выкарыстоўваць немагчыма^[3]. Страва запякаецца ў духавой шафе.

Гл. таксама

• Лазанкі

Зноскі

1. Лазання // Слоўнік новых слоў беларускай мовы : [каля 4500 слоў і выразаў] / В. І. Уласевіч, Н. М. Даўгулевіч ; Інстытут мовы і літаратуры імя Я. Коласа і Я. Купалы Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. — Мінск: ТетраСистемс, 2009. — 444 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-470-860-7.
2. Лазання // Беларуска-рускі тлумачальны слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў: [4200 слоў і выразаў] / В. І. Уласевіч, Н. М. Даўгулевіч; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Інстытут мовы і літаратуры імя Я. Коласа і Я. Купалы. — Мінск: Аверсэв, 2013. — 251 с. — 2 100 экз. — ISBN 978-985-19-0552-8.
3. В компании с лазанней. // The New Times, 23.06.2008

Літаратура

• Белы А. Лазанкі // Праект «Наша ежа»

Спасылкі

• BBC News — «Вялікабрытанія заяўляе свае правы на лазанню» (англ.)