Ле Дык Ань

Ле Дык Ань
в’етн.: Lê Đức Anh
6-ы Прэзідэнт В’етнама
22 верасня 1992 — 24 верасня 1997
Папярэднік Во Ты Конг (як старшыня Дзяржаўнага савета СРВ)
Пераемнік Чан Бы Лыонг

Нараджэнне 1 снежня 1920(1920-12-01)[1][2][…]
Смерць 22 красавіка 2019(2019-04-22)[3][4] (98 гадоў)
Імя пры нараджэнні в’етн.: Lê Văn Giác
Дзеці Q16157428?
Партыя
Аўтограф Выява аўтографа
Ваенная служба
Гады службы 1945–1992
Прыналежнасць В’етнам В’етнам
Род войскаў В’етнамская народная армія
Званне генерал арміі
Бітвы Вайна ў В’етнаме
Кампучыйска-в’етнамскі канфлікт
Узнагароды
Gold Star Order Order of Hồ Chí Minh Feat Order
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ле Дык Ань (в’етн.: Lê Đức Anh, 1 снежня 1920 — 22 красавіка 2019[5]) — в’етнамскі палітычны, ваенны і дзяржаўны дзеяч, прэзідэнт В’етнама ў 1992—1997 гадах.

Нарадзіўся ў павеце Фулок, правінцыя Тхыатх’ен-Хюэ. Са жніўня 1945 года — у В’етнамскай народнай арміі. З кастрычніка 1948 па 1950-га быў начальнікам штаба 7-га і 8-й ваенных акругаў і адміністрацыйнага раёна Сайгона Тэлон. З 1951 па 1954 гады служыў намеснікам начальніка штаба, в. а. начальніка штаба акругі Кохінхін. Са жніўня 1963 года — намеснік начальніка Генеральнага штаба В’етнамскай народнай арміі. З лютага 1964 года — у Паўднёвым В'етнаме, намеснік камандуючага і начальнік штаба В’етконга.

У 1980-х гадах камандаваў в’етнамскімі ўзброенымі сіламі ў Народнай Рэспубліцы Кампучыі[6]. На гэтай пасадзе сфармуляваў пяць ключавых момантаў для абароны Кампучыі ад чырвоных кхмераў, а таксама непапулярны «план K5»[7].

У сакавіку 1982 года Ле Дык Ань быў абраны членам Палітбюро ЦК КПВ і знаходзіўся ў яго складзе да сваёй адстаўкі ў 1997 годзе.

У 1986—1987 гадах быў начальнікам Генеральнага штаба В’етнамскай народнай арміі, у 1987—1991 — міністрам абароны СРВ. У 1989 годзе, пасля краху камунізму ва Усходняй Еўропе, выступаў за ўзмацненне ўплыву арміі ва ўнутранай палітыцы «у той час, калі в’етнамскі сацыялізм пад ударам»[8].

З 1991 года Ле Дык Ань кантраляваў палітыку В’етнама ў адносінах да Камбоджы і Кітаю сумесна з міністрам замежных спраў Нгуен Ко Тхатэм і ўдзельнічаў у нармалізацыі в’еинама-кітайскіх адносін[9]. Пасля, будучы прэзідэнтам В’етнама, у 1993 годзе Ле Дык Ань наведаў Пекін з афіцыйным візітам. Гэта быў першы візіт у Кітай кіраўніка В’етнама за апошнія 38 гадоў. Падчас візіту ён абмяркоўваў з кіраўніцтвам КНР эканамічныя адносіны і тэрытарыяльныя прэтэнзіі Кітая ў Паўднёва-Кітайскім моры, аднак, дамоўленасць была дасягнута толькі па апошнім пытанні[10].

У верасні 1992 года Ле Дык Ань быў абраны на адноўленую пасаду прэзідэнта В’етнама. Хоць пасаду гэтая насіла галоўным чынам прадстаўніцкі характар, Ле Дык Ань падчас знаходжання на ёй здолеў павялічыць яе палітычную вагу[11].

У 1991 годзе Ле Дык Ань падтрымаў кандыдатуру До Мыоя для абрання на пасаду генеральнага сакратара ЦК КПВ.

У сярэдзіне лістапада 1996 года Ле Дык Ань быў шпіталізаваны пасля шырокага інсульту[12] і змог вярнуцца да работы толькі ў красавіку 1997 года. У верасні 1997 года пасля з’езду КПВ сышоў у адстаўку з пасады прэзідэнта і быў саветнікам Цэнтральнага Камітэта партыі са снежня 1997 па 2001 гады.

21 лютага 2018 года ён перанёс кровазліццё ў мозг і быў змешчаны ў Цэнтральны вайсковы шпіталь у Ханоі ў крытычным стане, адкуль быў ненадоўга выпісаны ў чэрвені. Аднак праз месяц Ле Дык Ань быў зноў туды змешчаны. Памёр там жа 22 красавіка 2019 года на 99-м годзе жыцця.

Жонка — Ва Ле Тхі. Сын Ле Мань Ха — намеснік Старшыні Народнага камітэта Хашыміна.

Зноскі

  1. Top-ranking General: If we frighten, we will lose sovereignty — 2011. Праверана 22 лістапада 2020.
  2. Le Duc Anh // Brockhaus Enzyklopädie
  3. а б https://bnews.vn/nguyen-chu-tich-nuoc-le-duc-anh-tu-tran/120276.html
  4. Le Duc Anh // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. Nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh từ trần(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 красавіка 2019. Праверана 22 красавіка 2019.
  6. Slocomb, Margaret: «The People’s Republic of Kampuchea, 1979—1989: The revolution after Pol Pot» ISBN 978-974-9575-34-5
  7. Luciolli, Esmeralda: «Le mur de bambou, ou le Cambodge après Pol Pot.» (фр.)
  8. Thayer 1999, p. 14
  9. Wurfel 1999, 150
  10. Wurfel 1999, p. 152
  11. Bolton 1999, 176
  12. Mydans, Seth (20 December 1996). "Domino Effect at the Top Is Looming for Vietnam". The New York Times. Праверана 24 June 2010. {{cite news}}: Курсіў або паўтлусты шрыфт недапушчальны ў: |publisher= (даведка)
  • Bolton, Kent (1999): «Domestic Sources of Vietnam’s Foreign Policy: Normalizing Relations with the United States». in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (ed.): «Vietnamese Foreign Policy in Transition». Institute of Southeast Asian Studies, Singapore
  • Thayer, Carlyle A. (1999): «Vietnamese Foreign Policy: Multilateralism and the Threat of Peaceful Evolution». in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (1999): «Vietnamese Foreign Policy in Transition». Institute of Southeast Asian Studies, Singapore
  • Wurfel, David (1999): «Between China and ASEAN: The Dialectics of Recent Vietnamese Foreign Policy». in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (ed.): «Vietnamese Foreign Policy in Transition». Institute of Southeast Asian Studies, Singapore.