Лужайнік

Лужайнік
Лужайнік вадзяны (Limosella aquatica)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Залознікавыя Трыба:  Limoselleae Род:  Лужайнік
Міжнародная навуковая назва
Limosella Lindern ex L., 1753
Тыпавы від
Limosella aquatica L., 1753 — Лужайнік вадзяны
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   33205 NCBI   225017 EOL   60104 GRIN   g:6850 IPNI   37777-1

Лужайнік^[1] (Limosella) — род двухдольных кветкавых раслін, уключаны ў сямейства Залознікавыя (Scrophulariaceae).

Назва

Навуковая назва роду — Limosella — была ўпершыню ўжыта ў 1728 годзе франка-нямецкім батанікам Францам фон Бальтазарам Ліндэрнам  (руск.) (1682—1755). Яна паходзіць ад лац.: limosus — «багністы, брудны», што ставіцца да звычайных месцаў вырастання тыпавога віду роду. У 1753 Карл Ліней пераняў гэту назву ў Species plantarum.

Батанічнае апісанне

Род аб’ядноўвае невялікія аднагадовыя, радзей шматгадовыя травяністыя расліны. Сцёблы кароткія, мала развітыя, чатырохрабрыстыя. Лісце сабрана ў прыкаранёвую разетку, радзей чарговае на сцябле, з не заўсёды выразнымі хвосцікамі, у абрысе лінейнае, ланцэтападобнае або даўгавата-яйкападобнае, з суцэльным краем.

Кветкі размешчаны на прыкметных кветаножках. Чашачка звычайна падзелена на 5 долей, званочкавая. Вяночак бледны, белы або бялёсы, з ружавата-ліловымі або сінімі плямкамі ў трубцы. Тычынкі ў колькасці чатырох (зрэдку сустракаюцца асобнікі з двума тычынкамі). Завязь шарападобнай або яйкападобнай формы.

Плод — прытупленая каробачка з вялікай колькасцю насення з сеткаватай паверхняй.

Арэал

Нягледзячы на невялікі лік відаў, род Лужайнік мае шырокі арэал — яго прадстаўнікі вядомыя ў Еўропе, Азіі, Паўночнай Амерыцы, Аўстраліі.

Таксанамія

яшчэ 22 сямейства (па Сістэме APG III)

каля 15 відаў

парадак Ясноткакветныя

род Лужайнік

аддзел Кветкавыя, або Пакрытанасенныя

сямейства Залознікавыя

яшчэ 58 парадкаў кветкавых раслін (па Сістэме APG III)

яшчэ больш 85 родаў

Сінонімы

• Plantaginella Dill. ex Hill, 1756

Віды

Па інфармацыі базы дадзеных The Plant List, род уключае 11 відаў^[2]:

• Limosella acaulis Sessé & Moc., 1894
• Limosella africana Glück, 1934
• Limosella aquatica L., 1753 — Лужайнік вадзяны, ці Лужоўнік вадзяны
• Limosella australis R.Br., 1810
• Limosella capensis Thunb.
• Limosella grandiflora Benth., 1846
• Limosella longiflora Kuntze
• Limosella macrantha R.E.Fr., 1925
• Limosella major Diels, 1898
• Limosella pubiflora Pennell, 1940
• Limosella tenella Quézel & Contandr., 1965

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 75. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Limosella (англ.). The Plant List. Version 1.1. (13 сакавіка 2013). Праверана 29 снежня 2016.

Літаратура

• Лужоўнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз. — С. 216.
• Fischer, E. The Families and Genera of Vascular Plants. — 2004. — Vol. VII. — P. 387. — 478 p. — ISBN 3-540-40593-3.
• Pennell, F.W. The Scrophulariaceae of Eastern Temperate North America. — 1935. — P. 163—170.

Спасылкі

• Limosella (англ.) // The Plant List
• Грязница // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Лужница — род Limosella: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)