Луіс Арсэ

Луіс Альберта Арсэ Катакора
ісп.: Luis Alberto Arce Catacora
прэзідэнт Балівіі
з 8 лістапада 2020
Папярэднік Жанін Аньес
Нараджэнне 28 верасня 1963(1963-09-28) (61 год)
Імя пры нараджэнні Luis Alberto Arce Catacora
Жонка
  • 1. Джэсіка Грасіела Маскейра Марцінес
  • 2. Лурдэс Брыгіда Дуран Рамэра
Дзеці Луіс Марсела, Рафаэль Эрнэста, Каміла Даніэла (усе з 1-га шлюбу)
Веравызнанне каталіцтва
Партыя
Адукацыя
Аўтограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Луіс Альберта Арсэ Катакора (ісп.: Luis Alberto Arce Catacora, нар. 28 верасня 1963 года, Ла-Пас) — балівійскі палітык і эканаміст.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Адукацыя

[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў школу ў 1980 годзе. Працягнуў адукацыю, паступіўшы ў Інстытут банкаўскай адукацыі, які скончыў у 1984 годзе па спецыяльнасці «бухгалтар».

У 1986 годзе паступіў на эканамічны факультэт Універсітэта Сан-Андрэс (UMSA, Балівія). У 1991 годзе скончыў яго, атрымаўшы ступень эканаміста. У перыяд з 1996 па 1997 год вучыўся атрымаў ва Універсітэце Уорыка ў брытанскім Ковентры, дзе атрымаў ступень магістра эканамічных навук.

Працоўная дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

З 1987 года амаль 20 гадоў працаваў у Цэнтральным банку Балівіі, дзе прайшоў шлях ад спецыяліста па аналізе рынку аддзела міжнародных фінансаў да начальніка аддзела міжнародных аперацый.

У 2006 годзе быў прызначаны міністрам фінансаў у першым урадзе Эва Маралеса (адказваў за праграму развіцця знешняга фінансавання), а тры гады праз, у 2009 годзе, стаў міністрам эканомікі і дзяржаўных фінансаў. Некаторыя ўплывовыя СМІ, такія як The Wall Street Journal, лічаць яго «архітэктарам эканамічнага адраджэння Балівіі»[2].

Прафесар розных дзяржаўных і прыватных універсітэтаў Балівіі, дзе мае навуковую ступень у галіне эканамічных навук.

Ён таксама чытаў лекцыі ў многіх універсітэтах Еўропы, Паўночнай Амерыкі і Лацінскай Амерыкі, уключаючы Калумбійскі ўніверсітэт, Джорджтаўнскі ўніверсітэт, Амерыканскі ўніверсітэт, Універсітэт Піцбурга, Гарвардскі ўніверсітэт, Чыкагскі ўніверсітэт і Універсітэт Буэнас-Айрэса.

Як міністр эканомікі быў прызнаны на нацыянальным і міжнародным узроўні ў якасці галоўнага архітэктара эканамічнага росту, дасягнутага краінай у перыяд 2006—2019 гадоў, на працягу якога ВУП Балівіі вырас на 343 %, з 9573 да 42401 млн дол. крыху больш чым за дзесяцігоддзе[3][4], што асабліва адзначалася міжнароднымі арганізацыямі, такіх як Сусветны банк, МВФ і эканамічнай камісіяй ААН для Лацінскай Амерыкі і Карыбскага басейна (ЭКЛАК).

Сярод прадпрынятых Луісам Арсэ асноўных мер, якія спрыялі эканамічнаму развіццю Балівіі, былі стымуляванне ўнутранага рынку, стабільнасць абменнага курсу (што прывяло да прыкметнага росту золатавалютных рэзерваў) і палітыка нацыяналізацыі прыродных рэсурсаў, уключаныя ў доўгатэрміновыя планы сацыяльнага развіцця грамадства[5][6]. Курыраваў нацыяналізацыю вуглевадародных, тэлекамунікацыйных і горназдабыўных кампаній у краіне, а таксама стварэнне Банка Поўдня. Усталяваў тарыфы на электраэнергію ў гарадах крыху вышэй, чым у сельскай мясцовасці, што выгадна апошняй і прывяло да паскоранага развіцця сельскай мясцовасці. Устанавіў штогадовы рост заработнай платы вышэй за ўзровень інфляцыі, што прывяло да росту пакупніцкай здольнасці насельніцтва. Актыўна спрыяў прыняццю законаў аб дзяржаўных інвестыцыях у сацыяльную сферу, накіраваных, у прыватнасці, на паляпшэнне адукацыі і аховы здароўя. Таксама прыняў закон аб субсідыях дзецям і падлеткам, якія навучаюцца ў дзяржаўных школах, таксама субсідыях цяжарным і жанчынам з дзецьмі да двух гадоў, а таксама для пажылых людзей ва ўзросце ад 60 гадоў, якія не атрымліваюць дзяржаўных пенсій. Выступаў за фінансаванне праграмы механізацыі сельскай гаспадаркі, у рамках якой індзейцам-сялянам выдаваліся трактары. Балівія змагла прыкметна знізіць узровень беднасці насельніцтва з 38,2 % да 15,2 %, паводле справаздач праграмы развіцця ААН[7]. У 2018 годзе ў Балівіі была зафіксавана інфляцыя 1,51 %, самая нізкая з 2009 года[8].

Пакінуў сваю пасаду ў 2017 годзе праз праблемы са здароўем, але ў студзені 2019 года быў паўторна прызначаны.

10 лістапада 2019 года падаў у адстаўку разам з прэзідэнтам Э. Маралесам і іншымі міністрамі, у мэтах забеспячэння бяспекі пасля антыўрадавых пратэстаў кастрычніка—лістапада 2019 года знаходзіўся ў пасольстве Мексікі і пакінуў краіну 6 снежня. Знаходзіўся спачатку ў Мексіцы, потым у Аргенціне.

Прэзідэнцтва

[правіць | правіць зыходнік]

19 студзеня 2020 года ён быў вылучаны кандыдатам у прэзідэнты на ўсеагульных выбарах 2020 года ад партыі «Рух да сацыялізму» ў тандэме з Давідам Чокеўанкай Сеспедэсам як кандыдата на пасаду віцэ-прэзідэнта[9][10]. Вярнуўся на радзіму ў канцы студзеня пад гарантыі бяспекі, пасля таго як пракуратура Балівіі пацвердзіла адсутнасць дзеючага ордэра на яго арышт, аднак прама ў аэрапорце ён арыштаваны і збіты. Такое абуральнае парушэнне міжнароднага права (спачатку абяцаць палітычным уцекачам бяспеку перамяшчэння, а затым захопліваць іх) выклікала буйны міжнародны скандал, дзякуючы якому затрыманыя былі адпушчаныя[11].

18 кастрычніка, у дзень выбараў, Арсэ падтрыманы 52,4 % удзельнікамі галасавання. За яго асноўнага канкурэнта правацэнтрыста Карласа Меса прагаласавалі 31,5 % выбаршчыкаў[12].

У гады прэзідэнцтва аднавіў адносіны з венесуэльскім урадам Нікаласа Мадура, праігнараваўшы Хуана Гуайдо і аднавіў адносіны з Іранам[13]. Ён таксама аднавіў візавы рэжым для ЗША і Ізраіля[14]. Адначасова абвясціў, што Балівія адновіць свой удзел у групах Баліварыянскага альянсу народаў Амерыкі (ALBA), Супольнасці лацінаамерыканскіх і карыбскіх дзяржаў (CELAC) і Саюза паўднёваамерыканскіх нацый (UNASUR)[15].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ https://warwick.ac.uk/fac/soc/economics/news/2021/11/warwick_welcomes_bolivian_president/
  2. ↑ Bolivian Leader’s Re-Election Calling Card: Socialist Economy Minister
  3. ↑ ¿Cuáles son las claves del éxito económico boliviano?
  4. ↑ Una economía que brilla, críticas a la candidatura de Evo Morales y 'canchitas de fútbol: ¿qué debates recorren Bolivia en año electoral?
  5. ↑ Luis Arce, ministro de economia de Bolivia.
  6. ↑ Crecimiento economico de Bolivia el mas alto de toda America.
  7. ↑ Bolivia redujo a mayor ritmo la pobreza extrema segun PNUD y CEPAL(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2020. Праверана 5 красавіка 2020.
  8. ↑ Bolivia proyecta un crecimiento del 4,5 % y una inflación de 4 % para 2019
  9. ↑ Экс-министр экономики Боливии выдвигается в президенты от партии Эво Моралеса
  10. ↑ Evo anuncia que Luis Arce será el candidato a la Presidencia por el MAS(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 4 жніўня 2020. Праверана 21 кастрычніка 2020.
  11. ↑ Переворот в Боливии
  12. ↑ Выборы президента в Боливии выиграл выдвиженец партии Эво Моралеса
  13. ↑ Bolivia cambia su política exterior retomando relaciones con Irán y Venezuela. Архівавана з першакрыніцы 19 красавіка 2021. Праверана 25 лютага 2021.
  14. ↑ Gobierno decreta la exigencia de visas para ciudadanos de Israel y EEUU. Архівавана з першакрыніцы 11 лютага 2021. Праверана 25 лютага 2021.
  15. ↑ Bolivia reanuda su participación en la Unasur, Alba y Celac. Архівавана з першакрыніцы 28 красавіка 2021. Праверана 25 лютага 2021.