Лю Да

Лю Да
кітайскі імператар[d] (Усходняя Хань[d])
5 верасня 75 — 9 красавіка 88
Папярэднік Лю Чжуан
Пераемнік Emperor He of Han[d]
кронпрынц
60 — 5 верасня 75
Нараджэнне 57
Смерць 9 красавіка 88
Род House of Liu[d]
Бацька Лю Чжуан[1]
Маці Consort Jia[d]
Жонка Consort Liang[d][1], Consort Song[d] і Empress Dou[d]
Дзеці Liu Ji[d], Liu Wang[d], Liu Nan[d], Liu Kang[d], Liu Quan[d], Liu Qing[d], Emperor He of Han[d][1], Liu Shou[d], Liu Kai[d], Liu Shu[d] і Liu Wansui[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лю Да (кіт.: 劉炟; 57 — 9 красавіка 88) — 3-і імператар дынастыі Позняя Хань у 75-88 гадах. Храмавае імя Му-цзун, пасмяротны — Чжан-Дзі.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з імператарскага роду Лю. Сын Лю Чжуана. У 60 годзе стаў спадчыннікам трона. Тады ж усыноўлены імператрыцай Ма. Пры кіраванні бацькі істотнай ролі ў палітыцы не адыграў, займаўся ў асноўным вывучэннем канфуцыянскіх прац. Пасля смерці ў 75 годзе Лю Чжуана стаў новым імператарам.

Як імператар прытрымліваўся палітыкі свайго папярэдніка. Толькі ў знешняй палітыцы паступова стаў адмаўляцца ад вялікіх і далёкіх паходаў. Толькі ў 76 годзе была праведзена ваенная кампанія на Захадзе, на тэрыторыі сучаснага Сіньцзяна.

Паступова ўвага Лю Да стала ўсё больш адцягвацца на інтрыг сярод шляхты і яго жонак. Гэта было выклікана тым, што імператрыца не змагла нарадзіць сына. Таму разгарнулася барацьба сярод наложніц, чый сын стане спадчыннікам трона. У гэтую барацьбу таксама ўмяшалася жонка імператара — імператрыца Доу. Да 83 года апошняя змагла дамагчыся ўзмацнення пазіцый свайго клана пры двары. Больш уплывовымі чыноўнікамі сталі браты імператрыцы — Доу Сянь і Доу Ду. Зрэшты імператар у 83 годзе зрабіў спадчыннікам трона Лю Чжаа  (укр.) (бел., сына з роду варожага клана Доу.

У 86 годзе з вялікай працай імператарскай арміі прыйшлося падавіць паўстанне племени цян. Гэта была апошняя значная справа Лю Да, здзейсненая ў 88 годзе.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б в China Biographical Database

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Patricia Buckley Ebrey, Anne Walthall, James B. Palais. East Asia: a cultural, social and political history. — Boston: Houghton Mifflin, 2006. — 652 с. — ISBN 978-0-618-13384-0.