Люцэрна

Люцэрна
Люцэрна пасяўная (Medicago sativa)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Бабовакветныя Сямейства:  Бабовыя Падсямейства:  Матыльковыя Трыба:  Trifolieae Род:  Люцэрна
Міжнародная навуковая назва
Medicago L., 1753
Сінонімы
Crimaea Vassilcz. Factorovskya Eig Kamiella Vassilcz. Lupulina Noulet Medica Mill. Pseudomelissitus Ovcz. et al. Rhodusia Vassilcz. Turukhania Vassilcz.
Тыпавы від
Medicago sativa L. — Люцэрна пасяўная[3]
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   183622 NCBI   3877 EOL   27787 GRIN   g:7365 IPNI   22899-1

Люцэрна^[4][5] (Medicágo) — род аднагадовых і шматгадовых траў ці паўкустоў сямейства бабовыя (Fabaceae), каштоўная кармавая культура. Лацінская радавая назва Medicago паходзіць ад грэчаскіх слоў, якія азначаюць «корм з Мідыі»; з гэтай вобласці расліна і трапіла ў Грэцыю.

Батанічнае апісанне

Сцябло вышынёй 40—90 см, галінастае, утварае куст. Лісце трайчастае. Суквецце — гронка. Плод — струк. Каранёвая сістэма стрыжнёвая. На каранях клубеньчыкавыя бактэрыі, якія назапашваюць азот у глебе.

Арэал і экалогія

На Беларусі на палях, лугах, травяністых схілах растуць 4 віды, цвітуць з мая да верасня. Вырошчваюцца люцэрна сіняя, ці пасяўная (Medicago sativa), люцэрна жоўтая, ці серпападобная (Medicago falcata), і люцэрна гібрыдная як каштоўныя кармавыя расліны.

Зіма- і засухаўстойлівая культура. Добра расце на ўгноеных нейтральных сугліністых, супясчаных і пясчаных глебах. У травастоі трымаецца 3—4 гады. За лета дае 2—3 укосы. Выкарыстоўваецца на зялёны корм, сена, травяную муку, пры стварэнні культурнай пашы.

Класіфікацыя

Род Люцэрна (Medicago L.) адносіцца да парадку бабовакветныя (Fabales), сямейства бабовыя (Fabaceae), падсямейства Матыльковыя (Faboideae), трыбы Trifolieae.

падсямейства Цэзальпініевыя і Mimosoideae

=род Люцэрна

сямейства Бабовыя, ці Матыльковыя

трыба Trifolieae

парадак Бабовакветныя

падсямейства Матыльковыя

яшчэ 5 родаў, у тым ліку Баркун, Канюшына, Trigonella

яшчэ 3 сямейства (згодна з Сістэмай APG III), у тым ліку Polygalaceae, Quillajaceae, Surianaceae

яшчэ дваццаць сем трыб, напрыклад, трыбы Phaseoleae, Sophoreae

Віды

У прыродзе налічваецца каля 100 аднагадовых і шматгадовых відаў люцэрны^[6][7], з якіх прыкладна 60 відаў растуць на тэрыторыі былога СССР і каля 40 відаў у Расіі. У вызначальніку П. Ф. Маеўскага «Флора средней полосы европейской части России» (2006) адзначаны 9 відаў люцэрны:

• Medicago caerulea Less. ex Ledeb.
• Medicago cancellata M.Bieb.
• Medicago denticulata Willd.
• Medicago falcata L. — Люцэрна серпападобная, ці Баркун, ці Беркун, ці Зяновец^[8] [= Medicago borealis Grossh. — Люцэрна паўночная, Medicago romanica Prod. — Люцэрна румынская]
• Medicago glutinosa M.Bieb.
• Medicago lupulina L. — Люцэрна хмелепадобная
• Medicago minima (L.) Bartalini
• Medicago polychroa Grossh.
• Medicago sativa L. typus^[3] — Люцэрна пасяўная, ці Люцэрна сіняя, ці Лячуха, ці Мядунка, ці Люцэрна сеўная

Некаторыя іншыя віды:

• Medicago rotata Boiss.
• Medicago truncatula Gaertn.

Гл. таксама

• Спіс захворванняў люцэрны

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Звесткі пра род Medicago у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
4. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 82. — 160 с. — 2 350 экз.
5. Напісанне Люцэрна ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.9. Мн., 1999, С.414
6. 101 вид согласно данным The Plant List
7. 87 видов Архівавана 24 верасня 2015. по данным GRIN
8. Агроэкологический атлас России — Medicago falcata