Маген Давід Адом

Маген Давід Адом
Краіна	Ізраіль
Адміністрацыйны цэнтр	Ор-Егуда^[d]
Тып арганізацыі	нацыянальнае таварыства Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца^[d]
Заснаванне
Дата заснавання	7 чэрвеня 1930[1]
Галіна	human health activities^[d] і emergency and relief^[d]
Колькасць супрацоўнікаў	1,200
Член у	Міжнародная федэрацыя таварыстваў Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца
mdais.org (іўрыт)​ (англ.)​ (ар.)​ (руск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Маген Давід Адом (іўр.: מגן דוד אדום, скар. МДА) — ізраільская нацыянальная медыцынская служба, якая займаецца хуткай дапамогай, медыцынай катастроф і абслугоўваннем банка крыві. Імя азначае «Чырвоны шчыт Давіда». З чэрвеня 2006 года Маген Давід Адом быў афіцыйна прызнаны Міжнародным камітэтам Чырвонага Крыжа (МКЧК) нацыянальным таварыствам дапамогі Дзяржавы Ізраіль паводле Жэнеўскіх канвенцый і членам Міжнароднага руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца. МДА мае спецыяльны нумар тэлефона экстранай медыцынскай дапамогі ў Ізраілі — 101. МДА можа станавіцца дапаможным аддзелам Сіл абароны Ізраіля падчас вайны.

Гісторыя

Арганізацыя Маген Давід Адом была створана доктарам Мешулам Лявонцінам у 1930 годзе ў якасці валанцёрскага аб’яднання з адным аддзяленнем у Тэль-Авіве. Пасля адкрыцця філіялаў у Іерусаліме і Хайфе ён арганізацыя распаўсюдзілася па ўсёй краіне за пяць гадоў, забяспечваючы медыцынскую дапамогу грамадскасці, уключаючы не толькі габрэяў, але і арабаў (мусульман, друзаў і хрысціян). 12 ліпеня 1950 года Кнэсет прыняў закон, які прадугледжвае статус МДА як нацыянальнай службы па надзвычайных сітуацыях Ізраіля.^[2] Мэты Маген Давід Адома ўключаюць аказанне першай дапамогі; падтрыманне службы захоўвання крыві і яе кампанентаў; інструктаж па аказанні першай медыцынскай дапамогі і даўрачэбнай неадкладнай дапамоге; правядзенне валанцёрскай праграмы, у рамках якой валанцёры праходзяць навучанне па аказанні першай медыцынскай дапамогі, базавым і павышаным узроўням жыццезабеспячэння, уключаючы мабільныя аддзяленні інтэнсіўнай тэрапіі; перавозка пацыентаў, парадзіх і эвакуацыя параненых і загінулых у дарожна-транспартных здарэннях; перавозка лекараў, медсясцёр і дапаможных медыцынскіх сіл. У канцы 1960-х гадоў дзякуючы намаганням доктара Нэнсі Каралін арганізацыя пераарыентавала свае аператыўныя пратаколы лячэння і транспарту. Праца доктара Кэралайн у Маген Давід Адом была заснавана на даследаваннях, праведзеных ёю з доктарам Пітэрам Сафарам і фельчарамі з Freedom House з Пітсбурга.^[3]

Браніраванае мабільнае аддзяленне інтэнсіўнай тэрапіі, раён Іерусаліма, 2006

год

Верталёт Маген Давід Адом

Валанцёры

Матацыкл МДА, які выкарыстоўваецца першаадказчыкам супольнасці ў Старым горадзе Іерусаліма

У Маген Давід Адом працуюць у асноўным валанцёры, колькасць валанцёраў складае каля 10 000 чалавек. Мінімальны ўзрост для паступлення на базавы курс першай дапамогі і валанцёрства Маген Давід Адома — 15 гадоў.^[4]

З 2001 года міжнародныя валанцёры ва ўзросце 18 гадоў і больш маюць магчымасць прыехаць у Ізраіль для двухмесячнай замежнай праграмы МДА. Першапачаткова праграма была названа ў гонар заснавальніка і першага каардынатара Ёчай Пората, які быў забіты снайперам 3 сакавіка 2002 года падчас службы ў запасе ў якасці баявога медыка ў Сілах абароны Ізраіля. Усе добраахвотнікі праходзяць 60-гадзінны курс, які ахоплівае шырокі спектр тэм, пачынаючы ад агульных захворванняў і траўмаў і заканчваючы масавымі пацярпелымі. Затым тых, хто праходзіць курс, накіроўваюць па ўсёй краіне і працуюць з мясцовымі добраахвотнікамі на машынах хуткай дапамогі для аказання першапачатковай медыцынскай дапамогі ў звычайнай і перасоўнай рэанімацыі.^[5][6]

Хоць праграма першапачаткова фінансава падтрымлівалася Яўрэйскім агенцтвам Ізраіля, нядаўна яе ўзяла на сябе арганізацыя Israel Experience, якая таксама прапануе праграмы для яўрэйскай моладзі ў паездках па Ізраілі. 

Наведвальнікі Ізраіля таксама могуць здаць кроў з дапамогай праграмы «Абмен жыццём». З моманту свайго стварэння ў 2001 годзе ўсё большая колькасць людзей здавала кроў, як правіла, праз такія групы, як хрысціянскія місіі салідарнасці альбо сямейныя Бар-Бат Міцвы, асабліва падчас сезонных традыцыйных паломніцтваў, такіх як Песах і Вялікдзень.

Бягучы статус

Хоць у цяперашні час у штаце МДА працуе каля 2000 тэхнікаў хуткай медыцынскай дапамогі (англ. EMT, ад Emergency medical technician), фельчараў і ўрачоў хуткай дапамогі, арганізацыя па-ранейшаму ў значнай ступені абапіраецца на больш за 15 000 добраахвотнікаў, якія працуюць як у якасці аператыўных, так і адміністрацыйных працаўнікоў. Штаб-кватэра МДА і яе банк крыві знаходзяцца ў комплексе Тэль-Хашомер у цэнтры краіны. Арганізацыя эксплуатуе 119 станцый па ўсёй краіне і парк з больш чым 1000 машын хуткай дапамогі па ўсёй краіне. Сярод іх мабільныя аддзяленні інтэнсіўнай тэрапіі (МАІТ), спецыяльныя машыны хуткай дапамогі, абсталяваныя для масавых пацярпелых, і браняваныя машыны хуткай дапамогі. Большая частка парка складаецца з мікрааўтобусаў звычайнага памеру, якія забяспечваюць асноўнае жыццезабеспячэнне. Іх называюць Lavan (што на іўрыце азначае «белы») з-за іх знешняга выгляду яны адрозніваюцца ад МАІТ, якія маюць аранжавыя палосы па баках. Яны перавозяць EMT, якія звычайна маюць званні, эквівалентныя асноўным і сярэднім EMT у ЗША. У Ізраілі іх называюць ma’ar (першымі рэагуючымі), ma’ar bachir (сертыфікаванымі першымі рэагавальнікамі старэйшыя за 18 гадоў, з дадатковым навучаннем), chovesh (EMT-B) і chovesh bachir (EMT-I). Вадзіцелі хуткай дапамогі — гэта EMT або вышэйшыя званні, якія маюць пасведчанне кіроўцы на аварыйныя аўтамабілі. МАІТ, падобныя на амерыканскія падраздзяленні тыпу II, якія ўкамплектаваны фельчарамі і тэрапеўтамі, рэагуюць толькі на самыя сур’ёзныя з медыцынскага пункту гледжання выпадкі. Іх называюць Натан (калі на борце знаходзіцца лекар) або Атан (калі ў ім працуюць толькі фельчары і медпункты). Асноўныя станцыі ўключаюць спецыяльныя падраздзяленні (якія называюцца «Тааран») для рэагавання на масавыя ахвяры, такія як стыхійныя бедствы або тэракты. 

У некаторых выпадках санітарная авіяцыя прадастаўляецца падраздзяленнем ВПС Ізраіля з 669 адзінак верталётаў MEDEVAC. Аднак у 2008 годзе МДА пачаў забяспечваць хуткую медыцынскаю дапамогу трыма верталётамі MBB Bo 105, якія былі імпартаваны з Германіі кампаніяй Lahak Aviation Ltd. Гэтыя тры верталёты эксплуатуюцца аперацыйнай кампаніяй Lahak Aviation, Shapirit Air Services Ltd., у якасці верталётаў хуткай дапамогі. Папярэднія спробы МДА інтэграваць незалежную верталётную службу ў 1970-х гадах не мелі поспеху з-за высокага кошту.

Выведзеныя з эксплуатацыі машыны хуткай дапамогі МДА перадаюцаа шэрагу кібуцаў, мошавам, фабрыкам і населеным пунктам па абодва бакі Зялёнай лініі. Экіпажы, якія камплектуюць гэтыя выратавальныя машыны, прайшлі навучанне і сертыфікацыю Маген Давід Адом.^[7]

МДА мае спецыяльны нумар тэлефона экстранай медыцынскай дапамогі ў Ізраілі — 101.^[8]

Сяброўства ў Міжнародным руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца і членства ў Міжнароднай федэрацыі таварыстваў Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца

З моманту свайго стварэння і да 2006 года Маген Давід Адому было адмоўлена ва ўдзеле ў Міжнародным руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца, бо ён адмовіўся замяніць сваю эмблему чырвонай зоркі Давіда загадзя зацверджаным сімвалам.

Прычынай адмовы ў сяброўстве стала занепакоенасць распаўсюджваннем сімвалаў; на той жа канферэнцыі 1929 года, якая дазволіла выкарыстанне Чырвонага Паўмесяца і Чырвонага льва і Сонца, было абмежавана прыняцце любых наступных гербаў. Сімвал «Чырвоная зорка Давіда» быў перададзены ў МКЧК толькі ў 1931 годзе.

МКЧК таксама адхіліў аналагічныя запыты Індыі, Цэйлона і былога Савецкага Саюза адносна выкарыстання неіндуісцкіх і, здавалася б, рэлігійных сімвалаў, але іх нацыянальныя органы вырашылі прыняць Чырвоны Крыж у якасці афіцыйных эмблем, каб далучыцца. Чырвоны Крыж — зваротны выгляд швейцарскага сцяга, краіны паходжання заснавальніка Руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца і не задумваўся як рэлігійны сімвал, але часта ўспрымаецца як такі.^[9]

Крытыкі МКЧК сцвярджаюць аб дыскрымінацыі, бо Турцыя і Егіпет атрымалі членства ў 1929 годзе, выкарыстоўваючы Ісламскі Чырвоны Паўмесяц у якасці сваёй эмблемы, спасылаючыся на тую ж занепакоенасць крыжам.

У сваім лісце да International Herald Tribune і The New York Times у сакавіку 2000 года доктар Бернадзін Хілі, якая ў той час была прэзідэнтам Амерыканскага Чырвонага Крыжа, пісала: «Асцярогі распаўсюджвання сімвалаў, якія баіцца Міжнародны камітэт — жаласлівы фігавы ліст, які дзесяцігоддзямі выкарыстоўваецца як прычына выключэння Маген Давід Адом — Шчыт (альбо Зорка) Давіда». У знак пратэсту Амерыканскі Чырвоны Крыж утрымліваў мільённыя адміністрацыйныя сродкі Міжнароднай федэрацыі таварыстваў Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца з мая 2000 года^[10].

З сярэдзіны 1990-х гадоў, назіралася пашырэнне супрацоўніцтва паміж МДА і МКЧК, уключаючы, сярод іншага, выдаткаў у 2,2 млн долараў на ўмацаванне сувязяў паміж гэтымі двума арганізацыямі, падпісанне ў 2000 годзе на два гады заявы аб супрацоўніцтве, пастаяннае размяшчэнне супрацоўніка МКЧК па супрацоўніцтве ў штаб-кватэры МДА і шырокаю падтрымку дзейнасці банка крыві МДА. Акрамя таго, паміж МДА і шэрагам нацыянальных таварыстваў Чырвонага Крыжа існавалі двухбаковыя пагадненні аб супрацоўніцтве.

7 снежня 2005 года дыпламатычная канферэнцыя дзяржаў-удзельніц Жэнеўскіх канвенцый прыняла трэці дадатковы пратакол, уводзячы тым самым новую ахоўную эмблему, якая атрымала назву «Чырвоны Крышталь». Гэтая трэцяя эмблема пратакола вітаецца як сапраўды універсальная эмблема, свабодная ад рэлігійных, этнічных і палітычных падтэкстаў. Новы сімвал — чырвоная квадратная рама, нахіленая пад кутом 45 градусаў. У адпаведнасці з правіламі трэцяга дадатковага пратакола, МДА можа працягваць выкарыстоўваць Чырвоную зорку Давіда ў якасці адзінай эмблемы ў паказальных мэтах у Ізраілі. Для арыентыровачнага выкарыстання ў замежных місіях МДА можа, у залежнасці ад канкрэтнай сітуацыі ў прымаючай краіне, альбо ўключыць Чырвоную зорку Давіда ў Чырвоны Крышталь, альбо выкарыстоўваць адзін толькі Чырвоны Крышталь.

22 чэрвеня 2006 года МКЧК прызнаў МДА і прыняў яго ў якасці паўнапраўнага члена Міжнароднай федэрацыі таварыстваў Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца,^[11] пасля прыняцця сімвала Чырвонага Крышталя на адным узроўні з сімваламі Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца ў статутах Руху Міжнароднага Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца.^[12]

Прыём МДА ў Міжнародную федэрацыю быў абумоўлены пагадненнямі, падпісанымі ў 2005 годзе з Таварыствам Чырвонага Паўмесяца Палестыны.^[13] Згодна з гэтымі пагадненнямі, чырвоны сімвал Маген Давід не можа выкарыстоўвацца ў іншых краінах, акрамя Ізраіля; акрамя таго, МДА пагадзілася не працаваць на Заходнім беразе Іардану і ва Усходнім Іерусаліме^[14].

Служба на Заходнім беразе Іардана

У адпаведнасці з пагадненнямі 2005 года, МДА пагадзіўся працаваць у рамках міжнароднай прававой базы, якая прымяняецца да Заходняга берага ракі Іардан, і прызнаў, што Таварыства Чырвонага Крыжа Палестыны з’яўляецца упаўнаважаным нацыянальным таварыствам на палестынскай тэрыторыі. Таму МДА давялося спыніць сваю дзейнасць на Заходнім беразе Іардана. У снежні 2011 года Міжнародная канферэнцыя Міжнароднага руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца «са шкадаваннем» адзначыла, што пагадненне 2005 года не было выканана ў поўным аб’ёме, і пастанавіла працягнуць працэс маніторынгу.^[15] Некалькімі месяцамі раней Дані Даян з асяленчай арганізацыі Іўдзеі і Самарыі абвінаваціў МДА ў выдаленні чырвонай Зоркі Давіда з машын хуткай дапамогі, якія дзейнічалі на Заходнім беразе Іардана. Даян заявіў, што МДА робіць гэта пад ціскам Міжнароднага камітэта Чырвонага Крыжа. Прадстаўнік МДА адказаў, што МДА працягвае выкарыстоўваць класічны лагатып «Чырвонай зоркі» на сваіх машынах хуткай дапамогі, размешчаных у 12 месцах на Заходнім беразе Ярдана.^[16] У кастрычніку 2011 года Ёнатан Ягадоўскі, дырэктар дэпартамента збору сродкаў МДА, заявіў, што «МДА будзе працягваць выкарыстоўваць сваю эмблему і лагатып, і ніхто ніколі не прасіў нас зняць яе».^[17] У студзені 2012 года МКЧК пацвердзіў, што МДА фактычна пагадзілася спыніць усе службы на Заходнім беразе. Выратавальныя намаганні будуць «афіцыйна» кіравацца рэгіянальнымі саветамі і не будуць выкарыстоўваць чырвоны сімвал «Маген Давід». У выніку, як паведамляецца, многія ўдзельнікі перасталі ахвяраваць на МДА; некаторыя маладыя пасяленцы, значны працэнт добраахвотнікаў, спынілі дабраахвотную дзейнасць у МДА на знак пратэсту.^[18]

Служба вышуку

Служба вышуку Маген Давід Адома была створана для аказання дапамогі ў пошуку сваякоў, якія загінулі ў Халакосце. У 2000—2007 гадах служба апрацавала 5000 заявак.^[19]

Прымальнасць донараў

Маген Давід Адом уводзіць некаторыя абмежаванні адносна таго, хто можа здаваць кроў, у асноўным у адпаведнасці з рэкамендацыямі Цэнтраў па кантролі і прафілактыцы захворванняў ЗША. Напрыклад, донары павінны быць старэйшымі за 18 гадоў (альбо 16 гадоў з дазволу бацькоў) і менш за 65 гадоў.^[20] Па стане на студзень 2018 года, Маген Давід Адом дазваляе мужчынам, якія займаюцца сексам з мужчынамі, здаваць кроў. Таксама былі адменены абмежаванні, якія забаранялі эфіёпскім імігрантам здаваць кроў.^[21]

Званні

Кіраўніцтва і адміністрацыя вышэйшага звяна
Званне	Рав-Маген	Маген	Тат-Маген	Маген Мішне	Сган-Маген	Маген Рышон
Знакі адрознення
Роля	Генеральны дырэктар МДА	Дырэктар аддзела	Дырэктар раёна Намеснік дырэктара аддзела	Дырэктар дэпартамента	Намеснік дырэктара лабараторыі Памочнік дырэктара дэпартамента	Кіраўнік секцыі нагляду Фельчар-педагог Старшыня кіравання добраахвотнікамі ў Савеце МДА Малодшы дырэктар лабараторыі

Медработнікі
Званне	Рав-Мазар		Мазар Бахір Міткадэм	Мазар Бахір	Мазар Міткадэм	Мазар Шэні	Мазар
Знакі адрознення
Роля	Начальнік станцыі Каардынатар аперацый па здачы крыві		Галоўны фельчар	Фельчар са стажам 14-23 гадоў	Фельчар са стажам 8-14 гадоў	Фельчар з 3-8-гадовым стажам	Фельчар са стажам менш за 3 гады
Фельчары і аператары па здачы крыві
Званне	Рав-Матан Бахір	Рав-Матан	Матан Бахір Міткадэм	Матан Бахір	Матан Міткадэм	Матан Шэні	Матан
Знакі адрознення
Роля		Брыгадзір хуткай медыцынскай дапамогі	Старэйшы фельчар хуткай медыцынскай дапамогі Кіраўнік групы здачы крыві	Памочнік хуткай медыцынскай дапамогі Кіраўнік групы здачы крыві	Начальнік змены Кіраўнік па здачы крыві	Старэйшы фельчар Старэйшы аператар па здачы крыві	Фельчар Аператар донарства крыві

Галерэя

• Маген Давід Адом
• 
  Фельчар Маген Давід Адома ў грамадзянскай абароне Тэль-Авіва, 1939 год
• 
  Хуткая дапамога Маген Давід Адома ў чэрвені 1948 года, Ізраіль
• 
  Банк крыві
• 
  Здача крыві ў гандлёвым цэнтры ў Рамат-Ган 2009
• 
  Мабільныя пункты здачы крыві

Зноскі

1. https://go.ifrc.org/countries/222/ns-overview/context-and-structure
2. Kempinski, Yoni (9 December 2008). "Saving Lives at the Dead Sea".
3. Karns, Jameson. Paramedics of Freedom House: Empowerment Through Paramedicine (нявызн.). EMS World (15 кастрычніка 2015).
4. Volunteers Архівавана 22 верасня 2013. at MDA Israel.
5. Yochai Porat International Volunteers Program Архівавана 3 жніўня 2012 года.
6. About the Program: The Yochai Porat Magen David Adom Overseas Program.
7. AFMDA (11 December 2011). "MDA Ambulances in Judea and Samaria".
8. מספרי חירום ומידע (іўрыт). Bezeq.
9. Benthall, Jonathan (November 1997). "The Red Cross and Red Crescent Movement and Islamic Societies, with Special Reference to Jordan". British Journal of Middle Eastern Studies. 24 (4): 157–177. doi:10.1080/13530199708705644.
10. "Red Cross/Magen David Adom Issue Simmers, Even As U.S. Releases Funds". 18 July 2003.
11. Pileggi, Tamar (20 September 2015). "Red Cross Asked to Expel MDA over Emblem Violation".
12. ICRC website — Press Release 06/65 Архівавана 5 ліпеня 2006., 22-06-2006
13. Adoption of an Additional Distinctive Emblem (нявызн.). Reports and Documents, Vol. 88, Number 186. International Committee of the Red Cross (1 сакавіка 2006).
14. "Israel forfeited national pride when it joined the Red Cross". Haaretz. 2011-08-30.
15. Implementation of the Memorandum of Understanding and Agreement on Operational Arrangements dated 28th November 2005 between Palestine Red Crescent Society and the Magen David Adom in Israel (нявызн.). ICRC (1 снежня 2011).
16. "MDA: Red Star of David logo to remain on W. Bank ambulances". Jerusalem Post. 2011-08-24.
17. "MDA symbol on ambulances in Yesha still unresolved". Jewish Tribune. 2011-10-04. Архівавана з арыгінала 22 верасня 2013. Праверана 17 чэрвеня 2021.
18. "Red Cross Admits Red Magen David Agreed to Stop Yesha Service". Israel National News. 4 January 2012.
19. Tracing services Архівавана 6 сакавіка 2016.
20. מי יכול/לא יכול לתרום דם (іўрыт). Magen David Adom (24 мая 2018).
21. Siegel-Itzkovich (10 January 2018). "Gay Men Allowed to Donate Blood Through Magen David Adom in New Policy".

Спасылкі

• AFMDA Амерыканскія сябры Маген Давід Адома
• Злучанае Каралеўства Сябры МДА
• МДА Ізраіль на англійскай мове Архівавана 27 кастрычніка 2010.
• На старонцы МКЧК абмяркоўваюцца адносіны з МДА Архівавана 20 лістапада 2008.
• На старонцы Амерыканскага Чырвонага Крыжа абмяркоўваюцца адносіны з МДА
• Маген Давід Адом, на яўрэйскай віртуальнай бібліятэцы
• Ірландскія сябры Маген Давід Адома