Марапу
_TMnr_10001114.jpg)
Мара́пу (сумба: marafu, літаральна «звышнатуральнае») — сістэма рэлігійных вераванняў народа сумба з вострава Сумба ў Інданезіі. Для яе характэрны спалучэнне монатэізма з анімізмам і культам продкаў.
Паходжанне
[правіць | правіць зыходнік]У аснове марапу палягаюць старажытныя анімістычныя і пахавальныя культы, прынесеныя на Сумбу аўстранезійцамі. Аб іх існаванні сведчаць мегалітычныя пабудовы, накшталт Анакаланга[1], што ўзводзіліся для шанавання продкаў. Акрамя таго, на фарміраванне сучасных рэлігійных уяўленняў маглі паўплываць яванскі індуізм, іслам і хрысціянства.
Вераванні
[правіць | правіць зыходнік]Прыхільнікі марапу вераць у існаванне бога-стваральніка сусвету, якога называюць Мавулу Тау-Тау Маджыі[2]. Аднак, паводле іх уяўленняў, ён не прымае актыўны ўдзел у зямным жыцці і мала ўплывае на жыццё людзей. Таму марапу ўспрымаецца як сістэма пасрэдніцтва паміж чалавекам і богам, а таксама як філасофія і лад жыцця.
У сваю чаргу, чалавек разглядаецца ў марапу як натуральная частка сусвету. Існуе сістэма маральных абавязкаў і паводзінаў нуку-хара, якой павінны прытрымлівацца людзі, каб не парушыць баланс у прыродзе. Прыхільнікі марапу таксама вераць у шматлікіх духаў, што насяляюць навакольную прастору. Асабліва важным з’яўляецца шанаванне продкаў.
Рытуалы
[правіць | правіць зыходнік]Рытуалы марапу шчыльна звязаны з паўсядзённым жыццём, якое канцэнтруецца вакол сям’і і рода[3]. Кожная сям’я мае рытуальныя месцы для шанавання духаў продкаў, акрамя таго, існуе звычай захавання рэліквій продкаў у доме. Рэлігійны характар маюць і сумесныя святы[4] — пасола, што суправаджаецца бойкай на дзідах, пахавальныя цырымоніі, у тым ліку штогадовая вула-поду, ачышчальныя дні біджалунгу хіўпаана і парунга таліянг.
Сямейныя рытуалы арганізуюць старэйшыны, аднак вылучаецца невялікі пласт «пасрэднікаў» — людзей, што найчасцей праводзяць сумесныя цырымоніі, практыкуюць шаманізм, фактычна выконваюць функцыі святароў.