Менке Кац

Менке Кац
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 11 красавіка 1906(1906-04-11)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 24 красавіка 1991(1991-04-24)[1] (85 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці паэт

Менке Кац (ідыш: מעינקע קאַץ, англ.: Menke Katz; 1906, Свянцяны, Віленская губерня, Расійская імперыя, цяпер Літва — 24 красавіка 1991, Спрынг Глен, штат Нью-Ёрк, ЗША) — яўрэйскі паэт.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў ноч другога дня Песаху. Бацька Гіршэ-Довід быў родам са Свіры, дзе меў уласны бровар, аднак быў вымушаны перавесці бізнес у Свянцяны з прычыны невялікіх заробкаў; маці Бадона Губерская паходзіла з Міхалішак. Менке назвалі ў імя бабулі па бацьку. Акрамя яго, у сям’і было яшчэ чацвёра дзяцей (двое нарадзіліся ў Свіры, яшчэ двое маладзейшыя ў Свянцянах).

З прычыны недастатковых заробкаў бацька ў 1914 годзе падаўся ў ЗША. Менке скончыў хедар у Свянцянах, пасля сям’я была вымушаная пераехаць да матчыных сваякоў у Міхалішкі.

У 1920 годзе сям’я выехала да бацькі ў ЗША, пасяліліся ў Нью-Ёрку. З пачатку 1920-х гадоў Менке Кац друкаваўся ў яўрэйскіх газетах у ЗША. Тут выходзілі ягоныя шматлікія кнігі паэзіі, у якіх належнае месца займала тэма малой радзімы. Спачатку трымаўся пракамуністычных поглядаў, пасля пачатку палітычных рэпрэсій у СССР перагледзеў іх. У 1926 ажаніўся з Хаске Бляхер, эмігранткай з Уваравічаў; яны пераехалі ў Лос-Анджэлес. Менке зарабляў пісаннем і рамонтам гадзіннікаў, аднак пасля нараджэння дачкі Траім і сына Ноя вярнуўся ў Нью-Ёрк. Дзяцей выхоўвала жонка з бацькамі ў Пасаіку.

З 1953 годзе, калі стала вядома пра забойствы ў СССР яўрэйскіх паэтаў[ru], Кац канчаткова парваў з левымі і пачаў выдаваць уласны літаратурны часопіс «Бітэр-рут».

У 1972 годзе намінаваны на Пулітцэраўскую прэмію.

Творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

Першы зборнік — «Тры сястры» (1932), за публікацыі якога без згоды ён быў выключаны з «Пралетпэну» (па-англійску: Proletpen — пралетарскае пяро). Затым былі кнігі вершаў «Мястэчка палае» (1938), «Адказ маёй бабулі Баданы» (1939) і іншыя. Пісаў на ідыш і англійскай мове.

Агулам выдаў 18 зборнікаў паэзіі. Перакладзены на беларускую, грэчаскую, італьянскую, іўрыт, французскую, японскую і іншыя мовы.

Беларускія пераклады

[правіць | правіць зыходнік]

Паасобныя вершы ў перакладзе англійскай Таццяны Галідэй апублікаваны ў Запісах БІНіМ № 27 за 2004 год[3].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 25 сакавіка 2017.
  3. ↑ Запісы 27 . Беларуская Інтэрнэт-Бібліятэка Kamunikat.org. Праверана 28 кастрычніка 2023.. — С. 397—408; асобная частковая электронная перапублікацыя.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]