МіГ-29 (руск.: МиГ-29) (НАТА — Fulcrum) — шматмэтавы савецкі знішчальнік чацвёртага пакалення. Быў асноўным шматмэтавым знішчальнікам краін Варшаўскага дагавору і СССР на працягу 80-х гг. XX ст. Цяпер знаходзіцца на ўзбраенні многіх краін свету, у тым ліку і Беларусі.
Першыя напрацоўкі па праекце лёгкага франтавога знішчальніка новага пакалення былі пачаты ў СССР у канцы 60-х гадоў XX стагоддзя. У 1969 годзе быў аб'яўлены конкурс на распрацоўку такога самалёта. У ім узялі ўдзел канструктарскія бюро Сухога і Якаўлева, таксама Мікаяна і Гурэвіча. Пераможцам было прызнана ДКБ «МіГ». Першы палёт прататыпа быў ажыццёўлены 6 кастрычніка 1977, а серыйная вытворчасць пачалася ў 1982 годзе на базе маскоўскага заводу № 30 («Сцяг працы»).
У жніўні 1983 першыя серыйныя МіГ-29 пачалі паступаць у ВПС СССР. З пачатку 1985 першыя два авіяпалка на МіГ-29 дасягнулі аператыўнай гатоўнасці. У 1988 МіГ-29 быў упершыню прадстаўлены на міжнародным авіясалоне ў Фарнборо. Гэты тып знішчальнікаў актыўна пастаўляўся на экспарт у мноства краін. Было распрацавана і выпушчана мноства розных мадыфікацый, уключаючы палубныя знішчальнікі МіГ-29К. Усяго да 1991 было выраблена каля 800 МіГ-29.
МіГ-29 (выраб 9-12) — франтавы знішчальнік, першая серыйная мадыфікацыя МіГ-29.
МіГ-29 (9-12А) — экспартная мадыфікацыя 9-12, пастаўляліся ў краіны Варшаўскага дагавору і ў іншыя краіны, у экспартную мадэль ўнесены змены ў РЛПК-29.
МіГ-29 (9-13) — франтавы знішчальнік. Адрозніваецца ад мадыфікацыі 9-12 наяўнасцю ўбудаванай станцыі РЭБ «Гардэнія», магчымасцю падвескі двух падкрылавых ППБ і ў павялічанай масе баявой нагрузкі.
МіГ-29С (9-13С) — далейшае развіццё мадыфікацыі 9-13, у наменклатуру ўзбраення ўключана ракета Р-77 (РВВ-АЕ), у РЛС з'явіўся рэжым адначасовай атакі двух паветраных цэляў.
МіГ-29СД — шматмэтавы знішчальнік.
МіГ-29СМ
МіГ-29СМТ (9-17) — аднамесны, мадэрнізаваны варыянт знішчальніка МіГ-29СМ.
МіГ-29УБТ (9-52) — канструкцыя блізкая да МіГ-29СМТ, але ўсё ж ёсць мадыфікацыі вучэбна-баявога самалёта МіГ-29УБ.
МіГ-29М (9-15) — шматмэтавы знішчальнік, у параўнанні з раннімі мадыфікацыямі МіГ-29 у канструкцыю і склад БРЭО унесены значныя змены, пашырана наменклатура ўзбраення.
МіГ-29М2 — двухмесны шматмэтавы знішчальнік
МіГ-29ОВТ — знішчальнік са зменным вектарам цягі, створаны на базе знішчальніка МіГ-29М.
МіГ-35 — глыбокая мадэрнізацыя МіГ-29М (МіГ-33).
МіГ-29МУ1 — украінская мадэрнізацыя МіГ-29. На 20% павялічаны далёкасць выяўлення паветраных цэляў (да 100 км у пярэдняй паўсферы і да 45 км - у задняй). Яго ўдасканаленыя ракеты Р-27ЕР1 і Р-27ЕТ1, якія выпускаюцца Украінскай Дзяржаўнай кампаніяй «Арцём», маюць далёкасць пуску да 95 км. У блізкім манеўраным баі ён зможа паражаць цэлі ракетамі новага пакалення «Грань».
Яшчэ ў 2009 годзе Міністэрства абароны Расіі прызнала, што каля 200 з 300 знішчальнікаў МіГ-29, якія знаходзяцца на ўзбраенні ВПС Расіі - не могуць падняцца ў паветра з-за карозіі хваставога апярэння. Пазней камісія ВПС устанавіла, што карозія хваставога апярэння ўразіла не менш за 80% усіх МіГ-29.[8]
7 жніўня 2014 г. МіГ-29 быў збіты з дапамогай меркавана расійскіх ЗРК ля Енакіева.
17 жніўні 2014 МіГ-29 быў збіты ў Луганскай вобласці ў ходзе АТА пры вяртанні з баявога вылету. Пілот паспяхова катапультаваўся і быў дастаўлены ў тыл.
11 лістапада 2014 МіГ-29 61-й знішчальнай авіяцыйнай базы ВПС і войскаў СПА разбіўся ў Брэсцкай вобласці Беларусі.
3 ліпеня 2015 - МіГ-29 расійскіх ВПС разбіўся падчас трэніравальнага палёту ў раёне станіцы Кушчаўская (Краснадарскі край). Пілоту, які кіраваў самалётам, удалося паспяхова катапультавацца. Паводле папярэдняй інфармацыі, інцыдэнт адбыўся з-за тэхнічнай няспраўнасці самалёта[9].
↑Frawley G. The International Directory of Military Aircraft 2002/03: The thoroughly revised fourth edition of the only biennial directoy of the world's military aircraft. Features over 320 individual aircraft types currently in service or under development and a fleet inventory of the world's air arms, plus significant UAVs and aircraft carriers. — Aerospace Publications, 2002. — ISBN 978-1-875671-55-7
Суветны рэестр вайсковых самалётаў, Студзень 2011.(англ.)«World Military Aircraft Inventory». 2011 Aerospace: Aviation Week and Space Technology, January 2011.