Навум Натанавіч Мейман

Навум Натанавіч Мейман
Дата нараджэння 12 мая 1912(1912-05-12)
Месца нараджэння
Дата смерці 31 сакавіка 2001(2001-03-31) (88 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Жонка Іна Ільінічна Кітроская-Мейман[d]
Род дзейнасці матэматык, фізік, праваабаронца
Навуковая сфера фізіка
Месца працы
Навуковая ступень доктар фізіка-матэматычных навук (1937)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Мікалай Рыгоравіч Чабатароў[d]
Узнагароды
Сталінская прэмія

Навум Натанавіч Мейман (12 мая 1912, Базар[1] Оўруцкага павета Валынскай губерні Расійская імперыя — 31 сакавіка 2001, Тэль-Авіў, Ізраіль) — савецкі матэматык, фізік, актывіст яўрэйскага руху. Быў абраны ганаровым прафесарам Тэль-Авіўскага ўніверсітэта.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

У 1932 годзе скончыў вучобу ў Казанскім універсітэце. У 26 гадоў абараніў доктарскую дысертацыю па матэматыцы. Вучань Мікалая Чабатарова.

Пасля Вялікай Айчыннай вайны працаваў у Маскве. Займаўся фізічнымі праблемамі ў Інстытуце фізічных праблем (да 1948 г.), а затым — у Інстытуце тэарэтычнай і эксперыментальнай фізікі АН СССР.

У 1953 годзе стаў лаўрэатам Сталінскай прэміі па тэарэтычнай фізіцы «за разлікова-тэарэтычныя работы па вырабе РДС-6с і РДС-5». Унёс уклад у матэматычную распрацоўку ядзернай зброі.[1]

У 1968 годзе Мейман прыняў удзел у петыцыйнай кампаніі па справе Аляксандра Гінзбурга, Юрыя Галанскова і іншых. Пасля падпісання «ліста 99» у абарону Ясеніна-Вольпіна быў звольнены з работы.

У 1971 годзе выйшаў на пенсію, пасля чаго падаў дакументы на рэпатрыяцыю ў Ізраіль. У 1975 годзе Мейману было адмоўлена «з прычыны сакрэтнасці». З гэтага часу Навум Мейман — актыўны ўдзельнік яўрэйскага эміграцыйнага руха. Удзельнічаў у дэманстрацыях, у снежні 1976 года быў кіраўніком семінара, які быў прысвечаны стану і перспектывам яўрэйскай культуры ў СССР.

У 1977 годзе стаў членам Маскоўскай хельсінкскай групы (МХГ). Па ініцыятыве Меймана ў 1979 годзе была падрыхтавана справаздача «Дыскрымінацыя яўрэяў пры паступленні ва ўніверсітэты».

За праваабарончую дзейнасць яго неаднаразова арыштоўвалі.

У 1988 годзе пакінуў Савецкі Саюз[2], жыў у Ізраілі, дзе быў абраны ганаровым прафесарам Тэль-Авіўскага ўніверсітэта.

Памёр у 2001.

Зноскі

  1. ↑ а б Д. В. Аносов, В. Л. Гинзбург, А. Б. Жижченко, М. И. Монастырский, С. П. Новиков, Я. Г. Синай, М. А. Соловьев, “Наум Натанович Мейман (некролог)”, УМН, 57:2(344) (2002), 179–184; Russian Math. Surveys, 57:2 (2002), 399–405. www.mathnet.ru. Праверана 2 красавіка 2024.
  2. ↑ Знiчкi Айчыны. www.sb.by.