Нагалаватка

Нагалаватка
Jurinea mollis
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Астракветныя Сямейства:  Астравыя Падсямейства:  Carduoideae Трыба:  Cardueae Падтрыба:  Carduinae Род:  Нагалаватка
Міжнародная навуковая назва
Jurinea Cass. (1821)
Тыпавы від
Jurinea alata (Desf.) Cass.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   41593 EOL   1327354 GRIN   g:6230 IPNI   9554-1

Нагалаватка^[1] (Jurinēa) — род раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).

Таксанамічную назву род атрымаў у гонар швейцарскага прафесара медыцыны і прыродазнаўца Луі Журына^[de].

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя травяністыя расліны ці паўкусты. Лісце простае, суцэльнае, перыстарассечанае або перыстараздзельнае.

Кошыкі шматкветкавыя, рэдка малакветкавыя, гамагамныя, адзінкавыя або сабраны ў агульныя шчыткападобныя або шчыткападобна-мяцёлкавыя суквецці. Абгортка чашападобная, яйкападобная, зваротна-паўшарападобная, шарападобная, кубкавая або цыліндрычная, 3,5—40 мм у дыяметры; лісточкі травяністыя або скурыста-травяністыя, павуціністыя або голыя, чарапіцавыя або радзей роўнадоўгія. Кветаложа плоскае.

Кветкі трубчастыя, абодваполыя, гермафрадытныя, пладучыя. Вяночак бледна-ружовы, крэмавы, ружовы, пурпуровы або цёмна-пурпуровы, правільна ці ледзь коса пяцінадрэзаны, да аснавання звужаны, звычайна залозісты, не апушаны. Ніткі тычынак свабодныя, голыя; пылавікі голыя, злітаваныя, ля аснавання дзідападобныя, са шчацінкападобнымі прыдаткамі ля аснавання; надсувязнікі вузкадзідападобныя. Лычык двухрассечаны, ля аснавання з пучком кароткіх шчацінак, галіны лычыка дугападобна разбежныя; слупок голы.

Плод — зваротнапірамідальная або прадаўгаватая сямянка, чатырохгранная або сціснутая; чубок шматрадны, са шчацінкамі рознай даўжыні.

Распаўсюджанне

Віды роду сустракаюцца ў Паўднёвай, Цэнтральнай і Усходняй Еўропе, ва Усходняй Сібіры, у Пярэдняй, Сярэдняй і Цэнтральнай Азіі.

Таксанамія

Сінонімы

• Aegopordon Boiss. (1846)
• Derderia Jaub. & Spach (1843)
• Microlonchoides P.Candargy (1897)
• Outreya Jaub. & Spach (1842)
• Stechmannia DC. (1838)
• Tulakenia Raf. (1838)

Віды

Род змяшчае больш за 200 відаў, некаторыя з іх:

• Jurinea akinfievii
• Jurinea alata
• Jurinea albicaulis
• Jurinea arachnoidea — Нагалаватка павуціністая
• Jurinea bellidioides
• Jurinea brachypappa
• Jurinea calcarea
• Jurinea coronopifolia
• Jurinea cretacea
• Jurinea creticola
• Jurinea cyanoides — Нагалаватка васількападобная
• Jurinea ewersmannii
• Jurinea galushkoi
• Jurinea iljinii
• Jurinea kirghisorum
• Jurinea ledebourii
• Jurinea longifolia
• Jurinea michelsonii
• Jurinea mollissima
• Jurinea moschus
• Jurinea multiflora
• Jurinea polyclonos
• Jurinea salicifolia
• Jurinea sosnowskyi
• Jurinea stoechadifolia
• Jurinea tenuiloba
• Jurinea woronowii

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 70. — 160 с. — 2 350 экз.

Літаратура

• Нагалаватка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11). — С. 114.
• Ильин М. М. Род 1584. Наголоватка — Jurinea Cass. // Флора СССР : в 30 т. / начато при рук. и под гл. ред. В. Л. Комарова. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1962. — Т. 27 / ред. тома Б. К. Шишкин, Е. Г. Бобров. — С. 538—704. — 653 с.
• Чернева О. В. Род Наголоватка — Jurinea Cass. // Флора европейской части СССР / Отв. ред. и ред. тома Н. Н. Цвелёв. — Л.: Наука, 1994. — Т. VII. — С. 221—229. — 317 с. — 920 экз.

Спасылкі

• Наголоватка: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.) (Праверана 1 жніўня 2014)