Нанцільда

Нанцільда (Нантэхільда)
лац.: Nanthildis ці Nantechildis
Хлодвіг II і яго маці Нанцільда.
Хлодвіг II і яго маці Нанцільда.
каралева франкаў
629 — 19 студзеня 639
Папярэднік Гаматруда
Пераемнік Рагнетруда
Нараджэнне каля 610[1]
  • невядома
Смерць 642[1]
Месца пахавання
Муж Дагаберт I[1]
Дзеці Хлодвіг II[2]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нанцільда (ці Нантэхільда; лац.: Nanthildis ці Nantechildis; каля 610 — 642, Ландры, Бургундыя) — другая жонка караля франкаў Дагаберта I, сына Хлотара II і Бертэтруды.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нанцільда была саксонскага паходжання[3] і нарадзілася прыблізна ў 610 годзе. Пра тое, кім былі яе бацькі, гістарычныя крыніцы нічога не паведамляюць, але дакладна вядома, што яна была сястрой Ландэгізеля, буйнога землеўладальніка з Лімузена[4].

У 626 годзе Дагаберт I, на той момант толькі кароль Аўстразіі, заключыў на віле Рэоль (Reuilly) шлюб з Гаматрудай, сястрой сваёй мачахі Сіхільды, трэцяй жонкі Хлотара II. Аднак яна не дала яму нашчадства[5], і ў 629 годзе кароль, пакінуўшы яе на той жа віле Рэоль, ажаніўся з дзяўчынай па імі Нанцільда, якая да гэтага была камердынершай у свіце былой каралевы[6]. «Lexikon des Mittelalters» называе яе дзяўчынай з ліку абслуговага персанала («ein Mädchen aus dem Dienstpersonal»).

У тым жа годзе, здзяйсняючы каралеўскі аб’езд Аквітаніі, Дагаберт «узяў у свой ложак» дзяўчыну па імі Рагнетруда, і яна праз год нарадзіла сына, якога назвалі Сігібертам[7]. Сама ж Нанцільда ў 633 годзе таксама нарадзіла каралю спадчынніка, якога назвалі Хлодвігам[8]. Пазней ён стаў спадчыннікам прастола Нейстрыі і Бургундыі, а яго адзінакроўны брат Сігіберт кіраваў у Аўстразіі[9]. Аднак Дагаберт быў вельмі шчадралюбным, і, быўшы ў шлюбе з Нанцільдай, заключыў шлюб яшчэ з дзвюма жанчынамі, Вулфегундай і Берхільдай. Да таго ж, ён атачыў сябе поўнымі распуснікамі і незлічонымі палюбоўніцамі, імёны якіх няма сэнсу пералічваць, таму што іх было вельмі шмат[10].

У апошнія дні 638 года Дагаберт захварэў і загадаў перавезці сябе ў абацтва Сен-Дэні, дзе сканаў 19 студзеня 639 года і там жа быў пахаваны. Ужо быўшы на божай пасцелі, кароль прызначыў свайго вернага нейстрыйскага маярдома Эга рэгентам пры малалетнім Хлодвігу, якому было ўсяго 6 гадоў, і даручыў яму абараняць каралеву Нанцільду, якая таксама стала апекуном свайго сына[11].

Эга быў праціўнікам уплывовай бургундскай арыстакратыі, якая ўзначальваецца Фаронам, біскупам горада Мо. Ён справядліва кіраваў палацам і каралеўствам разам з Нанцільдай на працягу трох гадоў, але ў 641 ці 642 годзе памёр у Клішы[12]. Пасля яго смерці маярдомам Нейстрыі быў прызначаны Эрхінаальд.

У Бургундыі ж у той час сталі ўзнікаць сапраўдныя аўтаномныя дзяржавы, а патрыцый Вілебад, які быў адным з правадыроў самастойнай бургундскай войска, якога ў свой час Дагаберт пасылаў у Гасконь, выкраіў сабе цэлае княства паміж Ліёнам і Валансам. Для памяншэння аўтаноміі Бургундыі ў адносінах да кароны, Нанцільда выдала сваю пляменніцу Рагнаберту замуж за франка Флаахада, затым, падчас асамблеі 642 года ў Арлеане, схіліла біскупаў і ўсіх знатных да яго абрання маярдомам каралеўства Бургундыя і, нарэшце, зацвердзіла таго на гэтай пасадзе. Флаахад паспяшаўся запэўніць знатных людзей Бургундыі ў тым, што будзе паважаць і абараняць іх маёмасць і прывілеі, але Вілебад стаў на чале мясцовай партыі, варожай франку, пасля чаго паміж імі ўспыхнула адчайная барацьба[13][14].

У 642 годзе ў Ландры памерла каралева Нанцільда, а яе цела было перавезена ў базіліку Сен-Дэні. У верасні таго ж года Хлодвіг, разам з Эрхінаальдам і Флаахадам, якія падтрымлівалі сяброўскія адносіны, адправіўся ў Ацён. Тут кароль загадаў патрыцыю Вілебаду прыбыць да яго, але той, западозрыўшы, што там яго збіраюцца забіць, сабраў вялікае войска і адправіўся туды ў яго суправаджэнні. Там паміж дзвюма варагуючымі групоўкамі адбылася сапраўдная бітва, у якой пала шмат, як франкаў, так і бургундаў. Быў забіты і сам Вілебад. Флаахад жа на наступную раніцу пакінуў Ацён і рушыў у Шалон, дзе ён захварэў на ліхаманку і памёр праз 11 дзён пасля смерці Вілебада[14][15].

Сярэдневяковыя храністы лічылі дзецьмі караля Дагаберта і Нанцільды таксама Рэгінтруду, Ірміну і Адэль[4], але сучасныя гісторыкі не падтрымліваюць такой ідэнтыфікацыі.

Зноскі

  1. ↑ а б в Settipani C. La Préhistoire des Capétiens: Première partie : Mérovingiens, Carolingiens et Robertiens — Villeneuve-d'Ascq: 1993. — P. 102. — ISBN 978-2-9501509-3-6
  2. ↑ Settipani C. La Préhistoire des Capétiens: Première partie : Mérovingiens, Carolingiens et Robertiens — Villeneuve-d'Ascq: 1993. — P. 110–112. — ISBN 978-2-9501509-3-6
  3. ↑ Кніга гісторыі франкаў, 42.
  4. ↑ а б Franks, merovingian kings
  5. ↑ Магчыма з-за таго, што Гаматруда была бясплоднай.
  6. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 58.
  7. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 59.
  8. ↑ Albrecht. Chlodwig II. // Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 4. — Leipzig: Duncker & Humblot, 1876. — S. 129—130. (ням.)
  9. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 76.
  10. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 60.
  11. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 79.
  12. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 80.
  13. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 89.
  14. ↑ а б Хронікі доўгавалосых каралёў
  15. ↑ Фредегар. Хроника, кн. IV, 90.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]