Пентэсілея

Асноўны артыкул: Старажытнагрэчаская міфалогія

Ахіл працінае мячом Пентэсілею, чырвонафігурны кілік, 470—460 гг. да н.э., антычны збор, Мюнхен

Пентэсілея (Пенфесілея, стар.-грэч.: Πενθεσίλεια) — у старажытнагрэчаскай міфалогіі^[1] дачка Арэса і Атрэры^[2], царыца^[3] амазонак^[4].

Неўзабаве пасля смерці Гектара яна явілася на дапамогу Прыяму, пасля таго як выпадкова забіла Іпаліту, і была ачышчана Прыямам. У баі яна забіла шмат каго, у тым ліку Махаона, але была забіта Ахілам^[5]. Паводле апісання Квінта Смірнскага, у баі яна забіла 7 грэкаў, у тым ліку Падарка^[6]. Забіта Ахілам, траянцы хаваюць яе^[7].

За здзекаванне над памерлай Тэрсіт паплаціўся смерцю ад рукі Ахіла, які аплакваў заўчасную смерць адважнай прыгажуні, закахаўшыся ў яе пасля смерці^[8]. Пазнейшыя паданні развілі матыў эратычных адносін Ахіла і Пенфесілеі; ад шлюбу іх, паводле падання, нарадзіўся сын Каістр. Подзвігі Пенфесілеі пад Трояй былі апеты Арктынам у эпічнай паэме «Эфіяпіда».

Пенфесілея была намалявана ў Аідзе на карціне Палігната ў Дэльфах: Парыс пляскае ў ладкі і кліча яе, а яна глядзіць на яго пагардліва^[9].

Вобраз Пентэсілеі быў выкарыстаны пісьменнікам Генрыхам фон Клейстам у аднайменнай драме «Пентэсілея». Па яго кнізе былі напісаны музычныя творы, такія як сімфанічная паэма «Пентэсілея» Хуга Вольфа і аднайменная опера Отмара Шока.

У гонар Пентэсілеі названы астэроід (271) Пентэсілея, адкрыты ў 1887 годзе.

Крыніцы

1. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.300, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.44
2. Арктын. Эфіяпіда, фр.1 Бернабэ; Гігін. Міфы 112
3. Нон. Дзеянні Дыяніса XXXV 27
4. Гігін. Міфы 163
5. Псеўда-Апаладор. Міфалагічная бібліятэка Э V 1-2
6. Квінт Смірнскі. Пасля Гамера I 301—305, 317—326
7. Арктын. Эфіяпіда, сінопсіс; Квінт Смірнскі. Пасля Гамера I 831—857
8. Праперцый. Элегіі III 11, 13-16
9. Паўсаній. Апісанне Элады X 31, 8

Спасылкі

Пры напісанні артыкула выкарыстаны матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Эфрона (1890—1907).