Першы ліст Пятра

Першы ліст апостала Пятра
Апостал Пётр пэндзля Мазачыа
Раздзел:	Новы Запавет
Вікікрыніцы:	Пе́ршае саборнае пасланьне сьвятога Апостала Пётры Тэкст на Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Першы ліст апостала Пятра, Першы Сабо́рны ліст Свято́га Апо́стала Пятра́^[1], Першае Сабо́рнае Пасла́нне свято́га Апо́стала Пятра́^[2], 1-ы ліст Пётры^[3], Пе́ршае пасла́ньне Пятра́^[4] — адзін з лістоў апостала Пятра, які ўваходзіць у спіс кніг Новага Запавету. Змяшчаецца пасля ліста Якава перад другім лістом апостала Пятра.

Адрасат

У першым вершы аўтар звяртаецца да «прышэльцаў» — так у старадаўнія часы называлі яўрэяў, якія жылі у Дыяспары. Хутчэй за ўсё, апостал звяртаецца да хрысціян, у якіх няма зямной айчыны, большая частка якіх была з былых язычнікаў і якія жылі ў правінцыях Малой Азіі.

Аўтарства і асаблівасці ліста

Ліст напісаны Пятром, самым блізкім паслядоўнікам Ісуса Хрыста. Ліст напісаны на вельмі добрай грэчаскай мове. Вядома, што, знаходзячыся ў Рыме, Пётр выкарыстоўваў паслугі перакладчыка. Магчыма, у напісанні яму дапамагаў яго паплечнік Сільван.

Мэта напісання ліста

Абсалютная большасць хрысціян жыла ў варожым асяродзі і таму ўвесь час падвяргалася пераследванням і нападкам з боку суседзяў, былых сяброў, родных і гарадской беднаты. Таму апостал накіроўвае да вернікаў ліст натхнення, расповяд пра надзею, якая іх чакае на нябёсах. Ліст павінен прынесці вернікам мужнасць і дапамагчы ва ўзрастанні ў веры. Адначасова Петр звяртаецца і да біскупаў цэркваў, заклікаючы клапаціцца пра ўвераны ім Божы статак, тым самым ставячы за мэту падтрымаць арганізацыйную структуру маладой царквы.

Змест ліста

Апостал хоча паказаць сваім чытачам, як яны могуць пражыць хрысціянскім жыццём у варожых адставінах. Таму гэты ліст можна назваць лістом пра пакуты, але, у той жа час, ён і ліст пра хрысціянскую надзею. Паколькі пакуты звязаны з іспытам сапраўднасці веры, то хрысціяне павінны радавацца пакутам, паколькі яны судзейнічаюць у пакутах Хрыста на Галгофе. Але не кожным пакутам трэба радавацца: толькі тады, калі вернікі падвяргаюцца ганенням незаслужана, яны пакутуюць за Хрыста. Калі вернікі сталіся сапраўднымі хрысціянамі, то яны павінны жыць свята і годна, каб у іх жыцці праслаўляўся Пан і Хрыстос. Святасць хрысціян праяўляецца ў перайманні Хрысту, у цярпенні, у няўхільным выкананні правіл маральнасці, у добрых адносінах да ўсіх: не толькі да братоў, але і да ўсіх людзей, у тым ліку і ворагаў. Таксама важныя ўзаемаадносіны ў сям’і, паміж рабамі і панамі.

Пётр засцерагае старшынь суполак аб небяспецы ганарлівасці і жадання заўсёды быць першымі, таму што Божы Суд распачнецца з Божага народу і будзе больш жорсткім да кіраўнікоў, таму што на іх узведзены абавязак наглядаць за Божым статкам. Таму святары павінны быць прыкладам як у служэнні, так і ў жыцці.

Час і месца напісання ліста

Лічыцца, што ліст быў напісаны напярэдадні ганенняў Нерона, прыкладна ў 62-64 гг. н.э. Месцам напісання лічыцца Рым, таму што ў канцы ліста апостал перадае прывітанне з Вавілону, а менавіта так першыя хрысціяне называлі сталіцу Рымскай імперыі.

Структура ліста

Ліст падзелены на 5 раздзелаў. Ён пачынаецца з традыцыйнага прывітання і ўдзячнай малітвы да Бога. Потым аўтар звяртаецца да тэмы Выратавання і неабходнасці святога жыцця, павольна пераходзячы да тэмы пакутаў. Асаблівую ўвагу Пётр звяртае на практычнае жыццё вернікаў, пра іх абавязкі перад грамадствам, дзяржавай і Царквой. Тэма пакут праходзіць праз увесь ліст: у мінулым вернікі ўжо спазналі ганенні, але ў будучыні іх чакаюць новыя выпрабаванні. Таму яны павінны быць пільнымі, бо набліжаецца Божы Суд, калі кожны атрымае згодна таму, што ён рабіў. Ліст скончваецца парадамі да старшынь ды моладзі, а таксама прывітаннямі.

Сціслы план ліста

• Прывітанне (1:1-2)
• Выратаванне вернікаў(1:3-12)
• Заклік да святасці (1:13-2:10)
• Жыццё ў свеце і непазбежнасць пакут (2:11-4:19)
• Настаўленні старшыням і моладзі(5:1-11)
• Завяршэнне ліста (5:12-14)

Пераклады

• Першае пасланьне Пятра ў перакладзе Васіля Сёмухі
• Першае Саборнае Пасланне святога Апостала Пятра ў перакладзе Біблейскай камісіі Беларускай праваслаўнай царквы
• Першае пасланне святога Пятра Секцыі па перакладзе літургічных тэкстаў і афіцыйных дакументаў Касцёла Камісіі Божага Культу і Дысцыпліны Сакрамэнтаў пры Канферэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі
• Першае паўсюднае пасланьне апостала Пятра ў перакладзе Антонія Бокуна
• Першы суборны ліст сьвятога Пётры апостала Архівавана 2 чэрвеня 2021. ў перакладзе Яна Станкевіча
• Першае саборнае пасланьне сьв. апостала Пётры Архівавана 2 чэрвеня 2021. ў перакладзе Лукаша Дзекуць-Малея і Антона Луцкевіча
• Першы ліст сьв. ап. Пятра Архівавана 2 чэрвеня 2021. ў перакладзе Уладзіслава Чарняўскага
• 1 ліст Пятра ў перакладзе П. С. Татарыновіча
• Першы Сабо́рны ліст Свято́га Апо́стала Пятра́ ў перакладзе А. К. Клышкі
• 1-ы ліст Пётры ў перакладзе Біблейскага таварыства ў Рэспубліцы Беларусь
• Першае саборнае Пасланьне Пётры ў перакладзе Э. К. Сабілы, С. А. Малахава

Зноскі

1. Анатоль Клышка. Новы Запавет. — Мінск: Пазітыў-цэнтр, 2014. — 610 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-985-6983-42-2.
2. Новы Запавет Госпада нашага Іісуса Хрыста. — Мінск: Прыход Свята-Петра-Паўлаўскага сабора: Медыял, 2017. — 544 с. — ISBN 978-985-6594-63-5 ISBN 978-985-6914-45-7.
3. Біблія кананічная. Кнігі Святога Пісання Старога і Новага Запаветаў. — Мінск: Біблейскае таварыства ў Рэспубліцы Беларусь, 2017. — 928+336 с. — 1 500 экз. — ISBN 978-985-6183-14-3.
4. Васіль Сёмуха. Біблія. Кнігі Сьвятога Пісаньня Старога і Новага Запавету. Кананічныя. У беларускім перакладзе. — DUNCANVILLE, USA: WORLD WIDE PRINTING, 2002. — 1538 с. — 10 000 экз. — ISBN 1-58712-085-2.

Літаратура

• Жан Кальвин. Толкование на 1-е Петра, 1-е Иоанна, 1-е и 2-е послание к Фессалоникийцам. Мн., 2011.
• Толковый Апостол. Соборные послания, изъясненные Епископом Михаилом. - М.: Правило веры, 2009. - 769 с. ISBN 978-5-94759-099-9
• Эдмунд П. Клоуни. Первое послание Петра. - М.: ХЦ «МИРТ», 2001. - 239 с. ISBN 5-88869-106-2
• Мэтью Генри. Толкование на книги Нового Завета. Том 5: Послания от Иакова — Коринфянам. 1999. 406 с.