Петэр Апіян

Петэр Апіян
Петэр Апіян
	лац.: Petrus Apianus
нямецкі механік і астраном
Імя пры нараджэнні	ням.: Peter Bienewitz
Род дзейнасці	матэматык, астраном, картограф, выкладчык універсітэта, касмограф, выдавец, географ, друкар, рэдактар
Дата нараджэння	16 красавіка 1495
Месца нараджэння	Лайсніг[d], Курфюрства Саксонія;
Дата смерці	21 красавіка 1552 (57 гадоў)
Месца смерці	Інгальштат, Герцагства Баварыя;
Грамадзянства	Курфюрства Саксонія;
Дзеці	Philipp Apian[d]
Месца працы	Інгальштацкі ўніверсітэт[d];
Альма-матар	Лейпцыгскі ўніверсітэт (1519); Венскі ўніверсітэт (1521);
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Петэр Апіян (Петэр Біневіц ці Беневіц^[2], лац.: Petrus Apianus) — нямецкі механік і астраном; нарадзіўся 16 красавіка 1495 года каля горада Лейсніга ў Саксоніі, з 1523 года быў прафесарам матэматыкі ў Інгальштаце, дзе ён і памёр 21 красавіка 1552 года.

Самае вядомае з яго сачыненняў — перакладзеная на некалькі моў «Cosmographia» (Ландсгут 1524, Антверпен 1529, і іншыя выданні). У гэтым сачыненні Апіян прапануе для вызначэння геаграфічных даўгот вымяраць адлегласць паміж Месяцам і нерухомымі зоркамі і ўпершыню паказвае, што хвасты камет звернутыя ў бок, процілеглы Сонцу. Акрамя таго, яго пяру належыць раскошна выдадзеная кніга «Astronomicum Caesareum» (Інгальштат, 1540, з гравюрамі) і «Inscriptiones sacrosanctae vetustatis» (Інгальштат, 1534, з гравюрамі). Апіян вынайшаў і палепшыў шматлікія матэматычныя і астранамічныя прыборы і некаторыя з іх апісаў.

У яго гонар адзін з месяцавых кратараў у 1935 г. названы кратарам Апіян^[3].

Сачыненні

Astronomicum Caesareum, 1540.
Elektronische Facsimile-Editionen der Buchsammlung der Universitätssternwarte Wien: Astronomicum Caesareum 1540

Ням. пераклад, рукапіс XVI стагоддзя са збору Die Heidelberger «Bibliotheca Palatina»
Cosmographia, 1533.
Факсіміле экз. са збору «Posner Memorial Collection»

La cosmographia de Pedro Apiano, corregida y anadida por Gemma Frisio, Antwerpen 1575, Digitalisat Архівавана 7 мая 2008.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ Апиан, Петр // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
↑ Морфологический каталог кратеров Луны. / Ж. Ф. Родионова, А. А. Карлов, Т. П. Скобелева и др. Под общей редакцией В. В. Шевченко. — М.: Изд-во МГУ, 1987. — 173 с. Архівавана 26 ліпеня 2014.

Літаратура

Куприенко С.А. Источники XVI-XVII веков по истории инков: хроники, документы, письма (руск.) / Под ред. С.А. Куприенко.. — К.: Видавець Купрієнко С.А., 2013. — 418 с. — ISBN 978-617-7085-03-3.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Петэр Апіян
Апиан Петр // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Апиан // Энциклопедический лексикон. Санкт-Петербург: тип. А. Плюшара, 1835—1841.

[_fe609f7741bd7ca6-1] а ^б ^в MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[2] Апиан, Петр // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

[3] Морфологический каталог кратеров Луны. / Ж. Ф. Родионова, А. А. Карлов, Т. П. Скобелева и др. Под общей редакцией В. В. Шевченко. — М.: Изд-во МГУ, 1987. — 173 с. Архівавана 26 ліпеня 2014.

[1]

[2]

[3]