Плюшчай

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Плюшчай (значэнні).

Плюшчай
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Аднадольныя Парадак:  Метлюжкакветныя Сямейства:  Рагозавыя Род:  Плюшчай
Міжнародная навуковая назва
Sparganium L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   42312 NCBI   4729 EOL   32643 GRIN   g:11324 IPNI   76571-3 FW   55259

Плюшча́й^[1][2] (Spargánium) — род кветкавых раслін сямейства Рагозавыя (Typhaceae).

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя травяністыя карэнішчавыя расліны. Сцябло прамастойнае аоб плывучае. Лісце вузкае, лінейнае. Кветкі дробныя, аднаполыя, у шчыльных галоўках. Плод — касцянка з сухім губчатым каляплоднікам.

Ёсць формы, якія растуць толькі ў прыбярэжнай зоне вадаёмаў, а таксама водныя, з доўгімі плывучымі сцябламі і лісцем.

Распаўсюджанне і экалогія

Род Плюшчай налічвае, па розных дадзеных, ад 7 да 27 відаў шматлетнікаў вільготных месцаў пасялення. Плюшчаі распаўсюджаныя багата ў стаячых і павольна цякучыя водах, па берагах рэк, азёр, вадасховішчаў ва ўмераных і субарктычных абласцях Паўночнага паўшар’я, нешматлікія — у Аўстраліі і Новай Зеландыі.

Плюшчай прамы (Sparganium erectum). Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Найбольш распаўсюджаныя плюшчай прамы (Sparganium erectum) і плюшчай просты (Sparganium emersum).

У Беларусі — 7 відаў.

Віды

Паводле базы даных The Plant List, род уключае 27 відаў^[3]:

• Sparganium americanum Nutt.
• Sparganium androcladum (Engelm.) Morong
• Sparganium angustifolium Michx.
• Sparganium confertum Y.D.Chen
• Sparganium emersum Rehmann — Плюшчай просты, ці Плюшчай ўсплыўшы
• Sparganium × englerianum Graebn.
• Sparganium erectum L. typus — Плюшчай прамы
• Sparganium eurycarpum Engelm.
• Sparganium fallax Graebn.
• Sparganium fluctuans (Engelm.) B.L.Rob.
• Sparganium glomeratum (Laest. ex Beurl.) Beurl. — Плюшчай скучаны
• Sparganium gramineum Georgi — Плюшчай Фрыса, ці Плюшчай злакападобны
• Sparganium hyperboreum Laest. ex Beurl.
• Sparganium japonicum Rothert
• Sparganium kawakamii H.Hara
• Sparganium limosum Y.D.Chen
• Sparganium × longifolium Turcz. ex Ledeb.
• Sparganium natans L. — Плюшчай маленькі
• Sparganium × oligocarpon Ångstr.
• Sparganium polyedrum Asch. & Graebn.
• Sparganium probatovae Tzvelev
• Sparganium rothertii Tzvelev
• Sparganium × speirocephalum Neuman
• Sparganium × splendens Meinsh.
• Sparganium stoloniferum (Buch.-Ham. ex Graebn.) Buch.-Ham. ex Juz.
• Sparganium subglobosum Morong
• Sparganium yunnanense Y.D.Chen

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 125. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Напісанне Плюшчай у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т. 12. Мн., 2001, С. 439.
3. Sparganium (англ.)(недаступная спасылка). The Plant List. Version 1.1. (2 лютага 2013). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2017. Праверана 11 жніўня 2016.

Літаратура

• Казлоўская Н. В. Плюшчай // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 229.

Спасылкі

• Ежеголовник — род Sparganium: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Sparganium Архівавана 6 верасня 2017. (англ.) // The Plant List