Прэсвітарыянства

	Рэфармацыя;
	95 тэзісаў; Формула згоды; Контррэфармацыя; Рухі і дэнамінацыі Пратэстанцызм Рэфармацыя ў Германіі Лютэранства; Анабаптызм; ; Рэфармацыя ў Швейцарыі Кальвінізм; ; Рэфармацыя ў Нідэрландах Менаніцтва; Рэфармацтва; ; Рэфармацыя ў Англіі Англіканства; Пурытанства; ; Рэфармацыя ў Шатландыі Прэсвітэрыянства; ; Рэфармацыя ў Францыі Гугеноты; ; Рэфармацыя ў Рэчы Паспалітай Сацыніянства; ; Рэфармацыя ў Італіі; Ключавыя падзеі Лейпцыгскі дыспут; Вормскі эдыкт; Сялянская вайна ў Германіі; Шпаерская пратэстацыя; Марбургскі дыспут; Аўгсбургскі рэйхстаг; Аўгсбургскі рэлігійны мір; Вестфальскі мір; Дзеячы Рэфармацыі Марцін Лютэр (Г, 1483–1546); Філіп Меланхтан (Г, 1497–1560); Ганс Таўсен (Д, 1494–1561); Олаус Петры (Швец, 1493–1552); Ульрых Цвінглі (Швейц, 1484–1531); Жан Кальвін (Швейц, 1509–1564); Томас Кранмер (А, 1489–1556); Джон Нокс (Шат, 1514?–1572); Папярэднікі Рэфармацыі Вальдэнсы; Авіньёнскі палон пап (1309–1377); Лаларды; Вялікі заходні раскол (1378–1417); Гусіцкія войны (1420 да ~1434); Паўночнае Адраджэнне; Гэта панэль: глядзець; размовы; правіць;

Прэсвітарыянства (грэч. πρεσβύτερoς — старэйшы) — адна з галін пратэстанцкага хрысціянства, якая звычайна прытрымліваецца кальвінісцкай багаслоўскай традыцыі і чые кангрэгацыі арганізаваны ў адпаведнасці з прэсвітарыянскай палітыкай. Прэсвітарыянская тэалогія звычайна падкрэслівае суверэнітэт Бога, аўтарытэт Святога Пісання, і неабходнасць мілаты праз веру ў Хрыста. Прэсвітарыянства зарадзілася ў Шатландыі, дзе было зацверджана ў 1707 годзе, дзякуючы падпісанню Акту аб уніі^[1], паводле якога было створана каралеўства Вялікабрытанія. На самой справе, большасць прэсвітарыянцаў у Англіі маюць шатландскае паходжанне, гэта значыць гэтак жа як і ў Паўночнай Амерыцы, дзе ў асноўным прэсвітарыянства пашырана сярод людзей шатландскага і ірландска-шатландскага паходжання. Прэсвітарыянскія дэнамінацыі ў Шатландыі прытрымліваюцца багаслоўя Кальвіна і яго бліжэйшых пераемнікаў, не зважаючы на тое, што ёсць шэраг багасловаў у сучасным прэсвітарыянстве.

Гісторыя

Шатландыя

Прэсвітарыянства зарадзілася ў перыяд пратэстанцкай рэвалюцыі ў Шатландыі ў 1559—1560 гады. Яго ўзнікненне звязана з дзейнасцю Джона Нокса, радыкальнага пратэстанта і вучня Жана Кальвіна. Перамога пратэстантаў у 1560 годзе дазволіла ім прыступіць да стварэння новай царкоўнай арганізацыі, заснаванай на адмове ад неабходнасці пасрэдніцтва духавенства ў адносінах чалавека з Богам. Дактрына прэсвітарыянства («прэсвітарыянскі сімвал веры») была зацверджана ў 1560 годзе шатландскім парламентам.

У цяперашні час найбуйнейшая шатландская прэсвітарыянская арганізацыя носіць назву Царква Шатландыі і налічвае больш за 1 мільёна членаў. Таксама існуе шэраг іншых, напрыклад Свабодная прэсвітарыянская царква Шатландыі.

Ірландыя

У валадарства караля Якава I значная частка шатландцаў перасялілася ў Ірландыю, найперш у Ольстэр, дзе 1642 годзе заснавала Прэсвітарыянскую царкву ў Ірландыі, якая ў XXI ст. другая паводле колькасці рэлігійная арганізацыя Паўночнай Ірландыі, налічвае больш за 130 тысяч членаў.

Беларусь

Станам на 2022 год у Беларусі ёсць адна суполка — у Магілёве (гл. Рэлігія ў Беларусі).

Зноскі

↑ «Protestant Religion and Presbyterian Church Act 1707». The National Archives. United Kingdom.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Прэсвітарыянства
Presbyterian Heritage and History Center (англ.)
Presbyterian & Reformed Publishing (англ.)

[1] «Protestant Religion and Presbyterian Church Act 1707». The National Archives. United Kingdom.

[1]