Пулітцэраўская прэмія за мастацкую кнігу

Пулітцэраўская прэмія за мастацкую кнігу (англ.: Pulitzer Prize for Fiction) — адна з шасці намінацый ў галіне літаратуры Пулітцэраўскай прэміі. Намінацыю прэміі прысуджаюць за «найлепшы твор мастацкай прозы, які належыць пісьменніку-амерыканцу, выдадзены кнігай і пераважна прысвечаны праблемам амерыканскага жыцця». Памер прэміі складае 10 тысяч долараў ЗША.

Гісторыя

У кастрычніку 1911 года памёр газетны магнат венгерска-яўрэйскага паходжання Джозэф Пулітцэр (1847-1911). Паводле завяшчання быў заснаваны фонд яго імя на пакінутыя з гэтай мэтай два мільёны долараў ЗША. Завяшчанне было складзена 17 жніўня 1903 года. Гэты дзень лічыцца датай заснавання Пулітцэраўскай прэміі.

З 1917 года прэмію ўручаюць штогод у першы панядзелак мая папячыцелі Калумбійскага ўніверсітэта ў Нью-Ёрку.

Спачатку намінацыя называлася «Пулітцэраўская прэмія за аповесць» (англ. Pulitzer Prize for the Novel), пад такім імем яе ўручалі з 1918 па 1947 года.

Адбор намінантаў і выбар лаўрэата

Рашэнне па намінацыі на прэмію прымае адмысловае журы, якое прызначае універсітэт для катэгорыі «Літаратура». Вынік працы гэтага журы — алфавітны пералік з трох кандыдатаў, які перадаецца Радзе па Пулітцараўскіх прэміях. Рада вывучае прадастаўленыя журы матэрыялы і творы трох намінантаў, пасля чаго накіроўвае свае рэкамендацыі папячыцелям, якія ўхваляюць зроблены Саветам выбар і неадкладна абвяшчаюць імёны лаўрэатаў. Ніякай афіцыйнай цырымоніі ўручэння прэміі не праводзяць. Савет можа прысудзіць прэмію кожнаму з трох прэтэндэнтаў, нават калі гэта рашэнне не супадае з рэкамендацыяй журы. Члены журы, члены Савета або папячыцелі не маюць права браць удзелу ў абмеркаванні і галасаванні, калі іх вынік можа прынесці ім ці прадстаўляным імі арганізацыям якую-небудзь выгаду. Тэрмін знаходжання ў Савеце для кожнага асобы абмежаваны трыма трохгадовымі тэрмінамі. Вакансію замяшчаюць галасаваннем дзеючых членаў Савета.

Крытыка

За час існавання Пулітцэраўскую камісію неаднаразова крытыкавалі за няслушныя ўзнагароды або неўзнагароды. Супярэчанні часта ўзнікалі таксама паміж падліковай камісіяй і судзейскай калегіяй. Суб'ектыўнасць самога працэсу ўзнагароджання з непазбежнасцю прыводзіла да такога роду супярэчнасцяў. Аднак камісія ніколі не рабіла папулісцкіх рашэнняў. Многія, а магчыма і большасць, з узнагароджаных прэміяй кніг, ніколі не ўваходзілі ў асноўныя спісы бестселераў.

Лаўрэаты і намінанты

2010-я

• 2016 — «Спачувае» Тан Нгуен В’ет
  • «Уляпалася!» Кэлі Лінк
  • «Лінія Мод» Маргарэт Вербл
• 2015 — «Усё нябачнае нам святло» Энтані Дорр
  • «Дазвольце быць з вамі цалкам шчыры» Рычард Форд
  • «Кошт Мура» Лайла Лаламі
  • «Выдатны, цёмны, глыбокі» Джойс Кэрал Оўтс
• 2014 — «Шчыгол» — Донна Тарт
  • «Сын» / The Son — Філіп Мэер[en].
  • «Жанчына, якая страціла сваю душу» / The Woman Who Lost Her Soul — Боб Шакочыс[en].
• 2013 — «Сын уладара сірот» Адам Джонсан
  • «Аб чым мы гаворым, калі мы гаворым пра Ганну Франк» Натан Энгландер
  • «Снежнае дзіця» Эовін Айві
• 2012 — Прэмія не прысуджалася
  • Train Dreams Дэніс Джонсан
  • «Свампландыя!» Карэн Расэл
  • «Бледны кароль» Дэвід Фостэр Уолес
• 2011 — «Час смяецца апошнім» Джэніфер Іганаў
  • The Privileges Джонатан Ды
  • The Surrendered Чанг-рэ Лі
• 2010 — «Россып» Пол Хардзінг
  • In Other Rooms, Other Wonders Данія Муэнудзін
  • Love in Infant Monkeys Лідзія Мілет

2000-я

• 2009 — «Алівія Кітэрыдж» Элізабэт Страўт
  • «All Souls» Christine Schutt
  • «The Plague of Doves» Louise Erdrich
• 2008 — «Кароткае і дзіўнае жыццё Оскара Уао» Хунот Дыяс
  • «Shakespeare’s Kitchen» Lore Segal
  • «Tree of Smoke» Дэніс Джонсан
• 2007 — «Дарога» Кормак Макарці
  • «After This» Эліс Макдэрмата
  • «The Echo Maker» Richard Powers
• 2006 — «Марч» Джэральдзіна Брукс
  • «The Bright Forever» Martin Lee
  • «The March» Эдгар Лорэнс Доктараў
• 2005 — «Гілеад» Мэрылін Робінсан
  • «An Unfinished Season» Ward Just
  • «War Trash» Ха Цзінь
• 2004 — «The Known World» Edward P. Jones
  • «American Woman» Susan Choi
  • «Evidence of Things Unseen» Marianne Wiggins
• 2003 — «Сярэдні пол» Джэфры Еўгенідыс
  • «Servants of the Map: Stories» Andrea Barrett
  • «You Are Not a Stranger Here» Adam Haslett
• 2002 — «Падзенне імперыі» Рычард Русо
  • «Папраўкі» Джонатан Франзен
  • «John Henry Days» Colson Whitehead
• 2001 — «Неверагодныя прыгоды Кавалера і Клею» Майкл Шейбан
  • «Бландынка» Джойс Кэрал Оутс
  • «The Quick and the Dead» Joy Williams
• 2000 — «Тлумач хвароб» Джумпа Лахіры
  • «З блізкай адлегласці: апавяданні пра Ваёмінг» Эні Пру
  • «Чаканне» Ха Цзінь

1990-я

• 1999 — «Гадзіннік» Майкл Канінгам
  • «Разганяе аблокі» Расэл Бэнкс
  • «The Poisonwood Bible» Барбара Кінгзалвер
• 1998 — «Амерыканская пастараль» Філіп Рот
  • «Bear and His Daughter: Stories» Боб Стоўн
  • «Underworld» Дон Дэліла
• 1997 — «Марцін Дрэслер. Аповесць пра амерыканскага летуценніка» Стывен Мілхаузер
  • «The Manikin» Joanna Scott
  • «Адкрываючы паветра і іншыя гісторыі» Урсула К. Ле Гуін
• 1996 — «Дзень незалежнасці» Рычард Форд
  • «Mr. Ives' Christmas» Оскар Іхуэлас
  • «Sabbath’s Theater» Філіп Рот
• 1995 — «Дзённікі Стоўна» Кэрал Шылдс
  • «The Collected Stories» Grace Paley
  • «What I Lived For» Джойс Кэрал Оўтс
• 1994 — «Карабельныя навіны» Эні Пру
  • «The Collected Stories» Reynolds Price
  • «Аперацыя „Шейлак“» Філіп Рот
• 1993 — «A Good Scent from a Strange Mountain» Robert Olen Butler
  • «At Weddings and Wakes» Alice McDermott
  • «Чорная вада» Джойс Кэрал Оутс
• 1992 — «Тысяча акраў» Джэйн Смайлі
  • «Jernigan» David Gates
  • «Ліла: Даследаванне маральнасці» Роберт Пірсіг
  • «Mao II» Дон Дэліла
• 1991 — «Трус супакоіўся» Джон Апдайк
  • «Mean Spirit» Linda Hogan
  • «The Things They Carried» Tim O’brien
• 1990 — «The Mambo Kings Play Songs of Love» Оскар Іхуэлас
  • «Білі Батгейт» Эдгар Лорэнс Доктараў

1980-я

• 1989 — «Breathing Lessons» Эн Тайлер
  • «Where I’m Calling From» Raymond Carver
• 1988 «Каханая» Тоні Морысан
  • «Persian Nights» Diane Johnson
  • «That Night» Alice McDermott
• 1987 — «A Summons to Memphis» Peter Taylor
  • «Paradise» Дональд Бартэльм
  • «Whites» Norman Rush
• 1986 — «Lonesome Dove» Лары Макмертры
  • «Турыст міжволі» Эн Тайлер
  • «Continental Drift» Russell Banks
• 1985 — «Foreign Affairs» Alison Lurie
  • «I Wish This War Were Over» Diana O’bil Hehir
  • «Leaving the Land» Douglas Unger
• 1984 — «Ironweed» Уільям Кэнэдзі
  • «Cathedral» Raymond Carver
  • «The Feud» Томас Бергер
• 1983 — «Колер пурпурны» Эліс Уокер
  • «Dinner at the Homesick Restaurant» Эн Тайлер
  • «Rabbis Wives and» Chaim Grade
• 1982 — «Трус разбагацеў» Джон Апдайк
  • «A Flag for Sunrise» Боб Стоўн
  • «Housekeeping» Marilynne Robinson
• 1981 — «Змова ёлапняў» Джон Кенэдзі Тул (прысуджана пасмяротна)
  • «Godric» Frederick Buechner
  • «So Long, See You Tomorrow» William Maxwell
• 1980 — «Песня ката» Норман Мэйлер
  • «Пташка» Уільям Уартон
  • «Літаратурны негр» Філіп Рот

1970-я

• 1979 — «Апавяданні Джона Чывера» Джон Чывер
• 1978 — «Elbow Room» James Alan McPherson
• 1977 — Прэмію не прысуджалі
• 1976 — «Дар Гумбальта» Сол Белаў
• 1975 — «The Killer Angels» Michael Shaara
• 1974 — Прэмію не прысуджалі
• 1973 — «Дачка аптыміста» Юдора Уэлці
• 1972 — «Angle of Repose» Wallace Stegner
• 1971 — Прэмію не прысуджалі
• 1970 — «Stories of Jean Stafford» Jean Stafford

1960-я

• 1969 — «House Made of Dawn» Навар Скот Момадэй
• 1968 — «Прызнанні Ната Тэрнера» Уільям Стайран
• 1967 — «Майстроўня» Бернард Маламуд
• 1966 — «Зборнік апавяданняў Кэтрын Эн Портэр» Кэтрын Эн Портэр
• 1965 — «The Keepers of the House» Shirley Ann Grau
• 1964 — Прэмію не прысуджалі
• 1963 — «Выкрадальнікі» Уільям Фолкнер (прысуджана пасмяротна)
• 1962 — «The Edge of Sadness» Edwin o’connor
• 1961 — «Забіць перасмешніка» Харпер Лі
• 1960 — «and Advise Consent» Allen Drury

1950-я

• 1959 — «The Travels of Jaimie McPheeters» Robert Lewis Taylor
• 1958 — «Смерць у сям’і» Джэймс Эйджы (прысуджана пасмяротна)
• 1957 — Прэмію не прысуджалі
• 1956 — «Andersonville» MacKinlay Kantor
• 1955 — «Прыпавесць» Уільям Фолкнер
• 1954 — Прэмію не прысуджалі
• 1953 — «Стары і мора» Эрнэст Хэмінгуэй
• 1952 — «Паўстанне на „Кейне“» Герман Воўк
• 1951 — «The Town» Conrad Richter
• 1950 — «The Way West» A. B. Guthrie, Jr.

1940-я

• 1949 — «Guard of Honor» James Gould Cozzens
• 1948 — «Паданні поўдня Ціхага акіяна» Джэймс Элберт Мічэнер
• 1947 — «Уся каралеўская раць» Роберт Пэн Уорэн
• 1946 — Прэмію не прысуджалі
• 1945 — «A Bell for Adano» John Hersey
• 1944 — «Journey in the Dark» Martin Flavin
• 1943 — «зубы Цмока» Эптан Біл Сінклер
• 1942 — «У гэтым наша жыццё» Элен Глазгаў
• 1941 — Прэмію не прысуджалі
• 1940 — «Гронкі гневу» Джон Стэйнбек

1930-я

• 1939 — «Аленя» Марджары Роўлінгс
• 1938 — «Нябожчык Джордж Эплі» Джон Філіпс Маркэкд
• 1937 — «Унесеныя ветрам» Маргарэт Мітчэл
• 1936 — «Мёд у рожке» Харольд Дэвіс
• 1935 — «Сёння ў лістападзе» Джазэфіна Вінслаў Джонсан
• 1934 — «З ягнём на руках» Кэралайн Мілер
• 1933 — «Крама» Томас Сігізмунд Стрыблінг
• 1932 — «Зямля» Пэрл Бак
• 1931 — «Гады міласэрнасці» Маргарэт Айер Барнс
• 1930 — «Хлопчык, які смяецца» Олівер Лафарж

1920-я

• 1929 — «Сястра Мэры» Джулія Петэркін
• 1928 — «Мост караля Людовіка Святога» Торнтан Уайлдар
• 1927 — «Ранняя восень» Луіс Бромфілд
• 1926 — «Эроусміт» Сінклера Люіс (адмовіўся ад прэміі)
• 1925 — «Такі вялікі» Эдна Фарбэр
• 1924 — «Хваткія Маклафліны» Маргарэт Уілсан
• 1923 — «Адзін з нас» Уіла Катэр
• 1922 — «Эліс Адамс» Бут Таркінгтан
• 1921 — «Стагоддзе нявіннасці» Эдыт Уортан
• 1920 — Прэмію не прысуджалі

1910-я

• 1919 — «Цудоўныя Эмберсаны» Бут Таркінгтан
• 1918 — «Яго сям’я», Эрнэст Пул
• 1917 — Прэмію не прысуджалі