Пырнік

Пырнік
Пырнік паўзучы (Elytrigia repens)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Аднадольныя[2] Парадак:  Метлюжкакветныя Сямейства:  Метлюжковыя Падсямейства:  Pooideae Трыба:  Triticeae Род:  Пырнік
Міжнародная навуковая назва
Elytrigia Desv., 1810
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   500260 EOL   108228 GRIN   g:14438 IPNI   18013-1

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Пырнік (значэнні).

Пы́рнік^[3][4][5] (Elytrigia) — род кветкавых раслін сямейства Метлюжковыя (Poaceae).

Апісанне

Шматгадовыя, пераважна карэнішчавыя травы вышынёю 30—150 см. Сцёблы ўзыходныя, унутры полыя. Лісце чаргаванае, пляскатае або ўздоўж згорнутае, вузкалінейнае, шурпатае, шыза-зялёнае ці шараватае. Кветкі дробныя, сабраныя ў агульнае суквецце — рыхлы колас. Плод — зярняўка.

Распаўсюджанне

Адрозніваецца каля 30^[4][6] відаў (каля 50^[5], 5 відаў^[7]). Пашыраны ва ўмераным і халодным клімаце. На тэрыторыі Беларусі не сустракаецца. Два віды, якія раней уваходзілі ў род і маюць традыцыйныя беларускамоўныя назвы са словам пырнік цяпер уключаюцца ў род пырнічнік (Elymus): пырнік паўзучы (Elymus repens) і пырнік сярэдні (Elymus hispidus), яны трапляюцца на лугах, лясных палянах, узлесках, палях і агародах.

Выкарыстанне

Некаторыя віды культывуюцца як кармавыя расліны, выкарыстоўваюцца ў селекцыі мароза- і холадаўстойлівых пшанічна-пырнікавых гібрыдаў.

Крыніцы

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 9. — 160 с. — 2 350 экз. — у крыніцы пад назвай Agropyron Gaertn.
4. БелЭн 2001.
5. ЭПБ 1985.
6. Гиляров 1986.
7. Elytrigia Архівавана 6 лютага 2023. (англ.) // The Plant List

Літаратура

• Прохараў В. М. Пы́рнік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 152. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
• Траццякоў Дз. І. Пы́рнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 316—317. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
• Пыре́й // Биологический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 524. — 831 с. — 100 000 экз.
• Elytrigia Desv. — Пырей // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 388, 394. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

• Пырей: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Elytrigia Архівавана 6 лютага 2023. (англ.) // The Plant List